نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، شیراز، ایران

2 کارشناس ارشد علوم قرآنی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، شیراز، ایران

چکیده

یکی از برجسته‌ترین نیازهای انسان در زندگی اجتماعی، زندگی کردن در محیطی است که همواره از قسط و عدل در جامعه برخوردار باشد. عدالت اجتماعی باعث می‌شود تا افراد جامعه در پرتو تعالیم و قوانین ارزشمند رشد کنند. از سویی، عدالت اجتماعی، از جمله اهداف مهم اسلام و اهمیت آن تا به آنجاست که یکی از بنیادهای مذهب شیعه به شمار می‌آید. در این جستار، سعی بر آن است تا عدالت اجتماعی از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی و علامه طباطبائی بررسی شود. بر اساس این دو دیدگاه، همة انسان‌ها خواستار عدالت هستند و عدالت به عنوان مؤلفه‌ای مهم در همة ساختار هستی وجود دارد و موجب رشد فرد و جامعه و نیز تداوم زندگی فردی و اجتماعی می‌شود. در این پژوهش که به روش توصیفی‌ـ تحلیلی صورت پذیرفته‌است، علاوه بر اختلاف دیدگاه‌ها در برخی موضوعات، می‌توان به مهم‌ترین نتایج بین دو دیدگاه در «تحلیل عقلی زندگی اجتماعی»، «جهاد»، «رفع اختلاف‌ها»، «دستور به برپایی قسط و عدل در جوامع انسانی» و «ارتباط حق و قانون» اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Social Justice from the Point of View of Ayatollah Javadi Amoli and Allameh Tabataba'i

نویسندگان [English]

  • Majid Sadeghi mazidi 1
  • Soraya Ghasemi 2

1 Assistant Professor, University of Holy Quran Sciences and Education, Shiraz, Iran

2 MA of Qura'nic Sciences, University of Holy Quran Sciences and Education, Shiraz, Iran

چکیده [English]

One of the most prominent human needs in social life is to live in an environment that always enjoys fairness and justice in society. Social justice makes people grow in the light of valuable teachings and laws. On the other hand, social justice is one of the important goals of Islam and its importance is to the extent that it is considered one of the foundations of the Shia religion. In this essay, an attempt is made to examine social justice from the perspective of Ayatollah Javadi Amoli and Allameh Tabataba'i. According to these two views, all human beings want justice, and justice exists as an important component in the entire structure of existence and causes the growth of the individual and society as well as the continuation of individual and social life. In this research, which was carried out using a descriptive-analytical method, in addition to the difference of views on some issues, we can see the most important results between the two views in "rational analysis of social life", "jihad", "resolving differences", "order to establish installments and justice" In human societies" and "Relationship between law and law".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran
  • Social Justice
  • Islamic Society
  • Ayatollah Javadi Amoli
  • Allameh Tabataba'i
قرآن کریم. ترجمة ناصر مکارم شیرازی.
نهج‌البلاغه. تحقیق صبحی صالح.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی. (1413ق.). من لا یحضره‌ الفقیه. تصحیح علی‌اکبر غفاری. چ 2. قم: دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه.
ابن‌شعبة حرانی، حسن‌بن‌علی. (1404 ق.). تحف ‌العقول. تصحیح علی‌اکبر غفاری. چ 2. قم: جامعة مدرسین.
ابن‌فارس، احمد. (1404ق.). معجم مقاییس‌اللغة. تصحیح و تحقیق عبدالسلام محمد هارون. چ 1. قم: مکتب‌ الأعلام‌ الإسلامی.
بهمن‌آبادی، شهلا. (1396). عدالت اجتماعی در آرای آیت‌الله جوادی آملی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه تهران، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن ‌محمد. (1410 ق.). غرر الحکم و دُرَر الکلم. مهدی رجایی. چ 2. قم: دار الکتاب الإسلامی.
جاودان، محمد. (1393). عدل از دیدگاه علامه طباطبائی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی.
جوادی آملی، عبدالله. (1390). تفسیر تسنیم. چ 2. قم: اسرا.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1398). جامعه در قرآن. چ 6. قم: اسراء.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1394). حق و تکلیف در اسلام. چ 7. قم: اسرا.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1392). شریعت در آینة معرفت. چ 7. قم: اسرا.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1399). فلسفة حقوق بشر. چ 7. قم: اسرا.
حسینی، رضا. (1390). مفهوم و ماهیت عدالت اجتماعی با رویکرد اسلامی». اقتصاد اسلامی. د 11. ش 44. صص 5ـ30.
حلی، جعفربن ‌حسن. (1408 ق.). شرایع ‌الإسلام. تحقیق و تصحیح عبدالحسین محمد علی بقال. قم: اسماعیلیان.
راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد. (1412 ق.). مفردات الفاظ القرآن. صفوان عدنان‏ داوودى. چ 1. بیروت: دار القلم.
طاهری، محمدرضا. (1396). «هستی‌شناسی عدالت؛ بررسی تطبیقی آرای آیت‌الله جوادی آملی و جان رالز». تحقیقات بنیادین علوم انسانی. ش 11. صص 107ـ132.
طباطبائی، محمدحسین. (1374). تفسیر المیزان. محمدباقر موسوی. چ 5. قم: جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، دفتر انتشارات اسلامى‏.
ـــــــــــــــــــــــــــ . (1387). تعالیم اسلام. قم: بوستان کتاب.
کلینی، محمدبن یعقوب. (1407 ق.). الکافی. تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی. چ 4. تهران: دار الکتب ‌الإسلامیة.
مطهری، مرتضی. (1361). بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی. چ 1. تهران: حکمت.
References
The Holy Quran. Translated by Nasser Makarem Shirazi.
Nahj ul-Balagha. Sobhi Saleh's Research[In Arabic].
Ibn Babwayh, Mohammad ibn Ali. (1992). Man La Yahzaraho al-Faghih. Edited by Ali Akbar Ghaffari. 2th. Qom: Islamic Publications Office, Affiliated to the Association of Seminary Teachers. [In Persian].
Ibn Sha'ba Harrani, Hasan ibn Ali. (1983). Tohaf al-Oghoul. Edited by Ali Akbar Ghaffari. 2th. Qom: Modarasin Association. [In Persian].
Ibn Fares, Ahmad. (1983). Mo'jam Maghaees al-Loghat. Researching Edited by Abd ul-Salam Mohammad Haroun. 1th. Qom: School of Islamic al-A'lam. [In Persian].
Bahman Abadi, Shahla. (2016). Social Justice According to Ayatollah Javadi Amoli. MA Thesis. Tehran: University of Tehran, Faculty of Law and Political Sciences. [In Persian].
Tamimi Amedi, Abdul Vahed ibn Mohammad. (1989). Ghorar al-Hekam and Dorar al-Kalem. Edited and Translated by Mehdi Rajaei. 2th. Qom: Dar al-Ketab al-Islami. [In Persian].
Javdan, Mohammad. (2013). Justice from the Point of View of Allameh Tabataba'i. MA Thesis. Tehran: Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Faculty of Literature and Human Sciences. [In Persian].
Javadi Amoli, Abdullah. (2011). Tafsir-e Tasnim. 2th. Qom: Esra. [In Persian].
-----------------------------. (2018). Society in the Qur'an. 6th. Qom: Esra. [In Persian].
----------------------------- .(2014). Right and Duty in Islam. 7th. Qom: Esra. [In Persian].
----------------------------- . (2012). Sharia’t in the Mirror of Knowledge. 7th. Qom: Esra. [In Persian].
--------------------------- .(2019). Philosophy of Human Rights. 7th. Qom: Esra. [In Persian].
Hosseini, Reza. (2011). “The Concept and Nature of Social Justice with an Islamic Approach”. Islamic Economy. Vol. 11. No. 44. Pp. 5-30. [In Persian].
Helli, Jafar ibn Hasan. (1987). Sharaye al-Islam. Research and Correction of Abdul Hossein Mohammad Ali Baghghal. Qom: Ismai'lian. [In Persian].
Ragheb Esfahani, Hossein ibn Mohammad. (1991). Mofradat-e Alfaz al-Qur'an. Safwan Adnan Davoudi. 1th. Beirut: Dar al-Ghalam. [In Arabic].
Taheri, Mohammadreza. (2016). "The Ontology of Justice; A Comparative Study of the Opinions of Ayatollah Javadi Amoli and Johan Rawls". Basic Humanities Research. No. 11. Pp. 107-132. [In Persian].
Tabataba'i, Mohammad Hossein. (1954). Tafsir al-Mizan. Mohammad Bagher Mousavi. 5th. Qom: Qom Faculty of Science Teachers Association, Islamic Publications Office. [In Persian].
----------------------------------------. (1967). Taa'lim-e Eslam. Qom: Bostan Ketab. [In Persian].
Kolaini, Mohammad ibn Yaghoub. (1986). Al-Kafi. Edited by Ali Akbar Ghaffari and Mohammad Akhoundi. 4th. Tehran: Dar al-Kotob al-Islamiyyah. [In Persian].
Motahhari, Morteza. (1942). An Overview of the Basics of Islamic Economics. 1th. Tehran: Hekmat. [In Persian].