نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• منصور پهلوان ¹
• حامد شریعتی نیاسر ²

¹ هیئت علمی دانشگاه تهران

² دانشجوی دانشگاه تهران

چکیده

با وجود آنکه ولایت عصبه در حدیث و فقه امامیّه جایگاهی ندارد، امّا بسیاری از شارحان نهج‌البلاغه با استناد به حکمتِ «إِذَا بَلَغَ النِّسَاءُ نَصَّ الْحَقَائقِ فَالْعَصَبَةُ أَوْلَى»، از اولویّت عصبه بخصوص در امر تزویج بر ولایت مادر سخن گفته‌اند. این درحالی است که احادیث معارض در این باب فوق حدِّ احصاء است و اجمالی که در این حدیث وجود دارد، موجب تحمیل عقیده‌ی آنان بر نهج‌البلاغه گردیده است. همچنین حدیث، معنای صریح و روشن و صحیحی دارد که از نظر شارحان و مترجمان مخفی مانده و آن مربوط به معنای کلمه‌های «حقائق» و«عصبه» است. «حقائق» جمعِ «حقیقة» و به معنای کسی است که واجب است از او حمایت شود و عصبه کسانی هستند که این حمایت را انجام می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

• عصبة
• نصّ
• حقائق
• حِقاق
• ولایت

عنوان مقاله [English]

Agnates' Authority from the Viewpoint of Nahj al-Balāgha

نویسندگان [English]

• mansour pahlavan ¹
• hamed shariati niasar ²

چکیده [English]

Although agnates' authority has no place in Twelvers' traditions and jurisprudence, many of the commentators of Nahj al-Balāgha, based on the wise saying, إِذَا بَلَغَ النِّسَاءُ نَصَّ الْحَقَائقِ فَالْعَصَبَةُ أَوْلَى have discussed the priority of agnates, in the act of marriage, over the maternal authority. While opposing traditions in this regard are more than enumeration limit and the brevity of this tradition causes the imposition of their own opinion on Nahj al-Balāgha. Moreover, this tradition has an explicit, clear and correct meaning to which the commentators and translators have been oblivious; this unnoticed meanings is pertinent to the terms haqā’iq ('حقائق') and asaba ('agnates'). haqā’iq is the plural of haqiqa ('حقیقه') and refers to a person who needs to be protected and 'agnates' refers to those who provide this protection.

کلیدواژه‌ها [English]

• agnates
• Text
• haqā’iq
• hiqāq (protection)
• authority