قرآن پژوهی
مرضیه محصص؛ ریحانه خدامردی
چکیده
دانش اسباب‌النزول به‌مثابه یکی از ابزارهای فهم مضامین قرآن، تأثیر مهمی در سیر تطور نگارش کتب تفسیری داشته است. یکی از موضوعات مهمی که در بازخوانی انتقادی رویکردهای معاصر به اسباب‌النزول ضروری به نظر می‌رسد، ترسیم چگونگی اهتمام مفسران در میراث فرهنگی دانش تفسیراست. تفسیر «روض‌الجنان و روح الجنان» ابوالفتوح رازی یکی از کتب ...
بیشتر
دانش اسباب‌النزول به‌مثابه یکی از ابزارهای فهم مضامین قرآن، تأثیر مهمی در سیر تطور نگارش کتب تفسیری داشته است. یکی از موضوعات مهمی که در بازخوانی انتقادی رویکردهای معاصر به اسباب‌النزول ضروری به نظر می‌رسد، ترسیم چگونگی اهتمام مفسران در میراث فرهنگی دانش تفسیراست. تفسیر «روض‌الجنان و روح الجنان» ابوالفتوح رازی یکی از کتب تفسیری شیعی قرن ششم با رویکرد کلامی- اجتهادی است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به نقش روایات سبب نزول و میزان تأثیر فضای فرهنگی آن دوره در فهم آیات قرآن کریم پرداخته است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که عنایت و اهتمام ویژهی ابوالفتوح رازی به روایات سبب نزول بهگونهای است که در نظر او اینگونه روایات پیوند وثیقی با فرهنگ عصر نزول دارد؛ بهگونهای که برای فهم بهتر آیات قرآن کریم به روایات بسیاری اعتماد کرده و از آن در ارزیابی محتوایی یا متنی مدد گرفته است، این تا جایی است که برخی روایات سبب نزول را نیز در فهم آیات ناکارآمد دانسته و معیارهایی را برای نقد روایات اتخاذ کرده است که نوشتار حاضر بیان کارکردها و معیارهای نقادانه ابوالفتوح رازی و میزان کمی هر یک از این کاربستها را تشریح میکند.
