نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 استاد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

2 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

مبارزه با قرآن کریم و شخصیت والای پیامبر اکرم(ص) به روش‌های مختلفی،   شبهه افکنی، از صدر اسلام تاکنون مورد اهتمام دشمنان بوده است. دکتر سها در کتاب نقد قران، با استناد به مطالبی غیرعلمی و غرض ورزانه و با القای شبهاتی، پیامبر(ص) را به بی‌عدالتی در حق همسران متهم نموده و قران کریم را به دلیل ذکر این مسائل خصوصی زندگی ایشان، بی‌تأثیر در هدایت انسان‌ها می‌داند و طرح این مباحث در قران را، نشان‌دهنده ساختگی و غیر الهی بودن قران بیان می‌کند. آیات ابتدایی سوره تحریم یکی از مواردی است که برای اثبات این ادعا به آن استناد نموده است. ازاین‌رو پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی، تحلیلی، با روش کتابخانه‌ای و با استناد به منابع معتبر، از اسباب نزول واقعی این سوره، پرده‌برداری کرده و به شبهه وارده در این زمینه که در کتاب نقد قران مطرح گردیده، پاسخ داده است. به‌گونه‌ای که دلایل ناقد قران نمی‌تواند به آن خدشه‌ای وارد سازد و در انتها جنبه‌های هدایتگری آیات را در مواردی چون تغافل، شفقت، حل یمین، رازداری، واقع‌بینی در انتظارات و...موردبررسی قرارداده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Review and Critique of Dr. Saha's Theory on the Guidance of Verses, and the Justice of the Prophet (PBUH). with an Approach to Surah Tahrim

نویسندگان [English]

  • Sohrab Morovati 1
  • Masoumeh Rahimi 2

1 Professor of Quran and Hadith Sciences, Ilam University, Ilam, Iran

2 Ph.D. Student of Quran and Hadith Sciences, Ilam University, Ilam, Iran

چکیده [English]

One of the most important functions of the verses of the Qur'an is human growth and excellence in the shadow of correct education. Therefore, one of the richest approaches to the verses is their interpretation based on educational issues and the reasons for their correct revelation. In this regard, the Holy Qur'an introduces the Prophet as a good example. On the other hand, some accuse him of injustice based on unscientific and intentional material, and based on the reasons for the incorrect revelation of verses, and consider the Holy Qur'an to be ineffective in guiding human beings due to mentioning these private issues of his life. According to them, the design of these issues in the Qur'an shows that the Qur'an is fabricated and ungodly. The first verses of Tahrir surah are one of the issues raised on this claim. Therefore, the present study, with a descriptive, analytical approach, with a library method and citing reliable sources, has revealed the reasons for the real revelation of this surah and has responded to the doubts in this regard. Finally, it has examined the usefulness of the verses in cases such as negligence, compassion, resolving the truth, secrecy, realism in expectations, and so on.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Surah Tahrir
  • Wives of the Prophet
  • Qur'anic Doubts
  • Justice of the Prophet
  • Reasons for Revelation
قران کریم
آل رسول، سوسن. (1391). اخلاق وفاداری همسران و شاخصه‌های ارزشی آن در اسلام، سال چهارم، زن و مطالعات خانواده.
ابن فارس، احمد. (1404).  معجم مقاییس اللغه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن هشام، عبدالملک بن هشام. (1404).  السیره النبویه، بیروت: دارالمعرفه، چاپ اول.
استانبولی، محمودمهدی.  (1423).  أبونصرالسبی مصطفی نساءحول الرسول، بی چا.
ایروانی، جواد. (1398). چرایی ذکر مطالب مربوط به همسران پیامبر(ص) در قران، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
بخاری، محمد بن اسماعیل. (1401).  الجامع صحیح، بیروت: دارالقلم.
جعفری، ابوذ.ر. (1398). چرایی مطالب مربوط به همسران پیامبر با تأکید بر شبهات نوپدید، مطالعات تفسیری، سال دهم، شماره 38.
جعفری، یعقوب.  (بی‌تا) تفسیر کوثر، قم: انتشارات هجرت، چاپ اول.
حر عاملی، محمد بن حسن. (1413).  وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، بیروت: موسسه آل البیت.
حسینی همدانی، سید محمدحسین. (1404).  انوار درخشان، تهران: کتاب‌فروشی لطفی.
خامه گر، محمد.  (1392).  نقد و ارزیابی روایاتشان نزول سوره تحریم ، پژوهش‌های قرانی.
دشتی، علی.  بی‌تا بیست‌وسه سال،  بیروت: بی چا.
رازی ابوالفتوح. (1408).  روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن،  مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412).  المفردات فی غریب القرآن، تحقیق محمد سیدکیلانی، بیروت: دار المعرفه، بی چا
رضایی اصفهانی، محمدعلی. (1394).  بررسی مبانی نقد قران دکتر سها، قم: انتشارات پژوهش‌های تفسیر و علوم قران، بی چا.
رستمی، محمدحسن. (1389).  تأثیر وجوه و نظایر در ترجمه‌های فارسی، تحقیقات علوم قران و حدیث، دوره هفتم، شماره یک.
زمانی، محمدحسن. (1385).  مستشرقان و قرآن، قم: بوستان کتاب، بی چا.
سها. (1393).  نقد قران،  منتشرشده در سایت‌های اینترنتی، بی چا.
سیوطی، جلال‌الدین. (1404).  الدر المنثور فی تفسیر الماثور،  قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
شفا، شجاع‌الدین. (1378). تولدی دیگر ایران کهن در هزاره نو،  تهران: انتشارات فرزاد، بی چا.
صادقی تهرانی، محمد. (1365).  الفرقان فی تفسیر القرآن، قم: انتشارات فرهنگ اسلامی.
طباطبایی، سید محمدحسین. (1417).  المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم،  قم، دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، فضل بن حسن.  (1360). مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، تحقیق،  محمدجواد بلاغی، تهران: انتشارات ناصرخسرو.
طبری، محمد بن جریر.، (1412).  جامع البیان فی تفسیر القرآن،  بیروت: دارالمعرفه.
طوسی، محمد بن حسن. (بی‌تا).  التبیان فی تفسیر القرآن،  بیروت: دار احیاء التراث العربی.
طیب، سید عبدالحسین.  (1378).  اطیب البیان فی تفسیر القرآن،  تهران، اسلام.
عابدینی، احمد.، (1381).  شیوه همسرداری پیامبر به گزارش قرآن و حدیث، تهران، نشر هستی نما، بی چا
عبده، شیخ محمد. (بی‌تا). تفسیر المنار،  بیروت: دارالمعرفه، بی چا.
عسکری، مرتضی. (1390).  سقیفه،  تهران: انتشارات علامه عسکری.
عسکری، مرتضی. (1361).   نقش ائمه در احیاء دین،  تهران، مؤسسه اهل‌البیت.
فخر رازی، ابوعبدالله.  محمد بن عمر (1420).  مفاتیح الغیب،  بیروت: دار احیاءالتراث العربی، بی‌چا.
فقهی زاده، عبدالهادی. (1361). ، جعل و تحریف در اخبار اسباب نزول سوره تحریم، فصلنامه حدیث پژوهی، سال نهم، شماره هفدهم.
فقیهی، علی‌نقی. (1390).  بررسی آموزه‌های دینی مؤثر در سلامت دینی همسران، فصلنامه معرفت، سال بیستم، شماره 163
فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی. (1415).  الصافی، تهران چاپ خانة صدر.
فیومی، احمد بن محمد.  بی‌تا مصباح المنیر، قم: انتشارات دار الرضی. بی‌چا.
قرشی، علی‌اکبر. (1371).  قاموس قرآن،  تهران، دارالکتب الاسلامیه.
...............................، (1377).  تفسیر احسن الحدیث،  تهران، بنیاد بعثت، چاپ سوم.
قمی، علی بن ابراهیم. (1367).  تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم، قم: موسسه دارالکتاب.
کلینی، محمد بن یعقوب.  (1407).  الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، شرح محمدباقر کمره‌ای.
گرجی، منیر. (1367).  نگرش قرآن بر حضور زن در تاریخ انبیاء،  تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.
گنجور، مهدی. (1390).  مؤلفه‌های الگوی مدارا با همسر از دیدگاه اسلام، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان، سال سیزدهم شماره 52.
گیلانی، عبدالرزاق بن محمد. (1387).   مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه،  انتشارات پیام حق، چاپ چهارم.
محمدی، محمدحسین. (1395).   نقد دیدگاه مستشرقان درباره همسران پیامبر از دیدگاه قران، فصلنامه قران پژوهی خاور شناسان، سال یازدهم، شماره 21.
مجلسی، محمدباقر. (1404).  بحارالانوار الجامعه الدرر اخبار الائمه الاطهار (ع).  بیروت: موسسه الوفاء
محمدی خراسانی، علی. (1376).  شرح تبصرة المتعلمین،  قم، دارالفکر، چاپ دوم.
مسلم بن حجاج. (بی‌تا).  الصحیح المسلم،  بیروت: دارالجیل و دار الافاق الجدیده.
مطهری، مرتضی. (1386). بیست گفتار،  قم: انتشارات اسلامی، چاپ اول.
مطهری، مرتضی. (بی‌تا) مجموعه آثار،  قم: انتشارات صدرا.
مظفر، محمدرضا. (1386). اصول الفقه،  نجف اشرف: دارالنعمان، چاپ دوم.
معرفت، محمدهادی.، (1389).  تفسیر و مفسران،  قم انتشارات تمهید چاپ پنجم.
مکارم شیرازی، ناصر.  (1374).  تفسیر نمونه،  تهران: دارالکتب الاسلامیه.
مفید، محمد بن محمد. (1413).  المسائل العکبریه، تحقیق و تصحیح: کنگره شیخ مفید،  بی‌نا.
مؤدب، سید رضا. (1390). مبانی تفسیر قران،  چاپ دوم، دانشگاه قم.
میرباقری، سید محسن. (1390). ظاهر قران، باطن قران،  تهران: نشر محمد.
نایینی، میرزا محمدحسین. (1419).  اجود التقریرات، محقق: خویی، سیّد ابوالقاسم، کتاب‌فروشی مصطفوی، قم.
واقدی، محمد بن عمر. (1419).  المغازی،  بیروت: موسسه الاعلمی الا مطبوعات، چاپ سوم.
 
References
The Holy Quran
Al-Rasoul, Susan., (2011). The ethics of loyalty of spouses and its value indicators in Islam, fourth year, women and family studies. [in Persian]
Abedini, Ahmed., (2002). Prophet's way of having a wife according to Quran and Hadith, Tehran, Hasti Nama Publishing House. [in Persian]
Abdeh, Sheikh Mohammad., (n.d)., Tafsir al-Manar, Beirut: Dar al-Marafa. [in Arabic]
Askari, Morteza., (2018). Saqifa, Tehran: Allameh Askari Publications. [in Persian]
Askari, Morteza., (1982). The role of imams in the revival of religion, Tehran, Ahl al-Bayt Institute. [in Arabic]
Bukhari, Muhammad bin Ismail., (1980). Al-Jame Sahih, Beirut: Dar al-Qalam. [in Arabic]
Dashti, Ali., 23 years old, Beirut. [in Arabic]
Fakhr Razi, Abu Abdullah, Muhammad bin Omar (1999). Mofatih al-Ghaib, Beirut: Dar Ahya al-Trath al-Arabi. [in Arabic]
Faqhizadeh, Abdul Hadi., (1982). , Forgery and distortion in the news about the reasons for the revelation of Surah Tahreem, Hadith Research Quarterly, 9th year, 17th issue
Faqihi, Alinaqi., (2010). Examining the religious teachings effective in the religious health of spouses, Marafet Quarterly, 20th year, number 163
Feiz Kashani, Muhammad bin Shah Morteza, (1994). Al-Safi, Tehran, Sadr Printing House. [in Persian]
Fayoumi, Ahmed bin Mohammad., (n.d), Misbah al-Munir, Qom: Dar al-Razi publishing house.
Georgian, Munir., (1988). The attitude of the Quran on the presence of women in the history of the prophets, Tehran, Islamic Propaganda Organization. [in Persian]
Ganjour, Mehdi., (2018). The components of the model of tolerance with the wife from the perspective of Islam, the quarterly magazine of the Women's Social Cultural Council, 13th year, number 52
Gilani, Abdul Razzaq bin Mohammad., (2008). Misbah al-Sharia and Miftah al-Haqiqah, Payam Haq Publications, 4th edition. [in Persian]
Hor Ameli, Muhammad bin Hasan., (1992). Al-Wasal al-Shia to Tahsil al-Sharia, Beirut: Al-Bait Institute. [in Arabaic]
Hosseini Hamedani, Seyyed Mohammad Hossein, (1983), Anwar Derakhshan, Tehran: Lotfi bookstore. [in Persian]
Ibn Fars, Ahmad., (1983). Ma'aqim al-Maqais al-Lagheh, Qom: School of Islamic Studies
Ibn Hesham, Abdul Malik bin Hesham., (1983). Al-Sirah al-Nabawiyeh, Beirut: Dar al-Marifah, first edition. [in Arabaic]
Istanbuli, Mahmoud Mahdi., (2002). Abu Nasr al-Sabi Mustafa Nisa Ahul al-Rasoul. [in Arabaic]
Irvani, Javad., (2018). Why mention the contents related to the wives of the Prophet (PBUH). in the Qur'an, Mashhad: Razavi University of Islamic Sciences
Jafari, Abuzar., (2018). Why the contents related to the Prophet's wives with an emphasis on new doubts, Tafsir Studies, Year 10, Number 38. [in Persian]
Jafari, Yaqub., (n.d)., Tafsir Kausar, Qom: Hejrat Publications, first edition.
Khamehgar, Mohammad., (2012). Criticism and evaluation of their narrations of the revelation of Surah Tahirim, Quranic researches.
Kilini, Muhammad bin Yaqub., (1986). Al-Kafi, Tehran: Dar Al-Kitab al-Islamiya, second edition, commentary by Mohammad Baqer Kamrei. [in Persian]
Mohammadi, Mohammad Hossein., (2015). Criticism of Orientalists' views on the Prophet's wives from the perspective of the Qur'an, Orientalist Qur'an Research Quarterly, Year 11, Number 21. [in Persian]
Majlesi, Mohammad Bagher., (1983). Bihar al-Anwar al-Jameeh al-Darr, Akhbar al-Imae al-Athar (AS). Beirut: Al-Wafa Institute
Mohammadi Khorasani, Ali., (1997). Commentary on Tsnat al-Mutalamin, Qom, Dar al-Fikr, second edition. [in Persian]
Muslim bin Hajjaj., (n.d), Sahih al-Muslim, Beirut: Dar al-Jeel and Dar al-Afaq al-Jadideh.
Motahari, Morteza., (2007). Twenty words, Qom: Islamic publications, first edition. [in Persian]
Motahari, Morteza., (n.d). Collection of Works, Qom: Sadra Publications. [in Persian]
Muzaffar, Mohammad Reza., (2016). Principles of Fiqh, Najaf Ashraf: Dar al-Nu'man, second edition
Marefat, Mohammad Hadi., (2010). Tafsir and Mafsaran, Qom, Tamhid Publications, 5th edition. [in Persian]
Makarem Shirazi, Nasser., (1995). Tafsir sample, Tehran: Dar al-Kitab al-Islamiya. [in Persian]
Mofid, Muhammad bin Muhammad., (1992). Al-Masal al-Akbariya, research and correction: Congress of Sheikh Mufid, Bina. [in Arabic]
Mouadeb, Seyyed Reza., (2018). Basics of Qur'an Tafsir, second edition, University of Qom,
Mirbagheri, Seyyed Mohsen., (2010). Zaher Qur'an, Baten Qur'an, Tehran: Mohammad Publishing. [in Persian]
Nayini, Mirza Mohammad Hossein, (1998). Ajud al-Taqarirat, researcher: Khoei, Seyyed Abulqasem, Mustafavi bookstore, Qom.
Qureshi, Ali Akbar., (1992). Quran Dictionary, Tehran, Darul Kitab al-Islamiya. [in Persian]
..............................., (1998). Tafsir Ahsan al-Hadith, Tehran, Ba'ath Foundation, third edition. [in Persian]
Qomi, Ali bin Ibrahim., (1988). Tafsir attributed to Ali Ibn Ibrahim, Qom: Darul Kitab Institute.
Razi Abul Fattuh., (1987). Ruz al-Jinnan and Ruh al-Jinnan in the interpretation of the Qur'an, Mashhad: Astan Quds Razavi Islamic Research Foundation. [in Persian]
Ragheb Esfahani, Hossein bin Mohammad., (1991). Al-Mufardat fi Gharib al-Qur'an, researched by Mohammad Seyed Kilani, Beirut: Dar al-Marifah. [in Arabic]
Rezaei Esfahani, Mohammad Ali., (2014). Examining the basics of Qur'an criticism by Dr. Soha, Qom: Publications of Qur'an Interpretation and Science Research. [in Persian]
Rostami, Mohammad Hassan., (2009). The influence of aspects and similar in Persian translations, Qur'anic and Hadith Science Research, 7th volume, number one.
Saha., (2013). Commentary on the Qur'an, published on the Internet sites.
Siyuti, Jalaluddin., (1983). Al-Dar al-Manthor fi Tafsir al-Mathor, Qom: Ayatollah Murashi Najafi Library. [in Persian]
Shafa, Shojauddin., (1996). Another Birth of Ancient Iran in the New Millennium, Tehran: Farzad Publications. [in Persian]
Sadeghi Tehrani, Mohammad., (1986). Al-Furqan fi Tafsir al-Qur'an, Qom: Farhang-e Eslami Publications. [in Persian]
Tabatabai, Seyyed Mohammad Hossein., (1996). Al-Mizan Fi Tafsir al-Qur'an, fifth edition, Qom, Islamic Publications Office. [in Persian]
Tabarsi, Fazl bin Hasan., (1981). Majmall Bayan fi Tafsir al-Qur'an, Research, Mohammad Javad Balaghi, Tehran: Nasser Khosro Publications. [in Persian]
Tabari, Muhammad bin Jarir., (1991). Jame al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an, Beirut: Dar al-Marafa.
Tusi, Muhammad bin Hasan., (n.d)., al-Tabayan fi Tafsir al-Qur'an, Beirut: Dar Ahya Al-Tarath al-Arabi. [in Arabic]
Tayeb, Seyyed Abdul Hossein., (1999). Atib al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an, Tehran, Islam.
Waqidi, Muhammad bin Omar., (1998). Al-Maghazi, Beirut: Al-Alami Institute of Press, third edition. [in Arabic]
Zamani, Mohammad Hassan., (2015). Orientalists and the Qur'an, Qom: Bostan Ketab.