TY - JOUR ID - 15570 TI - بررسی انتساب نصر حامد ابوزید به مکتب اعتزال JO - سراج منیر JA - AJSM LA - fa SN - 2228-6616 AU - شمس, زینب AU - میرزاده, راضیه سادات AD - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران AD - کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قم، قم، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 12 IS - 43 SP - 177 EP - 207 KW - مکتب تفسیری KW - نصر حامد ابوزید KW - معتزله KW - خلق قرآن KW - تاریخمندی قرآن KW - وحی KW - اعجاز DO - 10.22054/ajsm.2022.65040.1780 N2 - دکتر نصر حامد ابوزید، متفکر مصری است که همواره به عنوان یک چهره نومعتزلی قلمداد می‌شود، اخیراً برخی محققان از ترکیبی بودن نظرات وی نتیجه گرفته‌اند که ایشان روش منحصر به خود را داشته که محصور به هیچ جریانی نیست و یا تنها با اتکاء بر یک نظریه ابوزید، پیوند وی با نومعتزله را مورد تردید قرار داده‌اند. نوشتار حاضر، با نگاهی جامع به روش تحلیلی-تطبیقی درصدد ارزیابی صحت انتساب ابوزید به مکتب اعتزال قدیم و جدید است، بدین منظور ابتدا نظریات ایشان را در چند مبحث (فارغ از ارزیابی و نقد) بیان نموده و سپس با معتزله و نومعتزله مقایسه شده است. ضمن اذعان به تفاوت‌های معتزله با نومعتزله، مشخص شد دیدگاه‌های ابوزید به رغم رویکرد عقل‌گرایانه‌اش، در مواردی با معتزلیان قدیم تفاوت دارد و در موارد متعدّدی مشابه نومعتزلیان است، لذا همسویی ابوزید با مکتب اعتزال غیرقابل انکار است، اختلاف نظریات وی با معتزلیان قدیم و کثرت مشابهت آرائش با نومعتزلیان، قرابت آراء او با نومعتزلیان را نتیجه می‌دهد. UR - https://ajsm.atu.ac.ir/article_15570.html L1 - https://ajsm.atu.ac.ir/article_15570_3060045cf424a60f3ab3c227bd821b9b.pdf ER -