نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیدمحمدباقر عبادی ¹
• کاوس روحی برندق ²
• نهله غروی نائینی ³
• کاظم قاضی زاده ⁴

¹ دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

² عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس

³ استاد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس

⁴ استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

دلیل عقلی یکی از منابع تفسیر قرآن است و مفسران در مورد منبع بودن عقل، دیدگاههای گوناگونی دارند ابن تیمیه، اشتهار به عقل گریزی دارد. این پژوهش، با روش توصیفی، تحلیلی و انتقادی، کارکرد عقل و نسبت آن با ظهور لفظی را از دیدگاه ابن تیمیه، بررسی کرده و به این نتیجه دست یافته است که: 1) او در مقام نظریه پردازی و بحث تئوریک دچار اشتباه است. او در مقام بیان دیدگاه خود درباره عقل، همزمان به حجیت عقل ظنی و عدم اعتبار عقل برهانی قائل است؛ و نیز با وجود استدلال‌های نظری فراوان، جز عقل ضروری را نمی‌پذیرد؛ همچنین در این راستا، علوم عقلی( فلسفه و کلام) را به طور کلی انکار می‌کند. 2) علی رغم اینکه گاهی او در بحث مبنایی، عقل گرایی سترگ است ولی در مقام تطبیق و به هنگام استناد به عقل در کنار سایر دلایل، عقل گریزی چابک است و سخت ‌ترین حمله‌ها را به آن، روا داشته است به گونه‌ای که گویا دشمنی مثل عقل وجود ندارد. 3) ابن تیمیه به نقش عقل در شکل‌گیری ظهور لفظی، بی‌توجه بوده است.

کلیدواژه‌ها

• ابن تیمیه
• منبع بودن عقل
• ظهور
• تفسیر قرآن

موضوعات

• قرآن پژوهی

عنوان مقاله [English]

Critique of Ibn Taymiyyah's View on the Function of Reason and its Relation to Verbal Revelation in the Quran Interpretation

نویسندگان [English]

• seyed mohammad bagher ebadi ¹
• Kavous RouhiBarandagh ²
• nehle gharavinaeeni ³
• , kazem ghazizadeh ⁴

¹ Phd Student, Tarbiat Modaress University, Tehrsn, Iran

² Associate Professor of Quran & Hadith Science, Tarbiat Modares University

³ Professor of Quran and Hadith Sciences, Tarbiat Modares University

⁴ Assistant Professor of Quran and Hadith Sciences, Tarbiat Modares University

چکیده [English]

Rational argumentation is one of the sources of Quranic interpretation, and interpreters have various perspectives on the source of reason. Ibn Taymiyyah is inclined towards anti-rationalism. The present study, using a descriptive, analytical, and critical method, aims to examine the function of reason and its relation to verbal revelation from the perspective of Ibn Taymiyyah. The results indicated that he is mistaken in theoretical theorization and discussion. In expressing his views on reason, he simultaneously asserts the speculative validity of reason and the lack of credibility of demonstrative reason; despite numerous theoretical arguments, he does not accept anything beyond necessary reason. Furthermore, in this regard, he generally denies rational sciences (philosophy and theology). Although he is sometimes strong in rationalism in foundational discussions, he is agile in anti-rationalism when it comes to comparison and simultaneous reference to reason alongside other evidence, readily launching the harshest attacks on it, as if there is no enmity like reason. Ibn Taymiyyah has been indifferent to the role of reason in the formation of verbal revelation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ibn Taymiyyah
• Reason as a Source
• Appearance
• Quran Interpretation