قرآن پژوهی
کریم علی محمدی؛ ژیلا حسین زاده خانمیری
چکیده
مفهوم «امّی» یکی از مباحث چالشی در مطالعات دینی است که هم در آثار مستشرقان و هم در مطالعات اندیشمندان و مفسران اسلامی، محور بحث واقع شده است. یکی از دلایل چالشی بودن فهم امّی، کاربرد قرآنیِ این واژه در توصیف پیامبر اکرم(ص) است که منجر به بروز برخی شبهات از سوی عدهای و درنتیجه، دفاعیههای مختلف از سوی مسلمانان شده است. در بین ...
بیشتر
مفهوم «امّی» یکی از مباحث چالشی در مطالعات دینی است که هم در آثار مستشرقان و هم در مطالعات اندیشمندان و مفسران اسلامی، محور بحث واقع شده است. یکی از دلایل چالشی بودن فهم امّی، کاربرد قرآنیِ این واژه در توصیف پیامبر اکرم(ص) است که منجر به بروز برخی شبهات از سوی عدهای و درنتیجه، دفاعیههای مختلف از سوی مسلمانان شده است. در بین آرای اندیشمندان اسلامی، مفسران قرآن جایگاه ویژهای داشته و در این موضوع، بحثهای متعددی مطرح کردهاند. در پژوهش حاضر، سعی شده است با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن اشاره به برخی از آرای مفسران درباره مفهوم امّی، عللِ رواج یافتن معنای مشهورِ این واژه بررسی شود. بر اساس یافتههای این پژوهش، عواملی همچون: نگرش لغوی بهاصطلاح امّی، غفلت از قرائن موجود در تورات و سیاق آیات قرآنی و همچنین بیتوجهی به کاربرد امّی در متون فقهی موجب شده است که در طول زمان، معنای «بیسوادی» برای واژهی امّی رواج یابد. توجه به قرائن فوق، صحت معنای رایج را تأیید نمیکند. بر اساس قرائن کافی که برای فهم واژه امّی در متون دینی وجود دارد، این واژه در اصل، اصطلاحی است که از سوی یهودیان، برای نامیدن غیر اهل کتاب استفاده میشد و بعدها به هرکسی اطلاق شد که ناآشنا به محتوای کتاب آسمانی باشد، چه اهل کتاب باشد یا نباشد.