نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران

چکیده

«صدُّ عن سبیل‌الله» یکی از پرکاربردترین مفاهیم قرآنی است که به‌شدت در قرآن نهی شده‌است و شناخت تمام جوانب آن نیز منجر به بازشناسی بسیاری از معارف اسلامی می‌شود و ‌به‌رغم جایگاه تعیین‌کننده‌ای که در معارف قرآنی و اخلاقی و یا حتّی ارتباطی که با مباحث فقهی و کلامی دارد، چنان‌که باید و شاید، بازشناخته نشده‌است. «صدّ عَنْ سبیل‌الله» به معنای «اِعراض از راه خدا و منع و جلوگیری از راه خدا» به‌کار رفته‌است و شامل گفتارها، رفتارها و کردارهایی است که باعث بازداشتن مردم از راه خدا می‌شود. از مصادیق «صدّ عَنْ سَبیلِ‌اللَّهِ»، ظلم است. در آیات قرآن نیز آنان که «صدّ عن سبیل‌الله» می‌کنند، ظالم دانسته شده‌اند. بازداشتن از راه خدا آثار و پیامدهایی دارد. پیامدهای دنیوی آن، مکافات اعمال این افراد است که در همین دنیا، گریبان بازدارندگان از راه خدا را می‌گیرد و پیامدهای اُخروی آن عبارتند از انواع عذاب‌های الهی و سزا و کیفر نهایی این افراد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Explanation of the Concept of "Sad An Sabil Allah” in the Quran

نویسندگان [English]

  • Seyyedeh Zeinab Razavi Kia (Bam zad) 1
  • Razieh Akhlaghi 2

1 Ph.D Student of Quran and Hadith Sciences of the Central Azad University, Tehran, Iran;

2 M.A in Quran and Hadith of Kharazmi University, Karaj, Iran;

چکیده [English]

“Sad An Sabil Allah” is one of the most frequent Quranic concepts that has been severely forbidden by the Quran. And understanding it can lead to a reconsideration of many of the religious concepts of Islam. In spite of its importance in Islam, it has not been considered thoroughly enough. “Sad An Sabil Allah” means obstructing the path of God, and it involves language, deeds etc. that prevent people from following the path of God. An instance offered by the Quran is oppression, and those who do this are deemed to be oppressors. Obstruction of the path of God has consequences for the person who does this both in this world and in the other (such as Divine punishment and torture).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Path
  • The Path of God
  • Sad An Sabil Allah
  • the Quran
قرآن کریم.
ابن‌منظور، ابوالفضل. (1414ق.). لسان‌العرب. بیروت: دار صادر.
اندلسی، عبدالحق‌بن غالب. (1422ق.). المحرّر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز. بیروت: دار الکتب العلمیة.
بحرانی، سیّد هاشم. (1416ق.). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: بنیاد بعثت.
بغوی، حسین‌بن مسعود. (1420ق.).معالم التنزیل فی تفسیر القرآن. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
بیضاوی، عبدالله‌بن عمر. (1418ق.). أنوار التنزیل و أسرار التأویل. تحقیق محمد‌ عبدالرحمن المرعشلی. چ1. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ثعالبی، عبدالرحمن‌بن محمّد. (1418ق.). الجواهر الحسان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
حسینی استرآبادی، شریف‌الدین علی. (1409ق.). تأویل الاآیات الظاهرة. قم: مؤسسة انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه.
رازی، ابوالفتوح حسین‌بن علی. (1408ق.). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد. (1412ق.). المفردات فی غریب القرآن. تحقیق صفوان عدنان داودی. چ1. دمشق ـ بیروت: دار العلم الدار الشامیة.
زحیلی، وهبة‌بن مصطفی. (1418ق.). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج. بیروت ـ دمشق: دار الفکر المعاصر.
زمخشری، جارالله محمود. (1407ق.). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: دارالکتاب العربی.
شاذلی، سیّد‌بن قطب. (1412ق.). فی ظلال القرآن. بیروت ـ قاهره: دار الشروق.
شریف لاهیجی، محمّد‌بن علی. (1373). تفسیر شریف لاهیجی. تهران: نشر داد.
صحیفة سجادیه. (1378). ترجمة حسین انصاریان. تهران: انتشارات پیام آزادی.
طباطبائی، سیّدمحمّدحسین. (1374). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمة سیّد محمّدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزة علمیه.
طبرسی، ابوعلی فضل‌بن حسن. (1360). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات فراهانی.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1377). تفسیر جوامع الجامع. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
طبری، ابوجعفر محمّدبن جریر. (1412ق.). جامع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالمعرفة.
طریحی، فخرالدین. (1415ق.). مجمع‌البحرین و مطلع‌النیرین. قم: مرکزالطباعة و النشر فی مؤسسة البعثة.
طوسی، محمّدبن حسن. (1418ق.). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
عروسی حویزی، عبدعلی‌بن جمعه. (1415ق.). تفسیر نورالثقلین. قم: انتشارات اسماعیلیان.
عیاشی، محمّدبن مسعود. (1380ق.). تفسیر عیاشی. تهران: چاپخانة علمیه.
فراهیدی، خلیل‌بن احمد. (1410ق.). العین. قم: هجرت.
قرشی، سیّد علی‌اکبر. (1364). قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الإسلامیة.
قرطبی، محمّد‌بن احمد. (1364). الجامع لاحکام القرآن. تهران: ناصرخسرو.
قمی مشهدی، محمّدبن محمّدرضا. (1368). کنزالدقائق و بحرالغرائب. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.
قمی، شیخ عباس. (1383). مفاتیح الجنان. تصحیح حجت‌الإسلام سیّدصادق میرشفیعی. قم: چاپ قدس.
قمی، علی‌بن ابراهیم. (1367). تفسیر قمی. قم: دارالکتاب.
کاشانی، ملا فتح‌الله. (1366). تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین. تهران: علمی.
کلینی، محمّد‌بن یعقوب. (1344). اصول کافی. ترجمه و شرح سیّدجواد مصطفوی. تهران: دفتر نشر و فرهنگ اهل بیت.
مازندرانی، محمّدبن شهر آشوب. (1379ق.). مناقب آل‌ابی‌اطالب(ع). قم: مؤسسة انتشارات علامه.
مجلسی، محمّد باقر. (1403ق.). بحارالأنوار. بیروت: بی‌نا.
محمّدی ری‌شهری، محمّد. (1424ق.). میزان الحکمة. ترجمة حمیدرضا شیخی. قم: دارالحدیث.
مراغی، احمدبن مصطفی. (1408ق.). تفسیر المراغی. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
میبدی، رشیدالدّین. (1371). کشف‌الأسرار و عدةالأبرار. تهران: امیرکبیر.
النباطی البیاضی، زین‌الدّین. (1384). الصراط المستقیم إلی مستحقی التقدیم. تصحیح محمّدباقر بهبودی. بی‌جا: المکتبة المرتضویة لإحیاء آثارالجعفریة.