نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین علوی مهر ¹
• بهزاد جلالوند ²

¹ دانشیار تفسیر و علوم قرآن، جامعۀ‌المصطفی العالمیه، قم، ایران

² دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران

چکیده

فحص و تدقیق در مباحث علم زبان‌شناسی به خصوص معنی‌شناسی، ابعاد گوناگون یک متن را گشوده و در معنایابی و مفهوم­سازی ترکیبات قرآنی، نقش محوری و اساسی را ایفا می­کند. در بیان مفسران از آیات ابتدایی سوره بقره چنین فهمیده می­شود که قرآن در هدایت و یا در لاریب بودن، صاحب جایگاه والایی است، اما براساس این مقال درک همنشینی ریب و تقوی در ترکیب آیه توجه عمیقی می­طلبد چه اینکه چرا خداوند هدایت را به شرط تقوا، متناظر راه نداشتن شک در قرآن بیان­ می­کند؟ روش استفاده شده در این مقال توصیفی- تحلیلی است. حاصل آنکه اخلاق و تقوای الهی شرط لازم بهره­مندی از هدایت قرآن است که این عقیده با الهام از تفسیر آیه شریفه (ذلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِلْمُتَّقِینَ‌) به دست آمده است. «ریب» شک ساده نیست تا از طریق آگاهی زدوده شود. انسان مریب از حقیقت امر آگاه است و راه هدایت الهی را کتمان و انکار می‌کند. پس آنان را باید به پرهیزگاری و ترس از خدا فراخواند. از این رو هدایت‌گری کتاب وحی تنها برای متقین است. وجه تازگی مقاله تفاوت نگاه آن به نسبت تفاسیر است؛ مفسران به لاریب بودن قرآن و هدایت‌گری آن تنها برای متقیان اشاره داشته‌اند، اما در نسبت تقوی و ریب سکوت کرده‌اند. نتیجه پژوهش این است که انسان متقی به­جهت نداشتن «ریب» مشمول هدایت‌گری قرآن است. 

کلیدواژه‌ها

• تلائم
• هدایتگری قرآن
• هدایت‌پذیری
• ریب
• تقوی
• هدایت
• شک

عنوان مقاله [English]

Semantic Relation between Piety and Rib in Verse 2 of Surah Baqarah

نویسندگان [English]

• Hosein Alavi Mehr ¹
• Behzad Jalalvand ²

¹ Associate Professor of Quranic Interpretation and Sciences, Mustafa International University, Qom, Iran

² Ph.D. Student in Comparative Interpretation, University of Quranic Sciences and M'arif, Qom, Iran

چکیده [English]

Examination of linguistics, especially semantics, opens up various dimensions of a text and plays a pivotal and fundamental role in the semantics and conceptualization of Qur'anic compositions. According to the commentators, from the first verses of Surah Al-Baqarah, it is understood that the Qur'an has a high position in guidance or in being Larib, but according to this article, understanding the companionship of piety and piety in combining the verse requires deep attention as to why God guides on the condition of piety, corresponding to the absence of doubt in the Qur'an? Using the descriptive-analytical method, it was pointed out that morality and divine piety is a necessary condition for guidance. This belief is inspired by the interpretation of the holy verse (ذلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِلْمُتَّقِینَ‌). Rib is not a simple doubt to be removed through consciousness. Man is oblivious to the truth of the matter and conceals and denies the way of divine guidance. Therefore, they should be called to piety and fear of God. Therefore, the guidance of the book of revelation is only for the pious.

کلیدواژه‌ها [English]

• Translation
• guidance of the Qur'an
• rib
• piety
• doubt