قرآن پژوهی
امان اله ناصری کریموند؛ قاسم بستانی؛ حمزه عبیدی نیسی
چکیده
توجه به معانی صحیح واژههای قرآن نقش مهمی در تفسیر و فهم مراد خداوند متعال دارد. از اینرو معانی لغات قرآنی یکی از کلیدواژههای مهمِ مفسران در فهم کلام الهی شمرده میشود که بر پایهی آن، تفسیر سمت و سویی خاص به خود گرفته و ممکن است در آثار دیگر مفسران نیز تأثیرگذار باشد. یکی از این مفسران، زمخشری است که در تفسیر خود(کشاف)، معانی ...
بیشتر
توجه به معانی صحیح واژههای قرآن نقش مهمی در تفسیر و فهم مراد خداوند متعال دارد. از اینرو معانی لغات قرآنی یکی از کلیدواژههای مهمِ مفسران در فهم کلام الهی شمرده میشود که بر پایهی آن، تفسیر سمت و سویی خاص به خود گرفته و ممکن است در آثار دیگر مفسران نیز تأثیرگذار باشد. یکی از این مفسران، زمخشری است که در تفسیر خود(کشاف)، معانی خاصی برای برخی از واژهها برگزیده که مورد نقد دیگر مفسران از جمله علامه طباطبایی قرار گرفتهاند. در این پژوهش به این سؤال پاسخ داده شده که علامه طباطبایی چه واژههایی از تفسیر کشاف را مورد نقد قرار داده و اعتبار نقدهای ایشان چگونه است؟این نوشتار، با روش توصیفی-تحلیلی و شیوهی کتابخانهای، ضمن گردآوری این واژهها و ذکر معانی زمخشری و نقد طباطبایی، صحت این معانی و نقدهای صورت گرفته را نیز بررسی نموده تا معلوم گردد که کدام معانی؛ معانی مورد نظر زمخشری یا علامه طباطبایی درست است. نتیجهی پژوهش چنین بیان میشود که گرچه غالباً نظرات نقادانهی مؤلف المیزان صحیح است اما در مواردی نیز دیدگاه زمخشری معتبر و ارجح بوده و نقد طباطبایی بر آن وارد نیست.
امان اله ناصری کریموند؛ قاسم بستانی
چکیده
استناد به روایات یکی از منابع اصیل برای مفسر است، اما مفسران در شیوه بهرهگیری از این منبع، دیدگاه و عملکرد متفاوتی داشته و هر کدام بهنوعی از روایات استمداد کردهاند که البته بسیاری از آنان در این زمینه دچار لغزش شدهاند. علامه طباطبایی با مطرح کردن «بحثهای روایی» در تفسیر المیزان، درصدد سنجش اعتبار و تعیین صحت و سقم روایات ...
بیشتر
استناد به روایات یکی از منابع اصیل برای مفسر است، اما مفسران در شیوه بهرهگیری از این منبع، دیدگاه و عملکرد متفاوتی داشته و هر کدام بهنوعی از روایات استمداد کردهاند که البته بسیاری از آنان در این زمینه دچار لغزش شدهاند. علامه طباطبایی با مطرح کردن «بحثهای روایی» در تفسیر المیزان، درصدد سنجش اعتبار و تعیین صحت و سقم روایات تفسیری و همچنین نقد نظرات مفسران در استفاده از این میراث بوده و با بهکارگیری مبانی و ملاکهای نقدالحدیثی بهطور مفصل به بررسی و نقد اجتهاد مفسران در زمینه بهکارگیری روایات پرداخته و موارد فهم نادرست، اجتهاد نارسا و ضعفهای موجود در روایات تفسیری را با دلایل مستند و مستدل بیان کرده است. البته نویسنده ارزیابیهای علامه پیرامون نقد روایات و بررسی نظر مفسران را نیز مورد قضاوت و سنجش قرار داده و میزان اعتبار نظرات انتقادی ایشان را ذکر و موارد قوت و ضعف دیدگاهش را بیان کرده است.
سید یوسف محفوظی؛ قاسم بستانی؛ نصره باجی
چکیده
چکیده ائمّة اطهار(ع) مفسّران راستین قرآن کریم هستند. آنچه امام معصوم دربارة قرآن تفسیر مینماید، همان سخن قرآن است؛ چراکه آنان قرآن ناطقاَند وعلم تفسیر آن را از رسول خدا(ص) اخذ کردهاند. از آنجا که آن بزرگواران داناترین این افراد به معارف قرآن بعد از آن حضرت(ص) میباشند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به روایات امام باقر(ع) در باب این علوم ...
بیشتر
چکیده ائمّة اطهار(ع) مفسّران راستین قرآن کریم هستند. آنچه امام معصوم دربارة قرآن تفسیر مینماید، همان سخن قرآن است؛ چراکه آنان قرآن ناطقاَند وعلم تفسیر آن را از رسول خدا(ص) اخذ کردهاند. از آنجا که آن بزرگواران داناترین این افراد به معارف قرآن بعد از آن حضرت(ص) میباشند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به روایات امام باقر(ع) در باب این علوم بپردازیم. مقالة حاضر گونهها و روشهای تفسیری امام باقر(ع) را بررسی کرده است و نتیجه میگیرد که امام(ع) در سخنان خود، بسته به ظرفیّت و فضای حاکم، به روشهای گوناگون، از جمله علوم قرآنی، تفسیر قرآن با قرآن، تفسیر قرآن با سنّت، جری و تطبیق، بیان تمثیلهای قرآنی، بیان باطن و ظاهر قرآن، زدودن شبهات، بیان مصداقی آیات و بُعد تربیتی و... از معارف قرآن را تبیین فرموده است.