نوع مقاله : علمی- ترویجی
نویسندگان
1 گروه معارف اسلامی، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.
2 گروه معارف اسلامی، واحد فریمان، دانشگاه آزاد اسلامی، فریمان، ایران.
چکیده
امروزه جایگاه ویژه «قواعد فقه» در مباحث فقهی و حقوقی بر کسی پوشیده نیست و در این میان «قاعده لاضرر» به‌واسطه وسعت و دامنه موارد استناد به آن و اهمیت و تأثیر فوق‌العاده‌ای که دارد، بسیار موردتوجه محققان حوزه فقه و اصول و حقوق قرارگرفته است. در بیان این قاعده مهم فقهی بیشتر به یک واقعه تاریخی یعنی روایت رسول اکرم (ص) در موضوع سمره بن‌جندب استناد شده و ضمن آن نیز بیشتر «نقص درجان، مال و یا آبرو» مطرح گردیده است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای درصدد نشان دادن این مسئله هستیم که با بررسی «آیات مربوط به مسجد ضرار» روشن می‌شود که اولاً؛ آیات مربوط به مسجد ضرار در کنار سایر روایات می‌توانند مستند بسیار مهمی برای قاعده لاضرر محسوب شوند و ثانیاً؛ ضرر معنوی و علی‌الخصوص ضرر اعتقادی (به‌عنوان مهم‌ترین ضرر معنوی) که در این آیات موردتوجه می‌باشد نیز می‌بایست موضوع قاعده لاضرر قرارگیرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Analyzing Types of Damage (Belief Damage) in the Zerar Mosque Case in 106. Towbeh
نویسندگان [English]
- abbas taghvaee 1
- hasan rezazadeh moghaddam 2
1 Islamic Education Departement, Lahijan branch, Islamic Azad University, Lahijan, Iran.
2 Islamic Education Departement, faryman branch, Islamic Azad University, faryman, Iran.
چکیده [English]
Nowadays, the special place of "rules of jurisprudence" in jurisprudence and legal issues is not denied by anyone. In the meantime, “the principle of no-harm”, because of its laws and because of the breadth and scope of its references and the tremendous importance and influence that it has, has been much taken into consideration by scholars of jurisprudence. In expressing this importance of the rule of jurisprudence, more are cited in a historical event of the narration of the Prophet Mohammed (peace be upon him) in the subject of Samaria bin Jandb, and in addition, in it, most of the defects in being, property, or honor have been raised. In this article, using descriptive and inferential statistics, we aim to show that by examining the verses related to the Mosque of Zarrar, it will be clear that first of all the verses along with other narrations, can be a very important documentary for "the principle of non-harm". And secondly, the spiritual loss, and especially the loss of faith that is addressed in these verses, can also be the subject of the "non-harm principle".
کلیدواژه‌ها [English]
- Jurisprudence Rules
- Damage
- Financial Damage
- Spiritual and belief Damage
«القرآن الکریم».
آلوسی، محمود بن‌عبدالله. (بی‌تا). «تفسیر الآلوسی»، بی‌جا.
ابن‌أبی‌جمهور الأحسائی، محمد بن‌زین‌الدین. (1403 ق). «عوالی اللئالی»، مجتبی العراقی، الأولی، قم: سیدالشهداء.
ابن‌الجوزی، عبدالرحمن بن‌علی. (1407 ق). «زادالمسیر فی علم التفسیر»، محمد بن‌عبدالرحمن عبدالله، أبوهاجر السعید بن‌بسیونی زغلول، الأولی، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
ابن‌العربی، محمد بن‌عبدالله. (بی‌تا). «أحکام القرآن»، محمد عبدالقادر عطا، لبنان: دارالفکر للطباعة والنشر.
ابن‌کثیر، اسماعیل بن‌عمر. (1412 ق). «تفسیرالقرآن العظیم (تفسیر ابن‌کثیر)»، یوسف عبدالرحمن المرعشلی، بیروت: دارالمعرفة للطباعة و النشر و التوزیع.
أبوحیان الأندلسی، محمد بن‌یوسف. (1422 ق). «تفسیر البحرالمحیط»، الشیخ عادل أحمد عبدالموجود، الشیخ علی محمد معوض، زکریا عبدالمجید النوقی، أحمد النجولی الجمل، الأولی، بیروت: دارالکتب العلمیة.
أبواللیث السمرقندی، نصر بن‌محمد. (بی‌تا). «تفسیر السمرقندی»، محمود مطرجی، بیروت: دارالفکر.
اسماعیل‌پور الشهرضائی، محمدعلی. (بی‌تا). «مجمع الأفکار و مطرح الأنظار»، تقریرات بحث میرزاهاشم الآملی، بی‌جا.
الإمام العسکری (ع). (1409 ق). «تفسیرالإمام العسکری» (المنسوب)، السید محمدباقر الموحد الأبطحی، الاولی، قم: مهر، مدرسة الإمام المهدی (عج).
بجنوردی، سیدمحمد. (1372 ش). «قواعد فقهیه»، تهران: نشر میعاد.
بحرانی، السیدهاشم. (بی‌تا). «البرهان فی تفسیرالقرآن»، قم: مؤسسة البعثة.
بروجردی، حسین. (1409 ق). «جامع أحادیث الشیعة»، قم: مهر.
البغوی، حسین بن‌مسعود. (بی‌تا). «معالم التنزیل فی تفسیرالقرآن (تفسیرالبغوی)»، خالد عبدالرحمن العک، بیروت: دارالمعرفة.
البیضاوی، عبدالله بن‌محمد. (1418 ق). «أنوارالتنزیل و أسرارالتأویل (تفسیرالبیضاوی)»، محمد عبدالرحمن المرعشلی، الأولی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی للطباعة و النشر و التوزیع.
الثعلبی، احمد بن‌محمد. (1422 ق). «الکشف و البیان عن تفسیر القرآن (تفسیرالثعلبی)»، الإمام أبی‌محمد بن‌عاشور، نظیر الساعدی، الأولی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
جزائری مروج، سید محمدجعفر. (1414 ق). «منتهی الدرایة»، الثالثة، قم: مؤسسة دارالکتاب (الجزائری) للطباعة و النشر.
الجصاص، احمد بن‌علی. (1415 ق). «أحکام القرآن»، عبدالسلام محمدعلی شاهین، الأولی، بیروت: دارالکتب العلمیة.
حائری، سیدکاظم. (1407 ق). «مباحث الأصول»، تقریر بحث السید محمدباقر الصدر، الأولی، قم: مطبعة مرکز النشر، مکتب الإعلام الاسلامی.
حائری تهرانی، میرسیدعلی. (1337 ش). «تفسیر مقتنیات الدرر»، محمد الآخوندی، طهران: دارالکتب الإسلامیة.
الحویزی، علی. (1412 ق). «تفسیر نورالثقلین»، السیدهاشم الرسولی المحلاتی، الرابعة، قم: مؤسسة إسماعیلیان للطباعة و النشر و التوزیع.
خلخالی، سیدمرتضی. (1418 ق). «قاعدة لاضرر و لاضرار»، تقریر بحث آقا ضیاء، السید قاسم الحسینی الجلالی، الأولی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
خمینی، سید روح‌الله. (1414 ق). «بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر»، دوم، قم: مؤسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی (ره).
24 - ---------. (1385 ق). «الرسائل»، مجتبی الطهرانی، قم: مؤسسة اسماعیلیان.
خوانساری، موسی بن‌محمد. (1418 ق). «منیة الطالب»، تقریر بحث النائینی، الأولی، قم: مؤسسة النشرالإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة.
الرازی، ابن‌أبی‌حاتم. (بی‌تا). «تفسیرالقرآن العظیم (تفسیر ابن‌أبی‌حاتم)»، أسعد محمد الطبیب، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
الرازی، فخرالدین. (بی‌تا). «التفسیر الکبیر (تفسیر الرازی)»، الثالثة، بی‌جا.
روحانی، سید محمدصادق. (1412 ق). «زبدة الأصول»، الأولی، قم: مدرسة الإمام الصادق.
الزحیلی، وهبة. (1427 ق). «التفسیر الوسیط»، الثانیة، بیروت: دارالفکر المعاصر.
سبحانی، جعفر. (بی‌تا). «تهذیب الأصول»، تقریر بحث السیدپالخمینی، قم: انتشارات دارالفکر.
السمعانی، منصور بن‌محمد. (1418 ق). «تفسیرالسمعانی»، یاسر بن‌إبراهیم و غنیم بن‌عباس بن‌غنیم، الأولی، ریاض: دارالوطن.
سیستانی، سیدعلی. (1414 ق). «قاعدة لاضرر و لاضرار»، الأولی، قم: مکتب آیة‌الله‌العظمی السید السیستانی.
---------. (1389 ش). «قاعده لاضرر و لاضرار»، تقریر ابحاث سیدعلی حسینی سیستانی، ترجمه دکتر اکبر نایب‌زاده، اول، تهران: خرسندی.
سیوطی، جلال‌الدین. (1416 ق). «الإتقان فی علوم القرآن»، سعید المندوب، الأولی، لبنان: دارالفکر.
--------- و المحلی، محمد بن‌احمد. (بی‌تا). «تفسیر الجلالین»، مروان سوار، مذیلا بکتاب لباب النقول فی أسباب النزول للسیوطی، بیروت: دارالمعرفة للطباعة و النشر و التوزیع.
---------. (بی‌تا). «الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور»، بیروت: دارالمعرفة للطباعة والنشر.
---------. (بی‌تا). «لباب النقول»، أحمد عبدالشافی، بیروت: دارالکتب العلمیة.
شاهرودی، سیدمحمود. (1426 ق). «بحوث فی علم الأصول»، تقریر بحث السید محمدباقر الصدر، الثالثة، مؤسسة دائرة‌المعارف الفقه الإسلامی طبقاً لمذهب اهل‌البیت (ع).
الشنقیطی، محمدامین. (1415 ق). «أضواء البیان»، بیروت: دارالفکر للطباعة والنشر.
الشوکانی، محمد بن‌علی بن‌محمد. (بی‌تا). «فتح القدیر»، بی‌جا: عالم الکتب.
الصنعانی، عبدالرزاق. (1410 ق). «تفسیرالقرآن»، الدکتور مصطفی مسلم محمد، الأولی، الریاض: مکتبة الرشد للنشر و التوزیع.
طباطبایی، محمدحسین. (1402 ق). «تفسیرالمیزان»، قم: مؤسسة النشرالإسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
طبرسی، فضل بن‌حسن. (1415 ق). «مجمع البیان»، الاولی، بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات.
الطبری، محمد بن‌جریر. (1415 ق). «جامع البیان عن تأویل آی القرآن»، الشیخ خلیل المیس، صدقی جمیل العطار، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
طنطاوی، سیدمحمد. (بی‌تا). «التفسیر الوسیط للقرآن الکریم»، بی‌جا.
طوسی، محمد بن حسن (1409 ق). «التبیان فی تفسیر القرآن»، تحقیق و تصحیح: احمد حبیب قصیر العاملی، الاولی، مکتبه لإعلام الاسلامی.
عبدالرحمن بن‌ناصر السعدی، ابوعبدالله. (1421 ق). «تیسیرالکریم الرحمن فی کلام المنان»، ابن‌عثیمین، بیروت: مؤسسة الرسالة.
العز بن‌عبدالسلام، عبدالعزیز. (1416 ق). «تفسیر العز بن‌عبدالسلام»، الدکتور عبدالله بن‌إبراهیم الوهبی، الأولی، بیروت: دار ابن‌حزم.
عزة دروزة، محمد. (1421 ق). «التفسیر الحدیث»، الثانیة، بیروت: دارالغرب الإسلامی.
القرطبی، محمد بن‌احمد. (1405 ق). «الجامع لأحکام القرآن (تفسیرالقرطبی)»، أبوإسحاق إبراهیم أطفیش، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، مؤسسة التاریخ العربی.
قمی، علی بن‌ابراهیم. (1404 ق). «تفسیرالقمی»، السیدطیب الموسوی الجزائری، الثالثة، قم: دارالکتاب للطباعة و النشر، منشورات مکتبة الهدی.
«لاروس (معجم العربی الحدیث)» (1973 م)، مکتبه لاروس.
مازندرانی، ملأ محمدصالح. (1421 ق). «شرح أصول الکافی»، المیرزا أبوالحسن الشعرانی، السیدعلی عاشور، الأولی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی للطباعة و النشر و التوزیع.
مجاهد بن‌جبر، ابواحجاج. (بی‌تا). «تفسیر مجاهد»، عبدالرحمن الطاهر بن محمد السورتی، اسلام آباد: مجمع البحوث الإسلامیة.
مجلسی، محمدباقر. (1403 ق). «بحارالأنوار»، الثانیه، بیروت: مؤسسه الوفاء.
---------. (1406 ق). «ملاذالأخیار»، السیدمهدی الرجائی، السیدمحمود المرعشی، السیداحمد الحسینی، قم: مکتبة آیة‌الله المرعشی.
مجلسی، محمدتقی. (بی‌تا). «روضة المتقین»، السیدحسین الموسوی الکرمانی و الشیخ علی‌پناه الإشتهاردی، بنیاد فرهنک اسلامی حاج محمدحسین کوشانپور.
---------. (1373 ش). «لوامع صاحبقرانی» (شرح الفقیه، فارسی)، الأولی، قمک مؤسسة مطبوعاتی اسماعیلیان.
«المعجم الوسیط»، مصر: مطبعه دار المعارف.
مغنیه، محمدجواد. (1400 ق). «التفسیرالکاشف»، الثالثة، بیروت: دارالعلم للملایین.
---------. (1400 ق). «التفسیرالمبین»، الثانیة، مؤسسة دارالکتاب الإسلامی.
مقاتل بن‌سلیمان، ابوالحسن. (1424). «تفسیر مقاتل بن‌سلیمان»، أحمد فرید، الأولی، بیروت: دارالکتب العلمیة.
مکارم شیرازی، ناصر. (1382 ق). «القواعد الفقهیه»، تهران: صدر.
«المنجد فی اللغه و الأعلام» (1987 م)، بیروت: دار المشرق، الطبعه الحادیه و العشرین.
النحاس، ابوجعفر. (1409 ق). «معانی القرآن»، الشیخ محمدعلی الصابونی، الأولی، المملکة العربیة السعودیة: جامعه أم‌القری.
نوری، میرزاحسین. (1408 ق). «مستدرک الوسائل»، الثانیة، بیروت: مؤسسة آل‌البیت لإحیاء التراث.
الواحدی النیسابوری، علی بن‌احمد. (1388 ق). «أسباب نزول الآیات»، القاهره: مؤسسة الحلبی.
الواقدی، محمد بن‌عمر بن‌واقد. (1405 ق). «المغازی»، الدکتور مارسدن جونس، نشردانش اسلامی.
Reference
Al-Qur'an Al-Karim.
Alousi, Mahmoud bin Abdullah. (n.d). "Tafsir al-Alousi", no place.
Ibn Abi Jumhur Al-Hasa'i, Muhammad Ben Zain al-Din. (1403 AH). "Awali Al-Leali", Mojtaba Al-Iraqi, Al-Awli, Qom: Seyyed al-Shohada. [in Arabic]
Al-Zahili, Wahba. (2006). "Al-Tafseer al-Wasit", al-Thaniyyah, Beirut: Dar al-Fekr al-Mawdeen. [in Arabic]
Abuhian al-Andalusi, Muhammad bin Youssef. (2001). "Tafsir al-Bahr al-Muhait", Al-Sheikh Adel Ahmed Abdul-Mojood, Al-Sheikh Ali Muhammad Moawad, Zakaria Abdul-Majid al-Nuqi, Ahmed Al-Najoli Al-Jamal, Al-Awli, Beirut: Dar al-Kitab al-Alamiya. [in Arabic]
Abul Laith al-Samrakandi, Nasr bin Mohammad. (n.d). "Tafseer al-Smarqandi", Mahmoud Matarji, Beirut: Dar al-Fekr. [in Arabic]
Al-Baghwi, Hossein bin Masoud. (n.d). "Maalam al-Tanzil fi Tafsir al-Qur'an (Tafsir al-Baghwi)", Khaled Abd al-Rahman al-Ak, Beirut: Daral al-Marfeat. [in Arabic]
Al-Baydawi, Abdullah bin Muhammad. (1997). "Anwar al-Tanzil and secrets of interpretation (Tafseer al-Baydawi)", Muhammad Abd al-Rahman al-Marashli, Al-Awli, Beirut: Dar Ihya al-Trath al-Arabi for printing, publishing, and distribution. [in Arabic]
Al-Thalabi, Ahmad bin Muhammad. (2001). "Al-Kashf and Al-Bayan on Tafsir al-Qur'an (Tafseer al-Thalbi)", Imam Abi Muhammad Ibn Ashur, Nazir Al-Saadi, Al-Awli, Beirut: Dar Ihya Al-Tarath al-Arabi.
Al-Jasas, Ahmad bin Ali. (1994). "Ahkam al-Qur'an", Abdus Salam Mohammad Ali Shahin, Al-Awli, Beirut: Dar al-Kutb al-Alamiya.
Al-Razi, Ibn Abi Hatem. (n.d). "Tafsir al-Qur'an al-Azeem (Tafsir Ibn Abi Hatim)", Asaad Muhammad al-Tabeeb, Beirut: Dar al-Fikr Lal-Tapran and Al-Nashar and Al-Tawzi'ah. [in Arabic]
Al-Razi, Fakhreddin. (n.d). "Al-Tafsir al-Kabeer (Tafsir al-Razi)", al-Arah, without place.
Al-Samaani, Mansoor bin Mohammad. (1997). "Tafsir al-Samaani", Yasir bin Ibrahim and Ghanim bin Abbas bin Ghanim, Al-Awli, Riyadh: Dar al-Watan. [in Arabic]
Al-Shanqiti, Mohammad Amin. (1994). "Lights of Al-Bayan", Beirut: Dar al-Fakr Lalprinta and Nasheer. [in Arabic]
Al-Shokani, Muhammad bin Ali bin Muhammad. (Beta). "Fath al-Qadir", Bibai: Alam al-Katb. [in Arabic]
Al-Sanaani, Abdul Razzaq. (1989). "Tafseer al-Qur'an", Dr. Mustafa Muslim Mohammad, Al-Awli, Riyadh: Al-Rashad School of Publishing and Al-Tawzi'ah. [in Arabic]
Al-Tabari, Muhammad Bin Jarir. (1994). "Jamae al-Bayan on Tawheel Ay Al-Qur'an", Al-Sheikh Khalil Al-Mis, Sedqi Jamil Al-Attar, Beirut: Dar al-Fikr Lalprinta and Al-Nashr and Al-Tawzi'ah. [in Arabic]
Abdurrahman bin Nasser al-Saadi, Abu Abdullah. (2000). "Tisir al-Karim al-Rahman fi Kalam al-Manan", Ibn Uthaymeen, Beirut: Al-Risalah Foundation. [in Arabic]
Al-Ezz bin Abdul Salam, Abdul Aziz. (1995). "Tafseer al-Ezz bin Abd al-Salaam", Al-Doktor Abdullah bin Ibrahim al-Wahbi, Al-Awli, Beirut: Dar Ibn Hazm. [in Arabic]
Al-Qurtubi, Muhammad bin Ahmad. (1984). "Al-Jamae for the Ahkam of the Qur'an (Tafsir al-Qurtubi)", Abu Ishaq Ibrahim Atifish, Beirut: Dar Ihya Al-Trath Al-Arabi, Al-Tarikh Al-Arabi Foundation. [in Arabic]
Al-Ma'ajm al-Wasit, Egypt: Al-Maarif Press.
Al-Wahidi Al-Nisabouri, Ali Bin Ahmad. (2009). "The Reasons for the Revelation of the Verses", Cairo: Al-Halabi Foundation. [in Arabic]
Al-Waqadi, Muhammad bin Umar bin Waqd. (1984). "Al-Maghazi", Dr. Marsden Jones, Islamic Press. [in Arabic]
Al-Manjad Fi Al-Laghe and Al-Alam (1987), Beirut: Dar Al-Mashrekh, Edition Al-Hadiya and Al-Ashreen. [in Arabic]
Al-Nahas, Abu Jaafar. (1988). "Meanings of the Qur'an", Al-Sheikh Muhammad Ali Al-Sabouni, Al-Awli, Al-Malmakah Al-Arabiya Al-Saudiya: Jamiat Umm Al-Qari. [in Arabic]
Bojanvardi, Seyyed Mohammad. (1993). "Jurisprudential Rules", Tehran: Meiad Publishing House. [in Persian]
Bahrani, Al-Said Hashim. (n.d). "Al-Burhan fi Tafsir al-Qur'an", Qom: Al-Ba'ath Foundation. [in Persian]
Boroujerdi, Hossein. (1988). "Collection of Ahadith Al-Shi'a", Qom: Mehr. [in Persian]
Ezza Droza, Mohammad. (2000). "Al-Tafseer al-Hadith", al-Thaniyyah, Beirut: Dar al-Gharb al-Islami. [in Arabic]
Haeri, Seyyed Kazem. (1986). "The Principles of Fundamentals", a translation of the discussion of Al-Sayyid Mohammad Baqer Al-Sadr, Al-Awli, Qom: Al-Nashar Press, School of Islamic Education.
Haeri Tehrani, Mirsayd Ali. (1958). "Tafseer Muqtaniyat al-Darr", Mohammad Al-Akhundi, Tehran: Darul-e-Kitab al-Islamiyyah. [in Persian]
Hawezi, Ali. (1991). "Tafsir Noor al-Saqlain", Al-Saidhashim Al-Rasouli al-Muhlati, Al-Dahira, Qom: Ismailian Foundation for Printing and Publishing and Al-Tawzi'ah. [in Persian]
Ibn al-Jawzi, Abd al-Rahman bin Ali. (1986). "Zada al-Masir in the science of exegesis", Muhammad bin Abd al-Rahman Abdallah, Abu Hajar al-Saeed bin Besiyuni Zaghloul, Al-Awli, Beirut: Dar al-Fikr for printing and publishing and al-Nashar and al-Tawzi. [in Arabic]
Ibn al-Arabi, Muhammad bin Abdullah. (n.d). "Ahkam al-Qur'an", Mohammad Abdul Qadir Atta, Lebanon: Dar al-Fikr for printing and publishing. [in Arabic]
Ibn Kathir, Ismail bin Omar. (1991). "Tafsir al-Qur'an al-Azeem (Tafsir Ibn Kathir)", Yusuf Abd al-Rahman al-Marashli, Beirut: Daral al-Marfa for printing and publishing and al-Tawzi'ah. [in Arabic]
Ismailpour Shahrazai, Mohammad Ali. (n.d). "Majeem al-Afkar and Matrah al-Nazar", recitations of discussion by Mirzahashem al-Amli, bija. [in Arabic]
Imam al-Askari (a.s.). (1988). "Tafseer al-Imam al-Askari" (Al-Mansoob), Al-Sayyid Muhammad Baqir al-Mohad al-Abtahi, al-Awali, Qom: Mehr, Madrasah al-Imam al-Mahdi (Aj). [in Arabic]
Jazairi Morouj, Seyyed Mohammad Jaafar. (1993). "Mantahi al-Daraiya", Al-Arah, Qom: Dar al-Katab (Al-Jazeari) publishing house for printing and publishing.
Khalkhali, Seyed Morteza. (1997). "The Harmful and Harmful Rule", Agha Zia's discussion, Al-Sayed Qasim Al-Hussaini Al-Jalali, Al-Awli, Qom: Office of Islamic Propaganda, Qom Seminary. [in Persian]
Khomeini, Seyyed Ruhollah. (1993). "Bada'e al-Darr Fi Qaa'd Nafi al-Darr", II, Qom: Organization for Editing and Publishing the Works of Imam Al-Khomeini (RA). [in Persian]
---------. (2006). "The Messengers", Mojtaba al-Tahrani, Qom: Ismailian Foundation. [in Persian]
Khansari, Musa bin Mohammad. (1997). "Maniya al-Talib", a translation of Al-Naini's discussion, Al-Awli, Qom: Al-Nashar al-Islami Publishing House, affiliated to the Jama'at al-Madrasin of Qom al-Mushrafah. [in Persian]
Laros (Al-Arabic Dictionary of Hadith) (1973), Laros School.
Mazandarani, Mola Mohammad Saleh. (2000). "Sharh Asul Al-Kafi", Al-Mirza Abu Al-Hassan Al-Sha'rani, Al-Sayed Ali Ashour, Al-Awli, Beirut: Dar Ihya Al-Trath Al-Arabi for Printing and Publishing and Al-Tawzi'ah.
Mujahid bin Jabr, Abu Ahjaj. (n.d). "Tafsir Mujahid", Abdul Rahman al-Tahir bin Muhammad al-Sorti, Islamabad: Islamic Research Council.
Majlesi, Mohammad Bagher. (1982). "Bihar al-Anwar", al-Thaniyeh, Beirut: Al-Wafa Institute. [in Arabic]
---------. (1985). "Molath Al-Akhyar", Al-Said Mahdi Al-Rajai, Al-Sayed Mahmoud Al-Marashi, Al-Sayed Ahmad Al-Hussaini, Qom: Ayatollah Al-Marashi School. [in Arabic]
Majlisi, Mohammad Taghi. (n.d). "Rawdah al-Mutaqeen", Al-Sayyid Hossein Al-Mousavi Al-Kermani and Al-Sheikh Ali Panah Al-Ishtahardi, Haj Mohammad Hossein Kushanpur Islamic Culture Foundation.
---------. (1994). "Lawa'am Sahib Al-Qarani" (Sharh Al-Faqih, Farsi), Al-Awli, Qomak, Ismailian Publishing House.
Mughniyeh, Mohammad Javad. (1979). "Al-Tafseer al-Kashif", al-Arah, Beirut: Dar al-'Alam for the Muslims. [in Arabic]
---------. (1979). "Al-Tafsir al-Mubin", al-Thaniyyah, Darul Kitab al-Islami Foundation.
Muqatil bin Suleiman, Abul Hasan. (2003). "Tafseer Muqatil bin Suleiman", Ahmad Farid, Al-Awli, Beirut: Dar al-Kitab al-Alamiya.
Makarem Shirazi, Nasser. (2003). "Al-Qaaba al-Fiqhiyyah", Tehran: Sadr. [in Persian]
Noori, Mirzahosein. (1987). "Mustadrak al-Wasail", al-Thaniyyah, Beirut: Al-Al-Bayt Foundation for Revival of Tradition. [in Arabic]
Qomi, Ali bin Ibrahim. (1983). "Tafseer al-Qami", Al-Sayyid Tayyib Al-Mousavi al-Al-Jaziri, Al-Arah, Qom: Daral-e-Ktab for Printing and Publishing, Manuscripts of Al-Hadi School. [in Arabic]
Rouhani, Seyyed Mohammad Sadiq. (1991). "Zubda Al-Usul", Al-Awli, Qom: Madrasa al-Imam al-Sadiq. [in Persian]
Sobhani, Jafar. (n.d). "Tahdib Al-Usul", a version of al-Sayyid Palkhomini's discussion, Qom: Dar al-Fekr Publications. [in Persian]
Sistani, Seyyed Ali. (1993). "The Rule of Harm and Harm", Al-Awli, Qom: School of Ayatollah al-Azami al-Sayyid al-Sistani. [in Persian]
---------. (1389). "The Harmless and Harmless Rule", Seyyed Ali Hosseini Sistani's essay, translated by Dr. Akbar Naibzadeh, first, Tehran: Khorsandi. [in Persian]
Siyuti, Jalaluddin. (1995). "Al-Itqan in the Sciences of the Qur'an", Saeed Al-Mandoub, Al-Awli, Lebanon: Dar al-Fikr.
--------- and al-Mahli, Muhammad bin Ahmad. (n.d). "Tafsir al-Jalalin", Marwan Sawar, Madhila in the book of Labab al-Nuqul fi Naazal al-Nuzul for al-Suyuti, Beirut: Daral al-Mareat for printing and publishing and al-Tawzi'ah. [in Arabic]
---------. (n.d). "Al-Daral al-Manthor fi al-Tafsir al-Mathor", Beirut: Daral al-Ma'athar for printing and publishing.
---------. (n.d). "Labab al-Nuqul", Ahmed Abd al-Shafi, Beirut: Dar al-Kitab al-Alamiya.
Shahroudi, Seyyed Mahmoud. (2005). "Researches in the science of al-usul", the presentation of the discussion of Sayyid Muhammad Baqir al-Sadr, the third edition, the Foundation of Islamic Jurisprudence Encyclopaedia according to the Ahl al-Bayt (AS).
Tabatabaei, Mohammad Hossein. (1981). "Tafseer al-Mizan", Qom: Al-Nashar al-Islami Foundation of the Jamaat al-Madrasin. [in Persian]
Tabarsi, Fazl bin Hasan. (1994). Al-Bayan Assembly, Al-Awli, Beirut: Al-Alami Institute for the Press. [in Arabic]
Tantawi, Seyyed Mohammad. (n.d). "Al-Tafsir Al-Wasit Lal-Qur'an Al-Karim", without place.
Tusi, Muhammad bin Hassan (1988). "Al-Tabyan fi Tafsir al-Qur'an", research and proofreading: Ahmad Habib Qusayr al-Alami, al-Awli, Maktaba l'Ilam al-Islami. [in Arabic]
)