حمید مروجی طبسی؛ محمدعلی رضایی اصفهانی؛ رحمان عشریه
چکیده
عنوان جهاد کبیر در آیه «فَلاتُطِعِ الکافِرینَ وَجاهِدهُم بِهِ جِهاداً کَبیراً»(الفرقان/52) آمده است. باتوجه به مکیبودن سوره فرقان و سیاق آیات مکی، جهاد کبیر، بسته جامعی از راهکارهای غیرنظامی مقابله با دشمنان است که جامعه اسلامی را در برابر هرگونه تهاجم و تسلط غیرنظامی، مصون میسازد. استخراج مبانی و اصول جهاد کبیر از قرآن ...
بیشتر
عنوان جهاد کبیر در آیه «فَلاتُطِعِ الکافِرینَ وَجاهِدهُم بِهِ جِهاداً کَبیراً»(الفرقان/52) آمده است. باتوجه به مکیبودن سوره فرقان و سیاق آیات مکی، جهاد کبیر، بسته جامعی از راهکارهای غیرنظامی مقابله با دشمنان است که جامعه اسلامی را در برابر هرگونه تهاجم و تسلط غیرنظامی، مصون میسازد. استخراج مبانی و اصول جهاد کبیر از قرآن کریم امری است که تاکنون بهدرستی بررسی نشده و مقاله پیش رو، سعی بر رفع این کاستی دارد. در این تحقیق، منظور از مبنا، پایهها و ریشههای مشروعیت جهاد کبیر است که این نوع از جهاد بر آنها بنا شده است. همچنین مراد از اصل، شاخصها و چهارچوبهای اجرای جهاد کبیر است، بهنحویکه جهاد کبیر در آن قالبها و با تکیهبر مبانی پیشگفته انجام پذیرد. این تحقیق مشخص کرد که مبارزه غیرنظامی بهوسیله قرآن، مقابله با شبهات، آزمون الهى برای شناخت مجاهدان و مبارزه با باطل از مبانی ویژه جهاد کبیر و اعتقاد به وجود دشمن فکری، مبارزه نرم با دشمنان و برخورداری از روحیه جهادی از اصول اختصاصی آن است. این یافتهها که از آموزههای قرآن کریم و برداشتهای مفسران فریقین استخراجشده، مشخص میکند که قرآن کریم با رویکرد عدم اطاعت از کافران، باید ابزار انجام جهاد کبیر باشد. مجاهدان عرصههای غیرنظامی میبایست در راه مبارزه با دشمنان، استخراج و طرح نظریات موردنیاز جامعه اسلامی، با بهرهگیری از اصول و مبانی فوق، گام بردارند. روشی که در این تحقیق برای رسیدن به مطلوب از آن استفادهشده، روش تحقیق موضوعی درونقرآنی و مطالعه تطبیقی میان تفاسیر شیعی و اهل تسنن است.