ORIGINAL_ARTICLE
بکاء ممدوح از منظر قرآن و روایات
بکاء از جمله احوال انسانی است که ظاهر و باطنی دارد. ظاهر آن، امری فیزیولوژیک است و باطن آن همان عوامل درونی و عاطفی مربوط به روح آدمی است. گریه همانند خنده یکی از نعمتهای بزرگ الهی به انسان است و در زندگی و رشد افراد عملکردهای متفاوت دارد. مقالة حاضر با هدف شناسایی و بیان جایگاه بکاء ممدوح در قرآن و روایات تدوین شده است. اسلام برای بکاء ممدوح اهمیّت خاصّی قائل شده است و برای آن جایگاه ویژهای در نظر گرفتهاست. این پژوهش نشان میدهد که بکاء ممدوح سه قِسم اصلی است: بکاء از خوف عذاب، بکاء به شوق ثواب و بکاء در مقابل عظمت و کبریایی الهی و نیز حقارت و صغارت خود.
https://ajsm.atu.ac.ir/article_1466_c8c66c1dacb9cc867cba882c4e8542db.pdf
2014-12-22
7
31
10.22054/ajsm.2015.1466
واژگان کلیدی: بکاء ممدوح
تباکی
قرآن
روایات
عباس
اشرفی
ashrafi@atu.ac.ir
1
دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
محدثه
عباس پور وازیک
2
مازندران
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
نهجالبلاغه.
2
آقاجانی، علی. (1385). عاشورا ـ عزاداری ـ تحریفات؛ آسیبهای عزاداری. قم: صحیفه خرد.
3
آلوسی، سیّد محمود. (1415ق.). روح المعانی فی تفسیر القرآن الکریم. بیروت: دارالکتب العلمیّة.
4
ابن أبیالحدید، عبدالحمید بن هبةالله. (2007 م.). شرح نهجالبلاغة. تحقیق محمّد ابراهیم. بیروت: دار الکتاب العربی.
5
ابنبابویه، محمّدبن علی. (1362). الخصال. قم: جامعة مدرّسین.
6
ـــــــــــــــــــــــ . (1400ق.). الأمالی. بیروت: مؤسّسة الأعلمی.
7
ـــــــــــــــــــــــ . (بیتا). الف. مَن لاَ یَحضرهُ الفقیه. قم: جامعة مدرّسین.
8
ـــــــــــــــــــــــ . (بیتا). ب. ثواب الأعمال. ترجمة محمّدرضا انصاری محلاّتی. قم: نسیم کوثر.
9
ابنجوزی، عبدالرّحمن بن علی. (1422ق.). زاد المسیر فی علم التفسیر. بیروت: دار الکتاب العربی.
10
ابنماجة قزوینی، محمّد بن یزید. (بیتا). سنن ابن ماجه. بیجا.
11
ابن منظور، محمّد بن مکرم. (بیتا). لسانالعرب، تحقیق عبدالله علیاکبر. القاهرة: دارالمعارف.
12
بغدادی، علی بن محمّد. (1415ق.). لباب التّأویل فی معانی التّنزیل. بیروت: دارالکتب العلمیّة.
13
بغوی، حسین بن مسعود.(1420ق.). معالم التنزیل فی تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
14
تمیمی آمدی، عبدالواحد. (1366). تصنیف غرر الحکم و درر الکلم. قم: دفتر تبلیغات.
15
الجُعفی، مفضّل بنعمر. (بیتا). توحید مفضّل. ترجمة محمّدباقر مجلسی. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
16
جنّاتی شاهرودی، حسین. (1380). آرامبخش دل داغدیدگان. قم: نشر روح.
17
حرّ عاملی، محمّد بن حسن. (بیتا). مسالک الأفهام. قم: بنیاد معارف اسلامی.
18
حسینی تهرانی، سیّد محمّدحسین. (1421ق.). نور ملکوت قرآن. مشهد: بینا.
19
حسینی شیرازی، سیّد محمّد. (1424ق.). تقریب القرآن إلی الأذقان. بیروت: دارالعلوم.
20
خانی، رضا و حشمتالله ریاضی. (1372). ترجمة بیان السّعادة. تهران: مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پیام نور.
21
خطیب، عبدالکریم. (بیتا). التّفسیر القرآنی للقرآن. بیجا: بینا.
22
دیلمی، حسن. (1412ق.). ارشاد القلوب إلی الصواب. قم: شریف رضی.
23
رازی، محمّد بن أبیبکر. (1380). پرسش وپاسخهای قرآنی. ترجمة سیّد محمّدرضا غیاثی کرمانی. قم: نورگستر.
24
راغب اصفهانی، حسین بن محمّد. (1412ق.). المفردات فی غریب القرآن. تحقیق صفوان عدنان داودی. بیروت: دار العلم الدار الشامیّة.
25
سبزواری نجفی، محمّد بن حبیبالله. (1419ق.). إرشاد الأذهان إلی تفسیر القرآن. بیروت: دار التّعارف للمطبوعات.
26
طباطبائی، سیّد محمّدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیرالقرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرّسین حوزة علمیّه.
27
طبرسی، فضلبن حسن. (بیتا). مجمعالبیان فی التفسیر القرآن. تهران: مکتبة العلمیّة الإسلامیّة.
28
ـــــــــــــــــــــــ . (1370). مکارم الأخلاق. ترجمة ابراهیم میرباقری. قم: شریف رضی.
29
طوسی، محمّدبن حسن. (بیتا). التّبیان فی تفسیرالقرآن. بیروت: دار إحیاء التّراث العربی.
30
طریحی، فخرالدّین. (1375). مجمع البحرین. تحقیق سیّد احمد حسینی. تهران: کتابفروشی مرتضوی.
31
طیّب، سیّد عبدالحسین. (1378). أطیب البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات اسلام.
32
فراهیدی، خلیل بن احمد. (1414ق.). العین. قم: انتشارات هجرت.
33
قرطبی، محمّد بن احمد. (1364). الجامع الاحکام القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
34
قمی، عبّاس. (بیتا). مفاتیح الجنان. تهران: فراهانی.
35
کرمی، علی. (1380). در سوگ امیر آزادی؛ گویاترین تاریخ کربلا. قم: حاذق.
36
کلینی رازی، محمّد بن یعقوب. (1365). کافی. تهران: دار الکتب الإسلامیّة.
37
گوهرین، صادق. (1388). شرح اصطلاحات تصوّف. تهران: زوّار.
38
مجلسی، محمّدباقر. (بیتا). بیروت: دار صادر.
39
مصطفوی، حسن. ( 1360). التّحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
40
مغنیه، محمّدجواد. (1424ق.). تفسیر الکاشف. تهران: دار الکتب الإسلامیّة.
41
مفید، محمّدبن نعمان. (1413ق.). ألامالی. قم: کنگرة شیخ مفید.
42
مطهّری، مرتضی. (1374). حماسة حسینی. تهران: انتشارات صدرا.
43
مکارم شیرازی، ناصر. (1421ق.). الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل. قم: مدرسة امام علی بن أبیطالب.
44
موسوی الخمینی(ره)، روحالله. (بیتا). صحیفة امام. تهران: مرکز نشر آثار امام خمینی(ره).
45
مولوی، جلالالدّین محمّد. (بیتا). مثنوی معنوی. تصحیح نیکلسون. تهران: پژوهش.
46
نخجوانی، نعمتالله. (1999م.). فواتح الإلهیّة و المفاتح الغیبة. مصر: دار رکابی للنّشر.
47
نجفی خمینی(ره)، محمّدجواد. (1398ق.). تفسیر آسان. تهران: انتشارات اسلامیّه.
48
نسائی، أحمد بن شعیب. (1414ق.). سنن نسائی. بیجا: مکتب المطبوعات الإسلامیّة.
49
نقیپور فر، ولیالله. (1381). پژوهشی پیرامون تدبّر در قرآن. تهران: اسوه.
50
ORIGINAL_ARTICLE
واقعة غدیر خُم و عوامل تغییر مسیر اصلی آن با تکیه بر آیات و روایات
چکیده حرکت و پویایی هر جامعه پیوسته متأثّر از مردمان آن جامعه میباشد. جامعة اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نیست. مسلمانان در طلیعۀ اسلام از دو گروه تشکیل شدند: گروهی برای رشد و کمال، راه مسلمانی را در پیش گرفتند و گروهی دیگر، برای اهداف و اغراضی غیر از آن به اسلام پیوستند. با توجّه به تاریخ صدر اسلام درمییابیم که یک دگرگونی عظیم در مسیر و جهت آن واقع گردیده که باعث بروز اختلاف و چنددستگی در امّت اسلامی شد، لذا در این جستار، برای پیدا کردن راه صواب از خطا، اهداف ایشان برسی شده است. در این راه، حقایق روشنی به دست آمد؛ حقایقی که دانستن آن برای هر مسلمان لازم و ضروری است. اینکه چگونه افراد ظاهراً مسلمان با چه آمال و آرزوهایی اهداف خطرناکی را برای خود رقم زدند و برای نیل به آنها چگونه مسیر اسلام را دچار انحراف و امّت اسلامی را دچار اختلاف و انشقاق کردند. تحقیق پیش رو، به وضوح حال و عملکرد این افراد را شرح و تبیین مینماید.
https://ajsm.atu.ac.ir/article_1477_d70ada354ce1f0ca102855994ddb9511.pdf
2014-12-22
33
58
10.22054/ajsm.2015.1477
واژگان کلیدی: غدیر خُم
سقیفة بنیساعدة
صحیفة ملعونه
توطئه
منافقان
محمد حسین
بیات
1
دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
محمد ابراهیم
نوری همدانی
2
دانشگاه علامه طباطبایی
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
نهجالبلاغه.
2
ابن أبیالحدید، عبدالحمید بن هبةالله. (1404ق.). شرح نهج البلاغه. 10جلد. چاپ اوّل. قم: مکتبة آیةالله المرعشی النّجفی.
3
ابنجریر طبری، ابوجعفر محمّد. (1363). تاریخ طبری، ترجمة ابوالقاسم پاینده. ج 4. چاپ سوم. تهران: انتشارات اساطیر.
4
ــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1415ق.). مسترشد. چاپ اوّل. قم: مؤسّسة الثّقافة الإسلامیّة.
5
ابنحنبل، احمد. (بیتا). مسند احمد. لبنان ـ بیروت: دار صادر.
6
ابنخلّکان، ابوالعبّاس شمسالدّین. (1970م.). وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزّمان. لبنان: دارالثّقافة.
7
ابنسعد، محمّد بن سعد. (1347). طبقات الکبری. بیروت: دارالصّادر.
8
ابنطاووس، علیّ بن موسی. (1409ق.). إقبال الأعمال. چاپ دوم. تهران: دار الکُتُب الإسلامیّة.
9
ابنقتیبة الدّینوری، ابومحمّد. (بیتا). الإمامة و السیاسة؛ مصادر سیرة پیامبر و ائمّه. تحقیق طه محمّد الزّینی. القاهرة: مؤسّسة الحلبی و شرکاه للنّشر و التّوزیع.
10
ابنهشام، عبدالملک. (1385). سیرة النّبویّة. ترجمة سیّد هاشم رسولی محلاّتی. چاپ دهم. تهران: کتابچی.
11
امینی، عبدالحسین. (1416ق.). الغدیر. چاپ اوّل. قم: مرکز الغدیر.
12
بخاری، محمّد بن اسماعیل. (1401ق.). صحیح البخاری. استانبول: دار الفکر.
13
جعفریان، رسول. (1389). تاریخ خلفاء. چاپ هشتم. قم: دلیل ما.
14
جوهری، ابوبکر. (1413ق.). السقیفة و فدک. تحقیق محمّدهادی امینی. چاپ دوم. لبنان ـ بیروت: شرکة الکتبی للطّباعة و النّشر.
15
سبحانی، جعفر. (1389). فروغ ابدیّت. چاپ بیست و نهم. قم: بوستان کتاب.
16
سجستانی، ابوداود سلیمان بن اشعث. (1410ق.). مسند أبی داوود. چاپ اوّل. بیروت: دارالفکر.
17
طباطبائی سیّد محمّدحسین. (1370). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمة سیدّ محمّدباقر موسوی همدانی. چاپ چهارم. قم: بنیاد علمی و فکری علاّمه.
18
عسکری، سیّد مرتضی. (1388). سقیفه. چاپ دوم. تهران: منیر.
19
ــــــــــــــــــــــ . (1387). عبدالله بن سبأ. چاپ ششم. قم: دانشکدة اصولالدّین.
20
غزّالی، امام ابوحامد محمّد. (1385ق.). سرّ العالمین. چاپ دوم. نجف: مکتبة الثّقافة الدینیّة.
21
کراجکی، محمّد بن علی. (1410ق.). کنز الفوائد. چاپ اوّل. قم: دار الذّخائر.
22
مادلونگ، ویلفرد. (1388). جانشینی محمّد(ص). ترجمة احمد نمایی و جواد قاسمی. چاپ چهارم. مشهد: آستان قدس رضوی.
23
مجلسی، محمّدباقر. (1392ق.). بحارالأنوار؛ الجامعة لدُرر أخبار الأئمّة الأطهار. 111 جلد. تهران: مکتبة الإسلامیّة.
24
هلالی، سلیم بن قیس. (1416ق.). أسرار آل محمّد (علیهمالسّلام). به کوشش محمّدباقر انصاری زنجانی خویینی. قم: منشورات دلیل ما.
25
یعقوبی، احمد. (بیتا). تاریخ یعقوبی. قم: مؤسّسة نشر فرهنگ و اهل بیت.
26
ORIGINAL_ARTICLE
تواتر قرآن و چالش های فرارو
چکیده برای بررسی متن قرآن و اثبات اینکه همین متن از زمان رسول خدا(ص) به ما رسیده است، ادلّة متنوّعی از سوی علمای مسلمان ارائه شده که برخی از این ادلّه نیاز به بررسی، تعدیل و شفّافسازی دارند، از جملۀ این ادلّه، نظریّۀ تواتر متن قرآن است که به خوبی تبیین نشده است. اقوال علما در این مقوله بسیار متشتّت و گاهی نیز معارض یکدیگر است، در حالی که تواتر متن یکی از اساسیترین ادلّه برای اثبات تاریخی بودن و سندیّت قرآن است. در این مقاله، با تبیین تواتر قرآن، دو چالش عمدة فرا روی آن، یعنی مخالفت برخی صحابه با کار عثمان در توحید مصاحف و اختلاف قرائتها مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر نگارندگان، این دو مسئله نمیتواند موضوع تواتر اصل قرآن را خدشهدار سازد. بر این اساس، برای اثبات تواتر قرآن، نیازی به تمسّک به ادلّهای چون اجماع علما، روایات غیرمعتبر، تقیّه و موارد مشابه نیست که از سوی علما برای ایجاد سازگاری بین این دو مقوله به کار گرفته شده است.
https://ajsm.atu.ac.ir/article_1478_b906f3916465303f38d3da4f525efbfc.pdf
2014-12-22
59
84
10.22054/ajsm.2015.1478
واژگان کلیدی: تواتر قرآن
اختلاف قرائت
اختلاف مصاحف
تواتر قرائت
قرائت متواتر
نانسی
ساکی
tooba1363@yahoo.com
1
دانشگاه شهید چمران
LEAD_AUTHOR
محمد کاظم
شاکر
2
دانشگاه قم
AUTHOR
قرآن کریم.
1
الأبیاری، ابراهیم. (1405ق.). موسوعةالقرآنیّه. بیجا: مؤسّسة سجل العرب.
2
ــــــــــــــــ . (1411ق.). تاریخ قرآن. القاهرة: دار الکتاب المصریّة.
3
آلعصفور، محسن. (بیتا). اتّحاف الفقهاء فی تحقیق مسئلة الإختلاف القرائات والقرّاء. الطبعة الأولی. قم: المطبعة العزیزی.
4
ابنبابویه قمی (صدوق)، محمّدبنعلی. (1414ق.). الإعتقادات فی دین الإمامیّة. تحقیق عصام عبدالسیّد. چاپ دوم. بیروت: دارالمفید.
5
ابنالجزری، محمّدبن محمّد. (بیتا). النّشر فی قرائات العشر. بیروت: دار الکتب العلمیّة.
6
ابندرید، محمّد. (1345ق.). جمهرة اللّغة. حیدرآباد ـ دکن: بینا.
7
ابنمزاحم، نصر. (1382ق.). وقعة الصّفّین. به کوشش عبدالسّلام محمّد هارون. القاهرة: بینا.
8
ابنمنظور، محمّدبنمکرم. (1414ق.). لسانالعرب. بیروت: دار الصّادر.
9
ابوشامه، عبدالرّحمن. (1424ق.). المرشد الوجیز إلی علوم تتعلّق بالکتاب العزیز. الطبعة الأولی. بیروت: دارالکتب العلمیّة.
10
ــــــــــــــــــــ . (1997م.). الرّوضتین فی أخبار الدّولتین. به کوشش ابراهیم زبیق. بیروت: دارالکتب الإسلامیّة.
11
احمدی، حبیبالله. (1381). پژوهشی در علوم قرآن. چاپ چهارم. قم: فاطیما.
12
البخاری الکلاباذی، أحمدبنمحمّد. (1407ق.). الهدایة والإرشاد فی معرفة أهل الثّقة والسّداد. تحقیق عبدالله اللّیثی. الطبعة الأولی. بیروت: دار المعرفة.
13
بروجردی، میرزا مهدی. (1374ق.). البرهان علی عدم تحریف القرآن. تهران: مصطفوی.
14
بحرانی، یوسفبن احمد. (بیتا). حدائق النّاظرة. قم: مؤسّسة النّشر الإسلامی التّابعة لجماعة المدرّسین بقم المشرّفة.
15
بلاغی، محمّدجواد. (بیتا). تفسیر آلاءالرّحمن فی تفسیر القرآن. چاپ اوّل. قم: انتشارات وجدانی.
16
ترمذی، محمّد. (1403ق.). سُنَن التّرمذی. تحقیق عبدالرّحمن محمّد عثمان. بیروت: دار الفکر.
17
تنکابنی، محمّد. (بیتا). ایضاح الفرائد. تهران: مطبعة الإسلامیّة.
18
جوادی آملی، عبدالله. (1382). نزاهت قرآن از تحریف. چاپ اوّل. قم: اسراء.
19
حجّتی، محمّدباقر. (1372). پژوهشی در تاریخ قرآن کریم. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
20
حسینی عاملی، محمّدجواد. (بیتا). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة. بیروت: دار إحیاء للتّراث العربی.
21
حلّی، حسن بن یوسف. (بیتا). منتهیالمطلب. بیجا: مؤسّسة تحقیقات و نشر معارف اهل بیت.
22
خویی، ابوالقاسم. (1382). بیان در علوم و مسائل کلّی قرآن. ترجمة محمّدصادق نجمی و هاشم هریسی. چاپ اوّل. تهران: وزارت ارشاد.
23
ـــــــــــــــ . (بیتا). البیان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسّسة احیاء آثار الإمام خویی.
24
ـــــــــــــــ . (1364). مستند العروة الوثقی. تقریر مرتضی بروجردی، قم: لطفی.
25
دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. (1372). احمد پاکتچی. تهران: بنیاد دایرةالمعارف.
26
زرقانی، محمّد عبدالعظیم. (بیتا). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت: دارالحیاء للتّراث العربی.
27
زرکشی، محمّدبنعبدالله. (1410ق.). البرهان فی علوم القرآن. چاپ اوّل. بیروت: دارالمعرفة.
28
سجستانی، ابوبکربن أبیداود. (1423ق.). کتاب المصاحف. چاپ اوّل. القاهرة: الفاروق الحدیثة للطّباعة والنّشر.
29
سیوطی، جلالالدّین. (1421ق.). الإتقان فی علوم القرآن. چاپ دوم. بیروت: دار الکتاب العربیّة.
30
صالح، صبحی. (1372). مباحث فی علوم القرآن. قم: منشورات رضی.
31
طباطبائی، محمّدحسین. (1353). قرآن در اسلام. چاپ دوم. تهران: دارالکتب الإسلامیّة.
32
ـــــــــــــــــــــــ . (1403ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. طبعة الخامسة. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
33
طبرانی، سلیمان بن احمد. (بیتا). المعجم الکبیر. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
34
طبرسی، فضلبنحسن. (1372). مجمعالبیان. تهران: انتشارات ناصرخسرو.
35
طوسی، محمّدحسن. (بیتا). التّبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالإحیاء للتّراث العربی.
36
عاملی، محمّد بن مکّی جزینی (شهید اوّل). (1418ق.). ذکری الشّیعة فی أحکام الشّریعة. قم: مؤسّسة آل البیت لإحیاء التّراث.
37
عسقلانی، ابنحجر. (بیتا). فتحالباری فی شرح صحیح البخاری. بیروت: دارالمعرفة.
38
غزّالی، محمّد. (1417ق.). المستصفی. تصحیح محمّد عبدالسّلام عبدالشّافی. بیروت: دارالکتب العلمیّة.
39
قلقشندی، احمدبن علی. (1383ق.). صبح الأعشی فی صناعة الإنشاء. القاهرة: چاپ افست.
40
قمی، میرزا ابولقاسم. (1374ق.). قوانین الأصول. تهران: کتابفروشی علمیّة اسلامی.
41
کلینی، محمّدبن یعقوب. (1365). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیّة.
42
لنکرانی، محمّدفاضل. (1396ق.). مدخل التّفسیر. چاپ اوّل. تهران: مطبعة الحیدری.
43
محقّق بحرانی، یوسفبن احمد. (بیتا). حدائق النّاظرة. قم: مؤسّسة النّشر الإسلامی التّابعة لجماعة المدرّسین بقم المشرّفة.
44
مظفّر، محمّدرضا. (1982م.). المنطق. بیروت: دارالتّعارف للمطبوعات.
45
معرفت، محمّدهادی. (1379). صیانة القرآن من التّحریف. تهران: وزارت امور خارجه.
46
ـــــــــــــــــــ . (1415ق.). التّمهید فی علوم القرآن. چاپ دوم. قم: مؤسّسة النّشر الإسلامی.
47
میرمحمّدی، ابوالفضل. (1420ق.). بحوث فی تاریخ القرآن و علومه. چاپ اوّل. قم: مؤسّسة فی النّشر الإسلامی.
48
نجفی جواهری، محمّدحسن. (1356). جواهر الکلام. تهران: دارالکتب الإسلامیّة.
49
نسایی، احمد بن شعیب. (1348ق.). سُنَن النّسایی. بیروت: دارالفکر.
50
نووی، یحیی. (1392ق.). شرح علی صحیح مسلم. بیروت: بینا.
51
نیشابوری، مسلم بن حجّاج. (بیتا). صحیح مسلم. بیروت: دارالفکر.
52
ORIGINAL_ARTICLE
جایگاه ولایتپذیری و ولایتمداری در اسلام و عوامل مؤثّر بر تحکیم آن مبتنی بر قرآن کریم و روایات معصومین(ع)
چکیده ولایت یکی از ارکان اصلی و آموزههای اساسی دین مبین اسلام و به تعبیر دقیقتر، اصلیترین و اساسیترین آموزة آن است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی مؤلّفههای ولایتمداری و عوامل مؤثّر بر تحکیم آن بر مبنای آیات قرآن کریم و روایات معصومین(ع) است. بخشهای مختلف این تحقیق شامل دلایل اهمیّت ولایتمداری، مؤلّفههای ولایتمداری، عوامل مؤثّر در تحکیم ولایتمداری، آثار روحی و معنوی ولایتمداری و پیامدهای زیانبار تکذیب و مخالفت با ولایت میباشد که در این تحقیق، با استناد به آیات قرآن کریم و روایات معصومین(ع) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتیجة تحقیق نشان میدهد که آموزههای اسلامی، زمانی معنای واقعی به خود میگیرد که در چارچوب ولایت و در محور و مدار آن تحقّق یابد. شرط پذیرش اعمال، ولایتمداری است و هر کس که به ولایت نزدیکتر شود و در ولایتمداری استوارتر گردد، بهرة بیشتری از چشمههای معنوی خواهد برد.
https://ajsm.atu.ac.ir/article_1479_6e70f7f8c5628ffbd48e1d9d72ba9a8f.pdf
2014-12-22
85
105
10.22054/ajsm.2015.1479
واژگان کلیدی: ولایتمداری
مؤلّفه
تحکیم
آیات قرآن کریم
روایات معصومین(ع)
اسماعیل
خارستانی
kharestani57@yahoo.com
1
دانشگاه علامه طباطبایی
LEAD_AUTHOR
فاطمه
سیفی
f.seyfi2009@yahoo.com
2
دانشگاه علوم تحقیقات تهران
AUTHOR
قرآن کریم.
1
آملی، سیّدحیدر. (1378). نصّ النّصوص. تصحیح هانری کربن و عثمان اسماعیل یحیی. تهران: توس.
2
ابنبابویه قمی، ابوجعفر محمّد. ( 1404ق.). امالى. ترجمة محمّدباقر کمرهاى. تهران: اسلامیّه.
3
ـــــــــــــــــــــــــــــ . ( 1403ق.). خصال. ترجمة محمّدباقر کمرهاى. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
4
ــــــــــــــــــــــــــــــ . (1361). معانیالأخبار. تحقیق علیاکبر غفّاری. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
5
ــــــــــــــــــــــــــــــ . (1384). علل الشّرائع. چاپ پنجم. ترجمه و تحقیق از سیّد محمّدجواد ذهنی تهرانی. قم: انتشارات مؤمنین.
6
ـــــــــــــــــــــــــــــــ . (1391). صفات الشّیعة و فضائل الشّیعة. ترجمة علیاکبر میرزایی. قم: انتشارات علویّون.
7
ابنحنبل، احمد. (1414ق.). مسند. بیروت: دارالفکر.
8
اربلی، علیّ بن موسی. (1381ق.). کشف الغمّة فی معرفة الأئِمَّة. تبریز: مکتبة بنیهاشمی.
9
جوادی آملی، عبدالله. (1369). وحی و رهبری. تهران: انتشارات الزّهراء.
10
حائری، محمّدمهدی. (1385ق.). شجرة طوبی. نجف: مکتبة الحیدریّة.
11
ذوعلم، علی. (1380). تجربه کارآمدی حکومت ولایی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی.
12
راغب اصفهانی، حسینبن محمّد. (1388). المفردات فی الفاظ قرآن. ترجمة سیّد غلامرضا خسروی حسینی. تهران: مرتضوی.
13
صبحی، صالح. (1395 ق.). نهجالبلاغه. قم: انتشارات هجرت.
14
طباطبائى، سیّد محمّدحسین. (1417ق.). المیزان. بیروت: مؤسّسة الأعلمى للمطبوعات.
15
طوسی، محمّدبن حسن. (1414ق.). الأمالی. چاپ اوّل. قم: دار الثّقافة.
16
عاملی، زینالدّین بن علی. (1409 ق.). منیة المرید فی أدب المفید و المستفید. تحقیق رضا مختاری. قم: مکتب الأعلام الإسلامی.
17
عاملی، محمّدبن حسن. (1412ق.). وسائل الشّیعة. قم: مؤسّسة آل البیت.
18
عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه. (۱۴۱۵ق.). تفسیر نور الثّقلین. تحقیق سیّد هاشم رسولی محلاّتی. چاپ چهارم. قم: اسماعیلیان.
19
فخر رازی، محمّد بن عمر. (1422 ق.). التّفسیر الکبیر. بیروت: دار إحیاء التّراث العربی.
20
قرشی بنایی، سیّد علیاکبر. (1381). قاموس قرآن. قم: دارالکتب الإسلامیّة.
21
قرضاوی، یوسف. (1386). سیمای صابران در قرآن. ترجمة محمّدعلی لسانی فشارکی. قم: بوستان کتاب.
22
قمی، شیخ عبّاس. (1389). مفاتیح الجنان. ترجمة مهدی الهی قمشهای. قم: دانش.
23
کلینی، محمّدبن یعقوب. (1385). اصول کافی. ترجمة محمّدباقر کمرهای. چاپ هشتم. تهران: انتشارات اسوه.
24
مجلسی، محمّدباقر. (1403ق.). بحارالأنوار. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
25
محمّدی ریشهری، محمّد. (1376). رهبری در اسلام. قم: دارالحدیث.
26
ــــــــــــــــــــــــــ . (1381). میزان الحکمة. ترجمة حمیدرضا شیخی. چاپ سوم. قم: دار الحدیث.
27
مطهّری، مرتضی. (۱۳۷۸). مجموعه آثار. تهران: انتشارات صدرا.
28
ــــــــــــــــ . (1390). ولاءها و ولایتها. تهران: انتشارات صدرا.
29
نوری طبرسی، میرزا حسین. (1408ق.). مستدرک الوسائل. قم: مؤسّسة آل البیت.
30
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی متنی«عقیدة عصمت»، در روایات کتابِ «کفایۀالأثر فی النصّ عَلَی ائمّۀ الأثنی عشر»
چکیده علی بن محمّد خزّاز رازی قمی، از محدّثان، عالمان و فقیهان برجسته و دانشمندان نامدار شیعه در نیمة دوم سدة چهارم و اوائل سدة پنجم هجری است. وی دارای آثار فراوانی در زمینة دانشهای مختلف دینی است. در این میان، کتاب کفایة الأثر فی النّص علی ائمّة الأثنی عشر به دلیل دلبستگی وی به ولایت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) از جایگاه ویژهای برخوردار است؛ زیرا در این کتاب که از دیدگاه مکتب تشیّع در موضوع «خلافت و امامت ائمّه(ع)» نوشته شده، بسیاری از نصوص و احادیث مربوط به «امامت و مسئلة عصمت» بیان شده است و هدف از تألیف این کتاب بنا بر گفتة خود مؤلّف، روشن و برطرف ساختن تحیّر عوام، بلکه خواصّ شیعه و شبههافکنیهای گروه معتزله از اهل سنّت دربارة امامت و خلافت ائمّه(ع) بعد از پیامبر(ص) میباشد. لذا در این پژوهش سعی شده به بررسی محتوایی این روایات پرداخته شود. به همین منظور، بعد از ذکر احادیث دالّ بر عقیدة عصمت و آوردن احادیث هممضمون با این روایات از کتب معتبر حدیثی شیعه و اهل سنّت، به بررسی محتوایی و متنی روایات با تأکید بر «عقیدة عصمت» پرداخته شده است. روش ما در این مقاله، بررسی روایات هشتگانة کتاب کفایةالأثر و تبیین آن با روایات همراستا با آنها در کتب شیعه و اهل سنّت است که با بررسی این روایات میتوان پی برد امامانی که وارث علم پیامبر(ص) و ایمان، نور و ... معرّفی شدهاند، نمیتوانند معصوم نباشند که خود این روایات نیز بر این امر با واژههای «مطهّرون» و «معصمون» اشاره نمودهاند.
https://ajsm.atu.ac.ir/article_1480_d8f0e10b68b3845cde0c189efb224438.pdf
2014-12-22
107
142
10.22054/ajsm.2015.1480
واژگان کلیدی: عصمت
روایات
امامان معصوم (ع)
کفایةالأثر
متن
محتوا
صمد
عبدالهی عابد
s1abdollahi@yahoo.com
1
دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
AUTHOR
جمشید
بیات
2
دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابن أبیالحدید، عبدالحمید. (1387ق.). شرح نهجالبلاغه. بیروت: دار احیاء التّراث.
2
ابنبابویه (صدوق)، محمّد بن علی. (1395ق.). کمالالدّین و تمامالنّعمة. قم: دارالکتاب الإسلامیّة.
3
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1385ق.). علل الشّرائع. قم: المکتبة الإسلامیّة.
4
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1400ق.). الأمالی. بیروت: انتشارات أعلمی.
5
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1387ق.). عیون أخبارالرضا(ع). تهران: نشر جهان.
6
ابنتیمیه، احمد بن عبدالحکم. (1406ق.). منهاج السنّة النّبویّة. عربستان: جامعة الإمام محمّد بن سعود.
7
ابنجوزی، یوسف بن قزاوغلی. (1425ق.). تذکرة الخواص مِنَ الأُمَّةِ فی ذکر خصائص الأئِمَّةِ. بیروت: دارالعلوم.
8
ابنحجّاج النیشابوری، مسلم،. (بیتا). الصّحیح. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
9
ابنحنبل، عبدالله بن احمد. (1424ق.). فضائل الصّحابة. تهران: مجمع تقریب مذاهب اسلامی.
10
ابنشعبه حرّانی، حسن بن علی. (1404ق.). تحف العقول. قم: جامعة مدرّسین.
11
ابن شهرآشوب، محمّد بن علی. (1379ق.). مناقب آل أبیطالب. قم: مؤسّسة انتشارات علاّمه.
12
ابنطاووس، علیّ بن موسی. (1419ق.). فرحةالغری فی تعیین قبر امیرالمؤمنین علی(ع). قم: آلشبیب موسوی.
13
ابنعساکر، علیّ بن حسن. (1417ق.). تاریخ مدینة دمشق. تحقیق: علی شیری. بیروت: دارالفکر.
14
ابنقولویه، جعفر بن محمّد. (1356). کامل الزّیارات. نجف: دار المرتضویّة.
15
ابنکثیر، اسماعیل بن عمرو. (بیتا). البدایة و النّهایة. بیروت: مکتبة المعارف.
16
ابنماجه، محمّد بن یزید. (1395ق.). السّنن. بیروت: دار احیاء التّراث.
17
بخاری، ابوعبدالله. (بیتا). الصّحیح. بیروت: دارالمعرفة.
18
ترمزی، محمّد بن عیسی. (بیتا). السّنن. القاهرة: دارالحدیث.
19
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمّد. (1366). غررالحکم و درر الکلم. قم: دفتر تبلیغات.
20
حاکم نیشابوری، محمّد بن عبدالله. (بیتا). مستدرک علی الصّحیحین. بیروت: دارالکتب الإسلامیّة.
21
حسینی طهرانی، محمّدحسین. (1416ق.). امامشناسی. تهران: حکمت.
22
حسینی مرعشی، نورالله. (بیتا). احقاق الحق. تهران: انتشارات اسلامیّه.
23
حرّ عاملی، محمّد بن حسن. (1425ق.). إثباةالهداة بالنّصوص و المعجزات. بیروت: أعلمی.
24
حلّی، حسن بن یوسف. (1378). کشف المراد. قم: انتشارات دارالفکر.
25
ــــــــــــــــــــــ . (1386). باب حادی عشر. قم: دارالعلم.
26
خزّاز رازی، علیّ بن محمّد. (1401ق.). کفایة الأثر فی النّص علی الأئمّة الإثنی عشر. قم: بیدار.
27
رضوانی، علیاصغر. (1389). امامشناسی و پاسخ به شبهات. قم: مسجد مقدّس جمکران.
28
زمخشری، محمود بن عمر. (1388). الکشّاف. تهران: خانه کتاب.
29
ــــــــــــــــــــــــــ . (1390). الفائق فی غریب الحدیث. مشهد: مرکز اسناد آستان قدس رضوی.
30
سمهودی، علیّ بن عبدالله. (1415ق.). جواهر العقدین. بیروت: دارالکتب العلمیّة.
31
سیوطی، جلالالدّین. (1421ق.). الدرّالمنثور. بیروت: دار احیاء التّراث.
32
شریعتی، محمّدباقر. (1389). امامت و رهبری در نگاه عقل و دین. قم: بوستان کتاب.
33
شهرستانی، عبدالکریم. (1976م.). الملل و النّحل. القاهرة: مطبعة مصطفی حلبی.
34
صفّار، محمّد بن حسن. (1404ق.). بصائر الدّرجات. قم: آیتالله مرعشی نجفی.
35
طبرانی، سلیمان بن احمد. (1404ق.). المعجم الکبیر. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
36
طبرسی، فضل بن حسن. (1418ق.). مشکاة الأنوار فی غررالأخبار. قم: مهدی هوشمند.
37
طبری، محمّد بن جریر. (1412ق.). تاریخ الأمم و الملوک. بیروت: دارالکتب العلمیّة.
38
طوسی، محمّد بن حسن. (1414ق.). الأمالی. قم: مؤسّسة البعثة و دارالثّقافة.
39
ــــــــــــــــــــــــ . (1420ق.). فهرست. قم: ستاره.
40
فخر رازی، فخرالدّین. (1420ق.). مفاتیح الغیب. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
41
قمی، علیّ بن ابراهیم. 01404ق.). تفسیر القمی. قم: دارالکتاب.
42
قندوزی حنفی، شیخ سلیمان. (1418ق.). ینابیع المودّة. بیروت: مؤسّسة العلمی.
43
کلینی، محمّد بن یعقوب. (1407ق.). الکافی. تهران: دار الکتاب الإسلامیّة.
44
متّقی الهندی، علیّ بن حسامالدّین. (1409ق.). کنزل العمّال. بیروت: مؤسّسة الرّسالة.
45
مجلسی، محمّدباقر. (1403ق.). بحارالأنوار. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
46
مفید، محمّد بن نعمان. (1413ق.). الأمالی. قم: کنگرة شیخ مفید.
47
مکارم شیرازی، ناصر. (1389). پیام امام. ج 9. چاپ هفتم. تهران: دار الکتب الإسلامیّة.
48
نجّاشی، احمد بن علی. (1365). الرّجال. قم: مؤسّسة النّشر الإسلامی.
49
نعمانی، محمّد بن ابراهیم. (1397ق.). الغیبة. تهران: مکتبة الصّدوق.
50
نهجالبلاغه. (1385). ترجمة محمّد دشتی. تهران: آدینة سبز.
51
هیثمی، علیّ بن أبی بکر. (1967م.). مجمع الزّوائد. بیروت: دارالکتاب.
52
ORIGINAL_ARTICLE
دگردیسی انسان در خوانش صاحب المیزان
مسئلة اصلی پژوهش پیش رو، بیان چیستی و چگونگی دگرگونی انسان در کلام وحی با خوانش و رهیافت خِرَد و ساختار اندیشة صاحب «المیزان» میباشد. همچنین این مقاله کوشیده است پرسشهای پیرامون این مسئله بر اساس مبنای علاّمه طباطبائی(ره) را تبیین نماید و بر اساس دادههای کتابخانهای و به روش توصیفی ـ تحلیلی نوشته یافته است. فرایند این برآیند رسیدن به سه دیدگاه اصلی در چگونگی دگرگونی انسان یعنی دگردیسیظاهری، روحی و نیز ظاهر و باطن انسان میباشد. در خوانش صاحب المیزان، علاوه بر تحقّق تنزّل روحی (دگردیسی اخلاقی)، مرحلهای پس از این امر یعنی دگردیسی جسمانی (دگرگونی تکوینی) نیز محقّق گردیده است. با ملاحظة این سخن که انسانیّت آنان به صورت کامل و نهایی از میان نرفته است. علاّمه تداوم این قاعده در دیگر امّتها را ممکن دانسته است که مبنای این گفتار را در تأثیرپذیری بدن از روح در نگاه وی میتوان پیگیری کرد.
https://ajsm.atu.ac.ir/article_1481_5e8b8472c7f7fc7b1267208fc5d93788.pdf
2014-12-22
143
157
10.22054/ajsm.2015.1481
واژگان کلیدی: انسان
سیر تکاملی
جسم
روح
المیزان
محمد تقی
شاکر
1
قم
LEAD_AUTHOR
محمد تقی
رکنی
2
پژوهشگاه امام صادق (ع)
AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابنعربى، ابوعبدالله محیىالدّین محمّد. (1422ق.). تفسیر ابنعربى. بیروت: دار إحیاء التّراث العربى.
2
جرجانی، سیّد شریف علی (بیتا). کتاب التّعریفات. تهران: ناصر خسرو.
3
دهخدا، علیاکبر. (1373). فرهنگ دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
4
رجبی، محمود. (1385). انسانشناسی. قم: انتشارات مؤسّسة امام خمینی(ره).
5
شاکر اشتیجه، محمدّتقی و حسن محمّدی احمدآبادی. (1389). «مقالة بررسی معرفت پیشین الهی از نگاه مفسّرین». فصلنامة علوم اسلامی واحد ساوه. شمارة 20.
6
شاکر، محمّدتقی. (1393). «سیر اندیشة اسلامی در روح». مجموعه مقالات همایش ابعاد وجودی انسان. تهران: دانشگاه علاّمه طباطبائی(ره).
7
شاکر، محمدّتقی و محمود قیّومزاده. (1392). «جستاری در چیستی و چگونگی مسخ انسان». فصلنامة انسانپژوهی دینی. شمارة 29.
8
صدرای شیرازی، محمّد بن ابراهیم. (1340). رسالة سه اصل. تهران: دانشگاه علوم معقول و منقول تهران.
9
طباطبائی(ره)، سیّد محمّدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعة مدرّسین.
10
عمید، حسن. (1371). فرهنگ عمید. تهران: امیرکبیر.
11
عیّاشى، محمّد بن مسعود. (1380). تفسیر العیّاشی. تهران: المطبعة العلمیّة.
12
فراهیدی، خلیل بن احمد. (1409ق.). کتاب العین. قم: هجرت.
13
فرانک برونو. (بیتا). فرهنگ اصطلاحات روانشناسی. تهران: بینا.
14
قرشی، سیّد علیاکبر. (1371). قاموس قرآن. چ 6. تهران: دار الکتب الإسلامیّة.
15
مصطفوی، حسن. (1360). التّحقیق فی کلمات القرآن. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
16
مولانا، جلالالدّین محمّدبن محمّد. (1386). مثنوی معنوی. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
17
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی واژههای مشترک معنوی مربوط به «گناه» در قرآن کریم و روایات
چکیده از نظر لغتشناسان و مفسّران، بررسی معنای واژههای قرآن یکی از ضرورتهای ترجمه و تفسیر قرآن است. این ضرورت در باب واژگانی که مشترک معنوی هستند و به زبان دیگر، معادل دقیق و مشخّصی برای آنها وجود ندارد، چندین برابر میشود. در این مقاله، سعی بر آن است که واژههای قرآنی که از نظر معنایی با هم مشترک هستند و همة آنها در زبان فارسی معمولاً به «گناه» ترجمه میشود، مورد بررسی قرار گیرد و ترجمة آنها از نظر لغتشناسان و مفسّران قرآن کریم و تفاوت آنها با یکدیگر مشخّص شود که این کار در ترجمه و تفسیر قرآن فایدة خود را نشان خواهد داد.
https://ajsm.atu.ac.ir/article_1482_ba7f44a74dfea10f2bf58dc17b56073f.pdf
2014-12-22
159
187
10.22054/ajsm.2015.1482
واژگان کلیدی: واژهشناسی گناه
مشترک معنوی
قرآن کریم
حمید
جلیلیان
1
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب
LEAD_AUTHOR
سید ابوالفضل
حسینی بناب
2
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب
AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابناثیر جزری، مبارک بن محمّد. (1367). النّهایة فی غریب الحدیث و الأثر. تحقیق و تصحیح: محمود محمّد طناحی و طاهر احمد زاوی. چاپ چهارم. قم: مؤسّسة مطبوعاتی اسماعیلیان.
2
ابنفارس، احمد. (1422ق.). معجم مقاییس اللّغة. الطبعة الأولی. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
3
ایزوتسو، توشیهیکو. (1378). مفاهیم اخلاقی ـ دینی در قرآن مجید. ترجمة فریدون بدرهای. چاپ اوّل. تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.
4
بیضاوی، عبدالله بن عمر. (1418ق.). أنوار التّنزیل و أسرار التّأویل. الطبعة الأولی. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
5
تاجدینی، علی. (1382). فرهنگ جاویدان المیزان. چاپ اوّل. تهران: نشر مهاجر.
6
جفری، آرتور. (1372). واژههای دخیل در قرآن. ترجمة فریدون بدرهای. چاپ اوّل. تهران: انتشارات توس.
7
جوهری، اسماعیل بن حمّاد. (بیتا). الصّحاح (تاج اللّغة و صحاح العربیّة). تحقیق و تصحیح احمد عبدالغفور عطّار. الطبعة الأولی. بیروت: دار العلم للملایین.
8
راغب اصفهانی، حسین بن محمّد. (بیتا). المفردات. تهران: دفتر نشر کتاب.
9
رشیدرضا، محمّد. (1357). تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار. بیروت: بینا.
10
سجّادی، سیّد جعفر. (1357). فرهنگ معارف اسلامی. تهران: شرکت مؤلّفان و مترجمان ایران.
11
شریعتمداری، جعفر. (1372). شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه. چاپ اوّل. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
12
شعرانی، ابوالحسن و محمّد قریب. (1398ق.). نثر طوبی. چاپ دوم. تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیّه.
13
طباطبائی، سیّد محمّدحسین. (1374). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمة سیّد محمّدباقر موسوی همدانی. چاپ پنجم. قم: نشر فرهنگی رجاء.
14
طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن. (1406ق.). مجمعالبیان فی تفسیر القرآن. الطبعة الأولی. بیروت: دار المعرفة.
15
طریحی، فخرالدّین بن محمّد. (1375). مجمع البحرین. تحقیق و تصحیح احمد حسینی اشکوری. چاپ سوم. تهران: انتشارات مرتضوی.
16
فخرالدّین رازی، محمّد بن عمر. (1420ق.). مفاتیح الغیب. الطبعة الثّالثة. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
17
فیروزآبادی، محمّد بن یعقوب. (بیتا). القاموس المحیط. چاپ اوّل. بیروت: دار الکتب العلمیّة.
18
قرشی، سیّد علیاکبر. (1367). قاموس قرآن. چاپ پنجم. تهران: دار الکتب الإسلامیّة.
19
کلانتری، الیاس. (1363). لغات قرآن در تفسیر مجمعالبیان. چاپ اوّل. تهران: انتشارات بیان.
20
مصطفوی، حسن. (1360). التّحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
21