قرآن پژوهی
محمدحسین بیات
چکیده
حرف قرآن را بدان که ظاهری است زیر ظاهر باطن بس قاهری است
مسئله ظاهر و باطن قرآن مجید از زمان پیامبر اکرم تاکنون مطمح نظر مسلمانان بوده و هست، با توجه به این نکته احادیث بسیاری از زبان رسول اکرم و حضرت امیر و دیگر ائمه (ع)، در این باب صادرشده است. این ...
بیشتر
حرف قرآن را بدان که ظاهری است زیر ظاهر باطن بس قاهری است
مسئله ظاهر و باطن قرآن مجید از زمان پیامبر اکرم تاکنون مطمح نظر مسلمانان بوده و هست، با توجه به این نکته احادیث بسیاری از زبان رسول اکرم و حضرت امیر و دیگر ائمه (ع)، در این باب صادرشده است. این احادیث در حد متواتر یا حداقل مستفیض میباشد، مثل حدیث شریف نبوی «ان للقرآن ظهراً و بطنا و لبطنه بطنا الی سبعة أبطن» که از طریق فر یقین نقلشده است. مولوی در مثنوی با توجه به این حدیث بهتفصیل سخن گفت که در متن مقاله نقل کردهایم. وی در سرآغاز سخن خود گفت:
حرف قرآن را بدان که ظاهری است زیر ظاهر، باطن بس قاهری است
آیات بسیاری نیز بیانگر ظاهر و باطن قرآن مجید است. بهسان آیة «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کرِیمٌ، فِی کتابٍ مَکنُونٍ، لا یمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُون» (واقعه/77 -79). در این مقاله، نخست با تمسک به آیات و روایات و سخنان عارفان و فیلسوفان نامآور اسلامی، باطن و مراتب گونهگون قرآن مجید به اثبات رسیده سپس در باب کیفیت ارتباط ظاهر و باطن قرآن سخن به میان آمده است.