دانشگاه علامه طباطباییسراج منیر2228-66163820120922The Qur’anic Sciences in Nahj al-Balāghahعلوم قرآنی در نهجالبلاغه928549710.22054/ajsm.2012.5497FAمنصورپهلوانهیت علمی دانشگاه تهرانابراهیماقبالهیئت علمی دانشگاه تهرانJournal Article20130501Undoubtedly, Imam Ali (AS) is the second greatest interpreter of the Holy Qur’an and its sciences after the Holy Prophet of Islam (SAW). Part of the Qur’anic sciences was presented to his followers in the form of quotations, narratives, and sermons. They were passed on to later generations in narrative and exegetical collections, including Nahj al-Balāghah. Although its compiler, Seyyed Razī, only collected some of Imam Ali’s sermons, letters, and pithy sayings, one would find traces of the Qur’anic sciences, their types, virtues of the Qur’an, Qur’anic teachings, its recitation rules, its interpretation and exegesis, morphology, and finally its freedom from distortion.بدون تردید داناترین شخص به قرآن و علوم آن پس از رسول خدا (ص)، حضرت علی (ع) است. بخشی از این علوم در قالب نقل، روایت و خطبه به اصحاب و معاصران ایشان انتقال یافت که در آثار و مجموعههای روایی و تفسیری به دورههای بعد منتقل گردید. یکی از این آثار، کتاب نهجالبلاغه است که هر چند مدوِّن آن، سیّد رضی، گلچینی از خطبهها، نامهها و حکمتهای آن حضرت (ع) را عمدتاً در پنج سالة حکومت ایشان، با رویکرد بلاغی گِرد آورده است، ولی جلوههایی از علوم قرآن همانند انواع آن، فضائل قرآن، تعلیم و تعلّم آن، آداب تلاوت، تفسیر و تأویل، واژهشناسی، محکم و متشابه و صیانت قرآن را از تحریف در آن به صورت ابتکاری میتوان به دست آورد.دانشگاه علامه طباطباییسراج منیر2228-66163820120922A Structural Analysis of Mary’s Narrativein theHoly Qur’anتحلیل ساختاری داستان مریم مقدّس به روایت قرآن کریم2945549810.22054/ajsm.2012.5498FAحسنمجیدیهیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری0000-0003-1033-7259الههویسیدانشجوی دانشگاه حکیم سبزواریلیلااکبر زادهدانشجوی دانشگاه حکیم سبزواریJournal Article20130301Narratology or narrative theory as the systematic study of narrative entered the realm of structuralism since about 1960. Theoreticians have since attempted to analyze the structure of the narrative using various methods such as dividing narrative into its segments. The Holy Qur’an urges the mankind to follow the example of prophets and divine leaders. This article seeks to analyze the Qur’anic account of Mary’s narrative in order to show its actions, general structure, and the relationship between its plot, theme, structure, characters, and their actions. The results are presented in the form of tables and graphs.«روایتشناسی» علم مطالعة نظاممند روایت است که از حدود سال 1960میلادی موارد دورة روایتشناسی یا ساختارگرایی میشود. نظریّهپردازان آن دوره در پیِ تحلیل ساختاری روایت برآمدند؛ از آن جمله تقسیم روایت به پارهها، بخشپارهها و کُنشهای تشکیلدهندة آن است. از مهمترین و شناخته شدهترین روشهای تربیتی که در اکثر جوامع کاربرد دارد و در قرآن کریم نیز مورد تأکید قرار گرفته است، روش الگوگیری از پیامبران و رهبران الهی، بهعنوانبهترین نمونهها و سرمشقها برای بشر، میباشد. در این پژوهش به بررسی و تحلیل داستان حضرت مریم(س) در قرآن پرداخته میشود و پس از نشان دادن کُنشهای این روایت، ساختار کلّی داستان، ارتباط پیرنگ و درونمایه با ساختار و شخصیّتها و نوع کُنش آنها بررسی میگردد. در پایان نیز نتایج بهصورت جدولها و نمودارهایی که حاصل این پژوهش است، نشان داده میشود.دانشگاه علامه طباطباییسراج منیر2228-66163820120922Elements of Human Dignity in the Qur’an and Practuce of the Fourteen Infallibles(AS)مؤلّفههای کرامت انسان از منظر قرآن کریم4661549910.22054/ajsm.2012.5499FAسیّد ابوالقاسمنقیبیهیئت علمی دانشگاه شهید مطهریJournal Article20130501Perfect creation, will power, knowledge, wisdom, natural inclination towards God, and caliphdom all are extralegal concepts which constitute the elements of human dignity. Human dignity was first introduced into the Islamic moral and legal teachings through the Holy Qur’an as it says, “And surely We have honored the children of Adam….” The study of Islamic moral teachings reveals that human dignity constitutes their foundation. Teachings underlining self-knowledge, self-improvement, and spiritual purification all lead to human dignity. The teachings and practice of the Fourteen Infallibles (AS) demonstrated their concern for human dignity. Their good behavior and love towards people showed their recognition of human dignity. Moreover, most legal teachings of Islam are based on the recognition of human rights. In sum, maintenance of human dignity is one of the objectives pursued by Islamخلقت احسن، اختیار، علم، عقل، فطرت، غایت بودن انسان برای آفریدهها، خلافت از جملة مفاهیم فراحقوقی هستند که ما را به شناسایی انسان به عنوان تجلّیبخش همة صفات و اسماء الهی رهنمون میشوند و از عناصر و مؤلّفههای کرامت آدمی به شمار میآیند. ریشة اصلی طرح مسألة کرامت انسان در تعالیم اخلاقی و حقوقی اسلام را در خود قرآن کریم باید جستجو کرد؛ زیرا قرآن کریم بذر اصل کرامت انسان را در گزارة «وَ لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ...» کاشت. تعلیمات اخلاقی اسلام سرشار از آموزههایی است که با امعان نظر در آنها میتوان به اصل کرامت به عنوان زیربنای قواعد اخلاقی اسلام دست یافت. آموزههایی که بر خودشناسی، خودسازی، پاکیزگی و طهارت روح و رفتار تأکید دارد و متضمّن بایدها و نبایدهایی است که التزام به آنها به پاسداشت کرامت انسانی در هر فرد میانجامد. برخی دیدگاهها و سیرة عملی معصومین، علیهمالسّلام، بر شناسایی کرامت انسان، بِمَا هُوَ انسان دلالت دارد. اطلاق روایات متضمّن حُسْن خُلْق نسبت به همة آدمیان، مدارا با مردم، محبّت و دوستی با آنها حاکی از کرامت ذاتی انسان است. علاوه بر آموزههای اخلاقی، بسیاری از آموزههای حقوقی اسلام نیز بر رعایت حقوق دیگران در مناسبات اجتماعی برای اکرام و تکریم آنها دلالت دارند. لذا کرامت انسان را میتوان از مقاصد شریعت به شمار آورد.دانشگاه علامه طباطباییسراج منیر2228-66163820120922A Comparative Analysis of Qārūn’s Story in the Qur’an and the Bibleاحوال گنج قارون6279550010.22054/ajsm.2012.5500FAداوودمعماریهیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوینمژگانآقاییدانشجوی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوینJournal Article20121231As the symbol of wealth, arrogance, and rebellion, Qārūn has been referred to in three chapters of the Holy Qura’n: Sūrah al-Qasas (The Stories), Sūrah al-Ankabūt (The Spider), and Sūrah al-Ghāfir (The Forgiver). In Sūrah al-Ankabūt and Sūrah al-Ghāfir, just a single verse is dedicated to Qārūn’s story while seven verses of Sūrah al-Qasas recite his unlimited wealth, arrogance, and eventual death. According to the Qur’an, Qārūn was of Moses’s people, but he behaved arrogantly towards them. He was very wealthy and believed his wealth was just the result of his competency and merit. His people benevolently advised him, and also God reminded him, and all those who were like Qārūn, that men who were stronger than him in might and greater in the amount of the riches were all destructed. Yet, he again rejected to donate his wealth and began to show off while the worldly-minded wished they had been in his place. Then, God’s torment descended, and Qārūn and his house were devoured by the earth. The Bible, like the Qur’an, describes his fate in chpater 16 of the Book of Numbers under the Hebrew name of “Korah bin Izhar bin Kohath bin Levi”: Korah was a cousin to Moses, but he was jealous of Moses and Aaron and rebelled against Moses in collaboration with Dathan, Abiram, On, and 250 princes of Bani Israel. After that earth opened mouth and devoured Korah, Dathan, and Abiram. Afterwards, a fire came from God and burnt his remaining companions. In this study, the two texts are compared and contrasted to pave the ground for greater understanding and empathy between the followers of the two holy religions.سرگذشت قارون1به عنوان مظهرثروت آمیخته با کِبروغروروطغیان درسه سوره ازقرآن مطرح شده است که عبارت هستند از: سورههای قصص،عنکبوت وغافر. درهریک از سورههای عنکبوت وغافر فقط یک آیه،امّا درسورة قصص ضمن هفت آیه، غرور و سرمستی قارون ازثروتی بیحد، و در پی آن فراموشی خداوند و نیکی به دیگران و در نهایت، هلاکت وی را به تصویر می کشد. به فرمودة قرآن، قارون از قوم موسی (ع) است و بر آنها ستم می کند. ثروت بسیاری داشت و کسب آن را تنها نتیجة کاردانی خود میداند. قوم او را خیرخواهانه نصیحت میکنند و خداوند هم به قارونصفتان یادآوری میکند که کسانی که از او نیرومندتر و مالاندوزتر بودند، به هلاکت رسیدهاند، امّا باز هم او از بذل مال خود سر باز زده، نمایش ثروت به راه می اندازد و دنیاطلبان آرزو میکنندکه مانند او باشند. آنگاه عذاب خداوند نازل شده، او و خانه اش را به کام زمین فرو میبرد. علاوه بر قرآن، کتاب مقدّس نیز ماجرای قارون را در اصحاح 16 از سفر اعداد با نام عبریِ «قورح بن یصهار بن قهات بن لاوی» این چنین ذکر نموده است: قورح پسر عموی موسی است که به دلیل حسادت به موسی و هارون همراه داتان و ابیرام و اون، 250 نفر از سران بنی اسرائیل را با خود همراه کرده، در برابر موسی دست به شورش میزنند، آنگاه زمین دهان باز کرده، قورح و داتان و ابیرام را می بلعد. سپس آتشی ازجانب پروردگار آمد و بقیّة یاران او را میسوزاند. در این پژوهش سعی شده مقایسهای بین این متون صورت گیرد، چرا که امروزه عرضة این گونه مباحث برای رسیدن به همدلی پیروان ادیان الهی و پرهیز از اختلافات یک نیاز ضروری است.دانشگاه علامه طباطباییسراج منیر2228-66163820120922Seyyed Ali Qāzī’s Method of Exegesisروش تفسیری عارف نامدار، سیّدعلی قاضی8094550110.22054/ajsm.2012.5501FAکریمعلی محمدیهیئت علمی دانشگاه مدنی تبریز000-0002-0460-523xJournal Article20130501A close look at Allameh Qāzī’s works reveals the fact that he interpreted the Holy Qur’an using the Qur’an-based exegesis, that is, a technique of exegesis in which minor verses are interpreted through major ones. This was the standard technique practiced by the Holy Prophet of Islam (SAW) and the infallible imams (AS) as well as Islamic jurisprudents in their interpretations of āyāt al-ahkām (legislative verses) of the Holy Qur’an. Allameh Tabataba’i owed his technique for the exegesis of the Qur’an and hadīth to Allameh Qāzī and based his Tafsīr al-Mīzān on the Qur’an-based exegesis. The study of Allameh Qāzī’s interpretation of Samāt prayer and Ghadīriyah book of poetry suggests that he was a great man of letters and religious interpreter.با توجّه به آثار علاّمه قاضی روشن میشود که ایشان تفسیر قرآن را با روش «تفسیر قرآن به قرآن» انجام میدادند و در این روش فهم جمعی آیات قرآن و تبیین برخی آیات فرعی توسّط آیات اصلی و محوری انجام میگیرد و این همان روشی است که رسول اکرم (ص) و امامان معصوم، علیهمالسّلام، به عنوان مبیِّن قرآن اِعمال میکردند و فقها و اصولیین در مباحث آیاتالاحکام بر همین مبنا عمل میکنند. بر همین اساس، در تمسّک به عامّ و مطلق از وجود مخصّص و مقیّد، تفحّص میکنند. علاّمه طباطبائی روش تفسیری و فقهالحدیثی خود را مدیون شاگردی مرحوم قاضی میداند و روش ایشان در«المیزان» بر اساس تفسیر قرآن به قرآن میباشد. با بررسی شرح دعای سمات و اشعار غدیریّه مرحوم قاضی روشن میگردد که ایشان ادیبی متبحّر و مفسّر عقلی بودند که این مطلب از بیانات گوناگونش نیز آشکار میگردد.دانشگاه علامه طباطباییسراج منیر2228-66163820120922Religious Principles and Psychological Analysis of Patienceمبانی دینی و تحلیل روانشناختی«صبر» با تکیه بر آیات قرآن کریم95113550210.22054/ajsm.2014.5502FAفیردهحسین ثابتهیئت علمی دانشگاه علامه طباطباییJournal Article20130301Extremely vulnerable to the hardships of life, an impatient man would fail to maintain his mental health and fall victim to mental disorders. Patience is defined as resistance against difficulties and hardships of life as well as internal obstacles. Its degree fluctuates over time. Therefore, the teaching of patience gains great importance. The Holy Qur’an uses a number of methods to teach patience: It directly urges the believers to exercise patience and advise each other to do so, it states its advantages, or provides the believers with some examples. Likewise, psychology suggests differential reinforcement, relaxation, self-instruction, modeling, and identification as patience-teaching methods. Patience helps one to achieve the truth, grow in resistance against hardships, maintain mental balance, and love the others. Hardiness is a similar concept. However, patience directs one’s attention to all positive and negative consequences of the hardships of life and reduces his sense of impotence and stress. It also encourages him to devote more effort to overcoming the obstacles and, thus, reduces his pessimism towards the world and increases his love towards the others. Patience is, then, an effective method to come over depression. Moreover, it reminds him of the bounties of God to make him feel happier.انسان اگر صبور نباشد، نمیتواند در برابر حوادث و ناملایمات کوبندة زندگی دوام آورد و سلامت روانی خود را حفظ کند و چه بسا در معرض اختلالات روانی قرار میگیرد. «صبر» مقاومت در برابر ناملایمات و دشواریهای روزگار و موانع درونی است. میزان «صبر» افراد در طیِّ زندگی و در اثر حوادث مختلف میتواند کم یا زیاد شود. از این رو، آموزش «صبر» اهمیّت پیدا میکند. در قرآن کریم نیز برای آموزش صبر از روشهایی چون دستور صریح، بیان فواید «صبر»، سفارش یکدیگر به «صبر» و ارائة الگو استفاده شده است. از دیدگاه روانشناسی میتوان از روشهایی چون تقویت تفکیکی، تنشزدایی، خود آموزشدهی و سرمشقگیری و همانندسازی استفاده کرد. از جمله پیامدهای صبر دستیابی به حقیقت، افزایش قدرت مقابله با حوادث، ایجاد تعادل روانی، آسان شدن سختیها و مِهرورزی میباشد. سخترویی از مفاهیم مشابه با «صبر» در روانشناسی است، امّا در واقع، با آن متفاوت است. «صبر» از طریق توجّه به تمام رویدادهای مثبت و منفی که در طیِّ ناملایمات رُخ میدهد، کاهش ادراک ناکارآمدی و غلبه بر موانع و به تَبَع آن، شکوفایی باعث کاهش اضطراب میشود. همچنین «صبر» از طریق افزایش تلاش برای رفع موانع، مواجهه با تقویتکنندههای مثبت را زیاد میکند و از طریق کاهش و تغییر ارزیابی منفی نسبت به جهان، کاهش درماندگی و افزایش مِهرورزی باعث کاهش افسردگی میشود. «صبر» میتواند مِهروزی بین انسانها را تقویت کند و آنان را از خودخواهی به سمت دگرخواهی سوق دهد. «صبر» از طریق افزایش مِهرورزی و یادآوری نعمتهای پروردگار در زمان سختی منجر به افزایش شادکامی میشود.دانشگاه علامه طباطباییسراج منیر2228-66163820120922A Reference-Based Authentication of al-Kāfīاعتبارسنجی منابع کتاب الکافی114145550310.22054/ajsm.2012.5503FAجمالفرزند وحیهیئت علمی دانشگاه رازی0000-0002-2047-0515مینایعقوبیدانشجوی دانشگاه ایلامJournal Article20130301Penned by Muhammad Ya’qoub Kulainī, al-Kāfī holds an important position among the Shia hadīth collections due not only to its comprehensiveness, chapter design, and reliable references but also to his living in an era close to that of Shia imams (AS), high scientific status, and access to four hundred principles of Shia hadīth collection. The present study seeks to verify the authenticity of al-Kāfī through the examination of its references. For this purpose, historical evidences and the viewpoints held by Muslim scholars on its references were studied. They included the four hundred principles of Shia hadīth collection, earlier hadīth collections as well as those collections whose compilers have been disqualified, those collections whose compilers’ trustworthiness have been disputed, and those reliable collections whose compilers have been disqualified. The results suggested that Kulainī has tapped reliable resources to compile al-Kāfī as a highly trustworthy collection of hadīth.کتاب «الکافی» اثر ثقةالاسلام کُلینی را به واسطة برخی امتیازات از جمله جامعیّت کتاب، جایگاه علمی مؤلّف، نزدیکی به زمان ائمّه(ع)، دسترسی به اصول اربعمائه، نحوة تبویب، استحکام أسناد و ... از برترین نگاشتههای حدیث شیعه میدانند. این پژوهش در صدد است تا با رویکردی نو و از طریق مطالعة منابع «الکافی» و بررسی اصالت و اعتبار آنها، به میزان اعتبار«الکافی» دست یابد.بدین منظور، از شواهد تاریخی و دیدگاههای اندیشمندان در ارتباط با منابع در دسترسِ«الکافی» استفاده نموده است و به بررسی وثاقت و اعتبار آنها میپردازد. این منابعْاصول اربعمائه،جوامع پیش از کافی و نیز کتابهایی که راویان آنها تضعیف شدهاند، کُتُبی که در وثاقت راویان آنها اختلاف نظر وجود دارد و کُتُبی را که معتبر میباشند، امّا راویان آن تضعیف گشتهاند، شامل میشود. در نهایت، این تحقیق نشان می دهد که شیخ کُلینی از منابع معتبر و مورد اعتمادی برای تدوین کتاب «الکافی» بهره برده است و در نتیجه، این کتاب به لحاظ اعتبار علمی از جایگاه بالایی برخوردار خواهد بود.