2024-03-29T13:46:12Z
https://ajsm.atu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=1143
سراج منیر
2228-6616
2228-6616
1392
4
11
قربانی در قرآن و اوستا
عباس
اشرفی
کبری
سلطانی لرگانی
فلسفةآفرینش انسان، عبادت خداوند است و از کهنترین عبادات مشترکهمةادیان، قربانی است. در قرآن کریم قربانی از زمان حضرت آدم شروع شده است و به صورت یکی از واجبات دینی و جزء مناسک حج بهشمار میرود. چگونگی حیوان مورد نظر و شرایط ذبح شرعی در قرآن بیان شده است. در ایران باستان نیز قربانی از قبل و در زمان زردشت وجود داشت و بعد از آن ممنوع شد و بیشتر به صورت پیشکشی مطرح شده است. در اوستا از افراد زیادی نام برده شده کهبرای رسیدن به خواستة خود قربانیهای فراوانی را پیشکشکردند. زردشتیان معتقدند که بر هر انسانی بایسته است که در طول سال در شش گاه پنج روزه (چهره گاهان بار) از دیگراندستگیری نمایند. این مقاله با روش تطبیقی به واژهشناسی قربانی، قربانی در اوستا، قربانی در قرآن و اشتراکات و افتراقات این دو کتاب پرداخته است.
:قرآن
اوستا
قربانی
پیشکشی
مناسک حج
چهره گاهان بار
2013
06
22
7
24
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5518_55f2ed422ba3605e0d3eefa3edb368df.pdf
سراج منیر
2228-6616
2228-6616
1392
4
11
روششناسی تفسیری امام رضا (ع)
علیرضا
فخاری
روششناسی تفسیری یکی از مهمترین علوم در حوزة قرآنپژوهی است که میتواند به شیوههای مختلف فهم و تفسیر قرآن را از آن استخراج نمود. میزان آشنایی مفسّر با متن و مؤلّف نیز ارتباط مستقیم با این فهم دارد. این ویژگی در حضرات معصومین (علیهمالسّلام) به سبب قرابت ایشان با متن قرآن و عالم وحی، مطالعة روایات تفسیری را از دو بُعد دارای اهمیّت مضاعف میکند. اوّل از حیث القای محتوا و دوم به جهت الگوگیری از شیوة تفسیری آنها. کلام و پاسخهای امام رضا (ع)، با قرآن و برگرفته از قرآن میباشد. لذا نیاز به بیان معصوم (ع) در تفسیر قرآن ضروری است و کمتوجّهی یا بیتوجّهی، موجب خروج و انحراف از مراد واقعی در آیات قرآن شود. شیوة تفسیری امام رضا (ع) در گونههای مختلفی از جمله ارشادی، تطبیق مصداقی و تطبیق فعلی و رفتاری ـ اعمّ از عملکرد و رفتار خود یا دیگران ـ ظهور دارد. در مواردی استناد به بخشی از آیه بوده است نه کُلّ آیه یا چند آیه. میتوان گفت شیوة تفسیری معصومان (علیهمالسّلام)، اگرچه در مواضعی برای دیگران قابل الگوبرداری است، ولی در همة موارد، شمولیّت ندارد و قابل تسرّی به افراد عادی نیست.
قرآن کریم
امام رضا (ع)
تفسیر
روششناسی
جری و تطبیق
2013
06
22
37
64
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5519_784cb566d4716dfb9d81524061c45901.pdf
سراج منیر
2228-6616
2228-6616
1392
4
11
نمونههایی از آرایة مشاکله در قرآن
اسماعیل
تاجبش
«مشاکله» آرایهای مشهور در علم بدیع است. در این مقاله ده مورد از آیات قرآن کریم که در آنها این آرایه مجال ظهور یافته، بررسی و تحلیل و نظر مفسّران و قرآنپژوهان دربارة آنها نقل و تبیین شده است. جان کلام این است که اسناد مقولههایی از قبیل «ذهن» و «ضمیر» و «نَفْس» و «روح» و «استهـزاء» و «نسیان» و «مکر» و «رنگآمیزی» و ... به ذات اقدس خداوند روا نیسـت و اگر در آیات قرآن آمده، از باب همشکلسازی و نظیرهگویی و تقارن نحوی و بلاغی است که یکی از سبکهای ادبی این کتاب مقدّس به شمار میآید.
قرآن
تفسیر
بلاغت
علم بدیع
مشاکله
2013
06
22
43
58
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5520_5cd3cdd2a70d927c830e161c4a752af9.pdf
سراج منیر
2228-6616
2228-6616
1392
4
11
چارچوب اخلاق سرمایهگذاری از منظر آیات قرآن و روایات
امیر
خادم علیزاده
علی
راه نشین
در کنار مطالعات و متون گشتردة اسلامی در حوزة اقتصاد متعارف، مطالعات و پژوهشهایی نیز با تکیه بر طبقهبندیهای علم اقتصاد در جهت بررسی مبانی اخلاقی اقتصاد اسلامی صورت پذیرفته است. امّا در حوزة مالی و سرمایهگذاری تاکنون با رویکرد اخلاقی به مسائل و موضوعات مالی همچون بازارها و ابزارهای نوین مالی و همچنین رویکردها و روشهای سرمایهگذاری پرداخته نشده است. در این مقاله پس از بررسی حوزة اخلاق اقتصادی به تعریف حوزة اخلاق سرمایهگذاری و رابطة اخلاق سرمایهگذاری با ادبیّات موجود در زمینة اخلاق اقتصادی پرداخته میشود. سؤال اساسی در این مقاله این است که الزامات و معارف اخلاقی و تربیتی اسلام در حوزة فعّالیّتهای سرمایهگذاری چیستند؟ در ادامه با رویکردی فرایندی به سرمایهگذاری، عناوین و موضوعات اخلاقی از نگاه قرآن و روایات در سه دستة کلّی قبل از اجرای سرمایهگذاری، اجرای سرمایهگذاری و پس از اجرای سرمایهگذاری تقسیمبندی و بررسی شدهاند. طبقهبندی آیات و روایات و طرّاحی چارچوب موضوعی اخلاق سرمایهگذاری از یافتههای این مقاله است.
قرآن
روایت
اخلاق
سرمایهگذاری
اخلاق اقتصادی
اخلاق سرمایهگذاری
2013
06
22
59
78
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5522_29f23049a6051ad5847301a82e80cffc.pdf
سراج منیر
2228-6616
2228-6616
1392
4
11
عجایب و فضایل ذکرِ «لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله» در آیات و روایات
علی
سروری مجد
امیر حسن
علم الهدی
پژوهش حاضر جستاری است در خصوص اسرار لفظی و معنوی ذکر شریف «لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله» که به اعتقاد اکثریّت دانشمندان شیعه و اهل سنّت از بهترین و مفیدترین اذکار برای یک مسلمان میباشد. پژوهشگر با شناختی که در زمینة علوم قرآن و حدیث دارد، با بهرهگیری از قرآن و عترت که دو یادگار گرانبهای بهجا مانده از پیغمبر اکرم (ص) است، سعی در اثبات مدّعای خود دارد. در زمینة اعجاز عددی «لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله» تحقیقات زیادی شده که بیشتر آنهاسلیقه و ذوق شخصی است و پشتوانة معتبر علمی ندارد، ولی آیا اسرار این ذکر تنها محدود به مسائل عددی است یا جنبههای مختلف از اعجاز را در برمیگیرد. دانشمندان با بررسی دقیق دو منبع قرآن و سنّت جنبههای مختلفی از اعجاز را برای این ذکر در نظر میگیرند. در این پژوهش سعی شده با نگاهی جامع پیرامون منابع متعدّد شیعه و سنّی دربارة این ذکر تا حدِّ امکان از اسرار آن پرده بردارد.
قرآن
ذکر
لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله
تفسیر
حدیث
2013
06
22
79
94
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5523_19ea7df19c7dce96fac01b3273c1088d.pdf
سراج منیر
2228-6616
2228-6616
1392
4
11
تعلیم و تربیت مبتنی بر آیات و روایات از دیدگاه شهید مطهّری
ممد اسماعیل
شیخانی
محمد جواد
ملکوتی
مقولة تعلیم و تربیت از مهمترین مباحث مشترک در میان متفکّران اسلامی و غربی میباشد. در غرب از دیرباز وخصوصاً با شکوفایی مکتب یونان در آرای افلاطون و ارسطو بدین امر توجّه شده است. در اسلام نیز توجّه به مقولة تعلیم و تربیت سابقهای دیرینه دارد و این امر ناشی از جایگاه والا و دغدغة وافری است که مکتب اسلام برای تعلیم و تربیت قائل است. اندیشمندان مسلمان در پرتو تعالیم انسانساز اسلام به موضوع انسان و کمال و سعادت او و راههای وصول به کمال، بسیار پرداختهاند و نظامهایی فکری را برای پاسخگویی به سؤالات مربوط به انسان و تربیت او بنا گذاردهاند. در دورة معاصر کسانی مانند علاّمه طباطبائی،امام خمینی(ره)، شهید مطهّری و سیّد قطب با روشهای ترکیبی و مزجی و با نگاهی تطبیقی و ناظر به تحوّلات جدید اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تربیتی، در این عرصه گام نهادهاند. در این مقاله به استناد و بهرهگیری از اندیشة شهید مطهّری، ابعاد گوناگون مسألة تربیت از قبیل مفهوم و ماهیّت تربیت، چیستی آن، اسلام و تربیت و عوامل تأثیرگذار در تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار میگیرد.
قرآن کریم
روایات
اسلام
تعلیم و تربیت
شهید مطهّری
2013
06
22
95
110
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5524_118b97d2e28414d5997555cf00802315.pdf
سراج منیر
2228-6616
2228-6616
1392
4
11
اصول و روشهای تربیت اسلامی با تأکید بر سورة کهف
مجتبی
پورکریمی هاوشکی
آریان
نادر بیگدلیلو
انسان به منظور رسیدن به سعادت حقیقی و جاودانه، نیازمند راهبر و هدایتکننده است. در این راستا، قرآن به عنوان کتاب هدایت، هدف از نزول خود را رساندن انسان به سرمنزل حقیقی معرّفی نموده که همان تقرّب به خداوند است. از این روی، ضروری مینماید اصول و روشهایی که برآمده از قرآن و متناسب با نیاز و شرایط وجودی انسان میباشند، تبیین نموده، به منظور سعادت او به کار بندیم. مقالة حاضر به دنبال آن است که با محور قرار دادن قرآن به عنوان یک منبع تربیتی و انتخاب سورة کهف و استخراج مبانی، اصول و روشهای تربیتی از آن به عنوان جزئی از این مجموعة تربیتی در این مسیر گام بردارد. بدین گونه که این مقاله را با توجّه به تعریف تربیت، سنّ شروع تربیت، عبودیّت به عنوان هدف غایی و استخراج چندین مبنا و اصل تربیتی تدوین نمودهایم. مبانی شامل مبنای شناخت، انتخاب، عمل و معلّمپروری میباشند. اصول نیز شامل اصل شناخت خداوند، خود و دنیا، اصل انتخاب و التزام مبتنی بر عشق، اصل تقوا و اصل معلّمپروری میباشند و روشهایی را که به منظور تحقّق هر کدام از این اصول و قابلیّتها لازم است نیز از این سوره استخراج نمودهایم.
قرآن
سورة کهف
مبنا
اصول و روشهای تربیت
2013
06
22
111
144
https://ajsm.atu.ac.ir/article_5526_d28fa36188eeae7c5be64099f09f41f6.pdf