علی رفیعی جیردهی
چکیده
امثال و حِکَم در هر زبانی چه از نظر معنیشناسی چه از نظر واژهشناسی از اهمیّت خاصّی برخوردار بوده و هست. امثال قرآنی نیز که سراسر آمیخته با حکمت است، از دیرباز مورد توجّه پژوهشگران علوم قرآنی قرار گرفته است. این توجّه از قرون اوّلیّهی اسلامی تا زمان حاضر روز به روز رو به فزونی بوده است. توجّه به امثال قرآنی چنان مورد نظر بوده است که ...
بیشتر
امثال و حِکَم در هر زبانی چه از نظر معنیشناسی چه از نظر واژهشناسی از اهمیّت خاصّی برخوردار بوده و هست. امثال قرآنی نیز که سراسر آمیخته با حکمت است، از دیرباز مورد توجّه پژوهشگران علوم قرآنی قرار گرفته است. این توجّه از قرون اوّلیّهی اسلامی تا زمان حاضر روز به روز رو به فزونی بوده است. توجّه به امثال قرآنی چنان مورد نظر بوده است که علاوه بر کوششهای پراکنده در کُتُب مختلف دینی و ادبی، بیش از شانزده اثر مستقل در این موضوع به رشتهی تحریر درآمده است. در ادب فارسی نیز اشعار بسیاری میتوان یافت که به عنوان مَثَل زبانزد است و با تعمّق در این امثال میتوان به تأثیرپذیری سرایندگان آن از امثال قرآنی پی برد. این تأثیرپذیری ممکن است با برداشت مستقیم از الفاظ مبارک قرآن صورت گرفته باشد یا با الهام از آیات شریفهی قرآن. در این مقاله کوشش شده تا آیاتی را که به عنوان مَثَل معروف شدهاند، شناسایی و تأثیر آنها بر شعر فارسی بررسی گردد.