نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• علیرضا فخاری

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

روش‌شناسی تفسیری یکی از مهم‌ترین علوم در حوزة قرآن‌پژوهی است که می‌تواند به شیوه‌های مختلف فهم و تفسیر قرآن را از آن استخراج نمود. میزان آشنایی مفسّر با متن و مؤلّف نیز ارتباط مستقیم با این فهم دارد. این ویژگی در حضرات معصومین (علیهم‌السّلام) به سبب قرابت‌ ایشان با متن قرآن و عالم وحی، مطالعة روایات تفسیری را از دو بُعد دارای اهمیّت مضاعف می‌کند. اوّل از حیث القای محتوا و دوم به جهت الگوگیری از شیوة تفسیری‌ آنها. کلام و پاسخهای امام رضا (ع)، با قرآن و برگرفته از قرآن می‌باشد. لذا نیاز به بیان معصوم (ع) در تفسیر قرآن ضروری است و کم‌توجّهی یا بی‌توجّهی، موجب خروج و انحراف از مراد واقعی در آیات قرآن شود. شیوة تفسیری امام رضا (ع) در گونه‌های مختلفی از جمله ارشادی، تطبیق مصداقی و تطبیق فعلی و رفتاری ـ اعمّ از عملکرد و رفتار خود یا دیگران ـ ظهور دارد. در مواردی استناد به بخشی از آیه بوده است نه کُلّ آیه یا چند آیه. می‌توان گفت شیوة تفسیری معصومان (علیهم‌السّلام)، اگرچه در مواضعی برای دیگران قابل الگوبرداری است، ولی در همة موارد، شمولیّت ندارد و قابل تسرّی به افراد عادی نیست.

کلیدواژه‌ها

• قرآن کریم
• امام رضا (ع)
• تفسیر
• روش‌شناسی
• جری و تطبیق

عنوان مقاله [English]

Imam Reza’s (as) Interpretative Methodology

نویسنده [English]

• alireza fakhari

چکیده [English]

Interpretative methodology is one of the most important sciences in the field of Quran Studies, which can extract the understanding and interpretation of Quran through different methods. The interpreter’s degree of acquaintance with the author and the text also has a direct relation with this understanding. This feature in the majestic Infallibles (as), due to their closeness to the text of Quran and the realm of Wahy [(divine revelation)], increases the importance of studying interpretive Traditions in two dimensions. First, regarding the transfer of content and second, as acquiring a model from their interpretive method. Imam Reza’s (as) language and responses are with Quran and derived from it. Therefore, the need for an Infallible’s (as) explanation in interpreting the Quran is vital, and a disregard [towards their comments] will result in deviation and departure from the true meaning of the verses of Quran. Imam Reza’s (as) interpretative methodology has emerged in different types such as [in terms of] guidance, application of credibility, and application of practice and behavior, including the actions and behaviors of one’s own and others. In some instances, part of a verse has been invoked, instead of a whole verse or verses. It can be said that the interpretative methodology of the Infallibles (as), although in some instances can be modeled by others, does not have universality and cannot be extended to ordinary people.

کلیدواژه‌ها [English]

• Holy Quran
• Imam Reza (as)
• Interpretation
• methodology
• comprehensive implementation and application