نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

• حمید مروجی طبسی ¹
• محمدعلی رضایی اصفهانی ²
• رحمان عشریه ³

¹ دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران

² استاد مدعو گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران

³ استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران

چکیده

عنوان جهاد کبیر در آیه «فَلاتُطِعِ الکافِرینَ وَجاهِدهُم بِهِ جِهاداً کَبیراً»(الفرقان/52) آمده است. باتوجه ‌به مکی‌بودن سوره فرقان و سیاق آیات مکی، جهاد کبیر، بسته جامعی از راهکارهای غیرنظامی مقابله با دشمنان است که جامعه اسلامی را در برابر هرگونه تهاجم و تسلط غیرنظامی، مصون می‌سازد. استخراج مبانی و اصول جهاد کبیر از قرآن کریم امری است که تاکنون به‌درستی بررسی نشده و مقاله پیش رو، سعی بر رفع این کاستی دارد. در این تحقیق، منظور از مبنا، پایه‌ها و ریشه‌های مشروعیت جهاد کبیر است که این نوع از جهاد بر آن‌ها بنا شده است. همچنین مراد از اصل، شاخص‌ها و چهارچوب‌های اجرای جهاد کبیر است، به‌نحوی‌که جهاد کبیر در آن قالب‌ها و با تکیه‌بر مبانی پیش‌گفته انجام پذیرد. این تحقیق مشخص کرد که مبارزه غیرنظامی به‌وسیله قرآن، مقابله با شبهات، آزمون الهى برای شناخت مجاهدان و مبارزه با باطل از مبانی ویژه جهاد کبیر و اعتقاد به وجود دشمن فکری، مبارزه نرم با دشمنان و برخورداری از روحیه جهادی از اصول اختصاصی آن است. این یافته‌ها که از آموزه‌های قرآن کریم و برداشت‌های مفسران فریقین استخراج‌شده، مشخص می‌کند که قرآن کریم با رویکرد عدم اطاعت از کافران، باید ابزار انجام جهاد کبیر باشد. مجاهدان عرصه‌های غیرنظامی می‌بایست در راه مبارزه با دشمنان، استخراج و طرح نظریات موردنیاز جامعه اسلامی، با بهره‌گیری از اصول و مبانی فوق، گام بردارند. روشی که در این تحقیق برای رسیدن به مطلوب از آن استفاده‌شده، روش تحقیق موضوعی درون‌قرآنی و مطالعه تطبیقی میان تفاسیر شیعی و اهل تسنن است.

کلیدواژه‌ها

• قرآن کریم
• جهاد کبیر
• مبانی ویژه جهاد کبیر
• اصول ویژه جهاد کبیر

عنوان مقاله [English]

Special Basics and Principles of Great Jihad (Jihad-e-Kabir) based on the Holy Quran

نویسندگان [English]

• Hamid Moraveji Tabasi ¹
• Mohammad Ali Rezaee Esfahani ²
• Rahman Oshriyeh ³

¹ Ph.D. Candidate in Comparative Interpretation, University of Holly Quranic Sciences and Knowledge, Qom, Iran

² Invited Professor of Department of Quran and Hadith Sciences, University of Holy Quran Sciences and Education, Qom, Iran

³ Assistant Professor of Department of Quran and Hadith Sciences, University of Holy Quran Sciences and Education, Qom, Iran

چکیده [English]

The title of Great Jihad is mentioned in verse 52 of Surah Al-Furqan. Due to the Meccan nature of Surah Al-Furqan and the context of the verses of Makki, the Great Jihad is a civilian strategy to confront enemies and protect Islamic society from any invasion and civilian domination. Extracting the foundations and principles of the Great Jihad from the Holy Quran is something that has not been properly studied so far, and the present article tries to eliminate this shortcoming. In this research, the basis is the foundations of the legitimacy of the great jihad on which this type of jihad is built. What is meant by the principle is the framework for the implementation of the Great Jihad. Civilian struggle by the Qur'an, confrontation with doubts, divine test for recognizing the Mujahideen, and fighting against falsehood are the special principles of the Great Jihad and the belief in the existence of an intellectual enemy, soft struggle against the enemies, and having a jihadist spirit are its specific principles. These findings, extracted from the teachings of the Holy Qur'an, indicate that the Holy Qur'an, with its approach of disobedience to infidels, should be the tool of great jihad. The Mujahideen in the civilian arena must take steps to fight the enemies, extract, and formulate the ideas needed by the Islamic society. The method used in this research to achieve the desired is the method of intra-Quranic thematic research and comparative study between interpretations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Holy Quran
• Great Jihad
• Jihad-E-Kabir
• Special Basics of Great Jihad
• Special Principles Of Great Jihad