دانشگاه علامه طباطبایی
سراج منیر
2228-6616
2476-6070
3
9
2012
12
21
ظرفیت های انسان شناسانه و هستی شناسانه فطرت با تکیه بر آیات قرآن کریم
9
29
FA
سید محسن
میری
هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
10.22054/ajsm.2012.5504
فطرت یکی از اساسی ترین موضوع هایی است که قرآن کریم در زمینه انسان شناسایی و به دنبال آن هستی شناسی بدان پرداخته است. بر این اساس، واکاوی فطرت و ابعاد آن و نقش بنیادین آن در حوزه فرد و اجتماع از منظر قرآن از بایسته هایی است که نتایج آن می تواند تاثیر فراوانی در اسلامی سازی معرفت و اسلامی سازی حیات انسانی داشته باشد. این مقاله با بهره گیری از آیه فطرت و تحلیل مفاهیم مطرح شده در آن و نیز نیم نگاهی به بحران ها، دغدغه ها و مشکلات نظری و عملی بشر به دنبال آن است که برخی پیام ها، دلالت ها و ظرفیت ها، نتایج و لوازم ، مبانی اخلاقی و بنیان های مطرح شده در این آیه شریفه برای حل بحران ها و مشکلات بشر را مورد واکاوی قرار دهد.
فطرت,دین,هویت انسانی,توحید,وحدت انسانیت,عدالت,جامعه جهانی
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5504.html
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5504_8df43694aac1439cf024d28f1a8f9325.pdf
دانشگاه علامه طباطبایی
سراج منیر
2228-6616
2476-6070
3
9
2012
12
21
قاعده نفی عسر و حرج با تکیه بر آیات و روایات
30
46
FA
محمد حسین
بیات
هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
dr_bayat@gmail.com
10.22054/ajsm.2012.5506
شریعت مقدس اسلام که آخرین دین در سلسله آیین های آسمانی است، شریعتی دور از افراط و تفریط است؛ شریعتی است که حتی در قصاص و انتقام آن، روح حیات وجود دارد. ایستادگی و استقامت را در برابر دشمنان معاند زورگو به پیروان خود دستور داده است و نسبت به محرومان و ستمدیدگان، حد اعلای فروتنی را بدانان یاد داده است. خداوند متعال در قرآن مجید خطاب به پیروان این آیین پاک می فرماید: کذالک جعلناکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس و یکون الرسول علیکم شهیدا: همچنان شما مسلمانان را امت میانه رو قرار دادیم تا الگو و سرمشق دیگر مردمان جهان باشید، چنان که پیامبر اسلام را تمام الگوی شما قرار دادیم. رسول گرامی ص نیز بارها بدین نکته اشاره فرموده است: ان الله بعثنی رحمه للعالمین: خداوند مرا به عنوان لطف و رحمت برای جمیع جهانیان مبعوث فرموده است. بنابراین هم دین اسلام دین رحمت است و هم وجود پیامبر این آیین، لطف محض برای همه عالم وجود است. این مقاله کوشیده تا چهره تابناک اسلام را با بررسی و بیان قاعده فقهی نفی عسر و حرج برای فرهیختگان نشان دهد و الطاف بیکران الهی را در جعل احکام شرعی بدون عسر و حرج مبرهن سازد.
قرآن,حدیث,یسر,عسر,حرج,قاعده فقهی
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5506.html
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5506_afc3164a92c13ab5dd0de33232c47ad1.pdf
دانشگاه علامه طباطبایی
سراج منیر
2228-6616
2476-6070
3
9
2012
12
21
ویژگی ها و ماهیت قصص قرآنی
64
77
FA
صمد
عبداللهی عابد
0000-0002-1382-5998
هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذرباییجان
s1.abdollahi@yahoo.com
محمد
بستان افروز
دانشجوی دانشگاه شهید مدنی آذرباییجان
10.22054/ajsm.2012.5507
داستان های قرآن کریم ، خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی دارد که مختص خود قرآن است به گونه ای که از یک داستان ، آن بخش از وقایع را بازگو می کند که در برآوردن هدف هدایت قرآن موثر است و پایبند به این نیست که تمام جزئیات وقایع را بیان کند. در این مسیر از داستان های تخیلی و تو خالی برای ارائه هدف خود استفاده نمی کند اما این به معنای آن نیست که قرآن در بازگو کردن قصه های خود از قالب های هنری استفاده نمی کند. یکی از شیوه های بیانی قرآن برای تبیین حقایق و مطالب فراتر از درک محدود بشری، به کار بردن تمثیل و تشبیه است تا مخاطبان در نسل های مختلف، آن را درست بشناسند و درک کنند چنان که می فرماید: و تلک الامثال نضربها للناس لعلهم یتفکرون. این مثال ها را برای مردم می زنیم. باشد که بیندیشند. برخی از مفسران، داستان هایی از قرآن را فقط نمادین دانسته اند و واقعیت آن را انکار کرده اند در حالی که گروهی دیگر، کلام و بیان قرآن را واقعیت می دانند. این جستار به بیان دیدگاه های مفسران در این زمینه پرداخته، تعابیر ایشان در واقعی یا تخیلی بودن برخی از داستان های قرآنی را مورد بحث قرار داده است و بر این اساس به عنوان نمونه، به بررسی داستان آدم ع و فرزندانش پرداخته است
داستان,واقع گرایی,نمادین,حقیقت,تخیل
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5507.html
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5507_166b8eed070744ffc0595fffbb00aaa0.pdf
دانشگاه علامه طباطبایی
سراج منیر
2228-6616
2476-6070
3
9
2012
12
21
اهل بیت در آیه تطهیر
80
94
FA
اسماعیل
تاجبخش
هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
10.22054/ajsm.2012.5508
آیه 33 سوره احزاب به آیه تطهیر معروف است. خداوند سبحان در این آیه، اهل بیت را از هر گونه پلیدی و پلشتی و ناپاکی مصون معرفی فرموده است. مصداق های دقیق اهل بیت کیانند؟ همه دانشمندان شیعه و گروهی از علمای اهل سنت این آیه را درباره اصحاب کساء می دانند و برخی دیگر از آنان، زنان پیامبر ص را نیز از مصادیق آن گمان می کنند. اما اینکه کدام گروه در رای و اعتقاد خود بر راه صواب هستند و کدام گروه بر طریق خطا می روند؟ در این مقاله پاسخ این پرسش با ادله عقلی، نقلی و ذکر دقیق منابع در حد امکان ذکر شده است.
قرآن,آیه تطهیر,اهل بیت ع,تفسیر,زنان پیامبر,خمسه طیبه
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5508.html
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5508_bafbb2f983aaf4f41a8a499c117f1ef0.pdf
دانشگاه علامه طباطبایی
سراج منیر
2228-6616
2476-6070
3
9
2012
12
21
خوش بینی از منظر قرآن و حضرت علی ع در نهج البلاغه
78
98
FA
حسن
مجیدی
0000-0003-1033-7259
هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری
majidi.dr@gmail.com
مدینه
قشقایی
دانشجوی دانشگاه حکیم سبزواری
10.22054/ajsm.2012.5509
یکی از ویژگی های مثبت انسان که هم در رشد و تکامل خود او نقش مهمی دارد و همپایه و اساس روابط اجتماعی می باشد خوش بینی است. خوش بینی نیک انگاری درباره خداوند، فعل و انفعالات جهان و نیز پندار و گفتار و کردار انسان ها و خود است. از آنجا که امید، نشاط، آرامش در زندگی و جامعه و سلامتی دین در سایه خوش بینی حاصل می شود به این موضوع از منظر قرآن به عنوان یک کتاب کامل و آسمانی و از منظر حضرت علی ع به عنوان یک امام معصوم پرداخته می شود. این مقاله در نظر دارد با کمک علم روان شناسی به بررسی و تحلیل خوش بینی در قالب اقسام خوش بینی، فرق آن با ساده لوحی، آثار و نتایج خوش بینی و بدبینی، ویژگی افراد مثبت اندیش و روش های تقویت خوش بینی بپردازد.
قرآن کریم,امام علی (ع),خوش بینی,بدبینی,شناخت,ساده لوحی
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5509.html
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5509_0b877091b9905f14e59187df47df03cf.pdf
دانشگاه علامه طباطبایی
سراج منیر
2228-6616
2476-6070
3
9
2012
12
21
بررسی تطبیقی براهین اثبات صانع در قرآن و حدیث
99
130
FA
محمد
شعبان پور
هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
10.22054/ajsm.2012.5510
بنیادی ترین مطلب در مباحث اعتقادی که وجه امتیاز ماتریالیست ها و لائیک های دنیا از معتقدین به وجود خداوند است مساله اعتقاد به وجود حقیقت مطلق به نام خدای متعال است. از این روی، نخستین مساله ای که برای جوینده حقیقت مطرح است و پیش از هر چیز باید پاسخ صحیح آن را به دست بیاورد این است که آیا خدایی وجود دارد یا نه؟ برای به دست آوردن پاسخ این پرسش، راه های فراوان و گوناگونی وجود دارد که در کتاب های مختلف فلسفی و کلامی و نیز در بیانات پیشوایان دینی و کتاب های آسمانی به آنها اشاره شده است لکن روش هایی مهم که در مقام استدلال وجود دارد مجموعا به پنج روش تقسیم می شود: 1. روش عرفا 2. روش فلاسفه الهی 3. روش متکلمان 4. روش دانشمندان طبیعی 5. روش قرآن و سنت. هر کدام از این روش ها خود به شیوه های گوناگون منشعب می شوند و عمده نظر در این نوشتار به روش فلاسفه و متکلمین است که در قرآن و احادیث معصومین ع به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است.
قرآن,حدیث,برهان,فطرت,حدوث,امکان و وجوب,نظم
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5510.html
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5510_8896282af72d167cd3358267c82ef3d0.pdf