نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس تهران

2 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث-دانشگاه شهید مصطفی چمران

چکیده

ابزار «سمع» از نعمت‍های الهی و از ملزومات اصلی بدن بوده و بسیاری از ادراکات از این طریق انجام می‌پذیرد. سمع نخستین حس فعال در وجود انسان قبل و بعد از تولد است. این واژه در قرآن، در چهار معنای گوش، فعل شنیدن، فهم و ادراک و قبول و فرمان‌بری از حق به‍کار رفته است. این مقاله بارویکردی توصیفی_تحلیلی به بررسی ابزار «سمع» بر تربیت انسان می‍پردازد. هدف از نگارش آن، تبیین جایگاه سمع و لزوم توجه بیشتر به آن در پیشبرد اهداف تربیتی و جایگاه بخشی این ابزار حیاتی و تأثیرگذار در رشد انسان است. سمع به‍عنوان یک ابزار تربیتی چه جایگاهی در قرآن دارد؟ نقش سمع در تربیت انسان چیست؟ باتوجه به کارایی سمع، القای اهداف تربیتی از این طریق می‍تواند صورت گیرد. اگر بخواهیم یک مسئله تربیتی را در بین گروه هدف نهادینه کنیم، توجه به نعمت و ابزار سمع بیش از بقیه حواس می‍تواند ما را به اهداف نزدیک‍تر نموده و در نهادینه کردن هنجارها می‍توان بهتر عمل کرد. همچنین دقت در محتوای کلام و تکرار مطلب در رشد تربیتی و پذیرش حق توسط مخاطب تا تأثیرگذار است. سمع نخستین مرتبه از حصول علم است و فهم و تعقل پس آن صورت می‍گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of "Hearing" Tools on Human Education

نویسندگان [English]

  • majid majidmenhaji 1
  • ali sharifi 2

1 PhD in Islamic History-Tarbiat Modares University of Tehran

2 Ph.D student of Quran and Hadith Sciences - Shahid Mostafa Chamran University

چکیده [English]

The means of hearing is the divine blessings on man, which can be guided through the interpretations of the human Qur'an. Hearing is the first active sense in human existence before and after birth. Hearing aids are one of the main necessities of the body and many perceptions are done through this. This article examines the tools of "hearing" in human education with a descriptive-analytical approach. The purpose of writing this is to explain the position of hearing and the need to pay more attention to it in advancing educational goals and the position of this vital and effective tool in human development. What is the place of hearing as an educational tool in the Qur'an? What is the role of hearing in human education? Due to the efficiency of listening, inducing educational goals in this way can help cultural officials and educational educators achieve their goals. Therefore, if we want to institutionalize an educational issue among the target group, paying attention to the blessings and means of listening more than other senses can bring us closer to the goals and we can do better in institutionalizing norms. Another important result is that accuracy in the content of the word and repetition of the content is effective in educational development and acceptance of the right by the audience. Hearing is the first stage of acquiring knowledge and then understanding and reasoning take place. This word is used in the Qur'an in the four meanings of the ear, the act of hearing, understanding, and accepting and obeying the truth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holy Quran
  • Listening
  • Human Development
  • Education
  • Righteousness
قرآن کریم
نهج‌البلاغه
ابراهیم، محمداسماعیل. (1977 م). القرآن و اعجازه العلمی، القاهره: دارالفکرالعربی.
ابن‍عباد، صاحب. (1994 م). المحیط فی اللغه، تحقیق: محمدحسن آل‍یاسین، بیروت: عالم الکتب.
بلاغی، محمدجواد. (1420 ق). آلاءالرحمن فی تفسیرالقرآن، قم: بنیاد بعثت.
جوادی آملی، عبدالله. (1379 ش). مراحل اخلاق در قرآن، قم: انتشارات اسراء.
حرعاملی، محمد. (1378 ش). وسائل الشیعه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
راغب‍اصفهانی، حسین. (1426 ق). معجم مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دارالفکر.
رضایی اصفهانی، محمدعلی. (1383 ش). پژوهشی در اعجازعلمی قرآن، رشت: انتشارات مبین.
شعراوی، محمد. (بی‍تا). معجزه القرآن، القاهره: کتاب الیوم.
شرکت، فاطمه. (1390 ش). معناشناسی سمع درقرآن کریم، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
طباطبائی، محمدحسین. (1417 ق). تفسیر المیزان، قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
الطبری، ابی‍جعفرمحمد. (بی‍تا). تاریخ الطبری، بیروت: دارالکتب الهلال.
طوسی، محمدبن حسن. (بی‍تا). التبیان فی تفسیرالقرآن، بیروت: داراحیاءالتراث العربی.
عبدالعزیز، محمدکمال. (بی‍تا). الاعجازالقرآن فی حواس الانسان، الریاض: مکتبه الساعی.
عسکری، ابی‍هلال. (1431 ق). معجم فروق اللغویه، قم: موسسه نشراسلامی.
فیروزآبادی، محمد. (1426 ق). القاموس المحیط، بیروت: موسسه الرساله.
کمیجانی، داود-فریادرس، زینب. (1394 ش). «آشنایی باساختارتربیت دینی، راهکارهایی برای پذیرش آن درسنین کودکی»، مجله آموزههای تربیتی درقرآن و حدیث، ش 2. (1-18).
مکارم شیرازی، ناصر. (1420 ق). تفسیرنمونه، قم: بنیادبعثت.
معلوف، لویس. (1377 ش). المنجد، مترجم: مصطفی رحیمی، تهران: انتشارات صبا.
ملوحی، ناصرمحی‍الدین. (2021 م). حاسه السمع و نقصها مدخل جدید لتعلیم الجنین و الطب الأذنی البدیل، دمشق: دارالغسق للنشر.
نجاتی، محمدعثمان. (1377 ش). قرآن و روانشناسی، مترجم: عباس عرب، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
نجاتی، محمدعثمان. (2015 م). علم النفس فی حیاتنا الیومیه، ترجمه: معتزسیدعبدالله، القاهره: طبع الامیریه.
 

References

The Holy Quran
Nahj al-Balagha
Abdul Aziz, Mohammad Kamal. (N.D.). Al-Ijaz al-Qur'an fi Havas al-Insan, Al-Riyadh: Al-Sa'i School. [In Arabic]
Askari, Abi Hilal. (2010). Mojam Farooq al-Laghuyeh, Vol. 5, Qom: Islamic Publication Institute. [In Arabic]
Al-Tabari, Abi Jafar Mohammad. (N.D.). Tarikh al-Tabari. (History of the Ummah and Al-Muluk), Beirut: Dar al-Kutb al-Hilal. [In Arabic]
Balaghi, Mohammad Javad. (1999). Al-Rahman fi Tafsir al-Qur'an, 1st edition, Qom: Be'sat Foundation. [In Arabic]
Firouzabadi, Muhammad. (2005). Al-Qamoos Al-Muhait, Vol. 8, Beirut: Al-Rasalah Institute. [In Arabic]
Harameli, Mohammad. (1999). Vasal al-Shia, Tehran: Dar al-Kitab al-Islamiya. [In Arabic]
Ibrahim, Mohammad Ismail. (1977). Al-Qur'an and Scientific Miracles, Cairo: Dar al-Fikr al-Arabi. [In Arabic]
Ibn Ebad, Sahib. (1994). Al-Muhait fi al-Lagheh, research: Mohammad Hassan Al-Yasin, Beirut: Alem al-Kotob. [In Arabic]
Javadi Amoli, Abdullah. (2000). The stages of ethics in the Qur'an, 3rd edition, Qom: Esra Publications. [In Persian]
Kamijani, Davoud Faryadras, Zeinab. (2014). Getting to know the structure of religious education, ways to accept it in childhood, Journal of Educational Teachings in the Qur'an and Hadith, Volume 1, Number 2 - Serial Number 2(1-18). [In Persian]
Makarem Shirazi, Naser. (2000). Tafsir al-Nash, Qom: Be’sat Foundation. [In Persian]
Maalouf, Lewis(1998). Al-Munjad, translator: Mustafa Rahimi, 1st edition, Tehran: Saba Publications. [In Arabic]
Malohi, Naser Mohi-al-Din. (2021). Hearing loss and defects, a new entry for the teaching of al-jinin and alternative ear medicine, Damascus: Dar al-Ghasq for publication. [In Arabic]
Nejati, Mohammad Osman(1998). Quran and Psychology, translator: Abbas Arab, 4th edition, Mashhad: Astan Quds Razavi Publishing House. [In Persian]
Nejati, Mohammad Osman. (2015). Al-Nafs fi Hayatna al-Yumiya, translated by Mo'taz Seyyed Abdullah, Cairo: Tab’ al-Amiriya. [In Arabic]
Ragheb Esfahani, Hossein. (2006). Vocabulary of the words of the Qur'an, volume 1, Beirut: Dar al-Fikr. [In Arabic]
Rezaei Esfahani, Mohammad Ali. (2013). A research on the scientific miracles of the Qur'an, 4th edition, Rasht: Mobin Publications. [In Persian]
Shaarawi, Mohammad. (N.D.). Miracle of the Qur'an, Cairo: Kitab Al-Yaum. [In Arabic]
Sherkat, Fatemeh. (2019). Semantics of hearing in the Holy Quran, Isfahan: University of Isfahan. [In Persian]
Tabatabai, Mohammad Hossein. (1997). Tafsir al-Mizan, 5th edition, Qom: Islamic Publications of the Madrasin Community. [In Arabic]
Tusi, Muhammad bin Hasan. (N.D.). Al-Tabyan fi Tafsir al-Qur'an, 1st edition, Beirut: Darahiya al-Trath al-Arabi. [In Arabic]