نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

• علی راد ¹
• پریسا عطایی ²

¹ علوم قرآن و حدیث، پردیدانشیار علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایرانس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران

² دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

طبق رویکرد قرآن کریم، حیات انسانی آمیخته با آزمون است و تعالی و تکامل انسانی رابطه‌ای متقابل با آن دارد. پیامبران اُسوه‌های عینی ابتلاء‌های الهی بودند و گزارش ابتلاء ایشان در قرآن با گزینشی هوشمندانه انجام شده‌است. برابر فرضیة این پژوهش، پدیداری ابتلای پیامبران رابطه‌ای متقابل با شرایط فردی و اجتماعی آنان دارد. بنابراین، آزمون پیامبران متناسب با گفتمان جامعة روزگار آنان بوده‌است و شناخت این گفتمان در تفسیر این ابتلاء‌ها امری ضروری است. از این‌ رو، تحلیل شرایط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعة زیستی پیامبران، در تشخیص زمینه‌های اجتماعی ابتلاء ایشان کارآمد است و به دنبال آن، تصویری دقیق‌تر از چرایی، چگونگی و توجیه تنوع گونه‌های ابتلاء آنان در اختیار ما قرار می‌دهد. مسئلة اصلی این پژوهش، تحلیل زمینه‌های اجتماعی مؤثر در پدیداری ابتلاء‌های قرآنی حضرت ابراهیم^(ع) به منزلة اُسوة عینی فرازمندی در آزمون‌های الهی است. بدین منظور، پس از تبیین چیستی ابتلاء و مؤلفه‌های آن، با بررسی فضای حاکم بر جامعة عهد ابراهیم^(ع)، زمینه‌های پدیداری ابتلاء‌های وی را ذیل نهادهای اجتماعی مرتبط با آن تبیین می‌کند. این پژوهش، پیوند میان گونة ابتلاء و شرایط اجتماعی عصر ابراهیم^(ع) را نشان می‌دهد و نسبت‌سنجی ویژگی‌های عصر پیامبران با ابتلاء ایشان را روشی برای تحلیل ابتلاء اجتماعی پیامبران در قرآن می‌داند.

کلیدواژه‌ها

• سنت ابتلاء
• نهاد اجتماعی
• ابراهیم(ع)
• قوم ابراهیم(ع)
• زمینة اجتماعی
• تفسیر موضوعی

عنوان مقاله [English]

The Bilateral Relationship of Society and Social Trials of the Prophets (Case Study: Abraham’s Story)

نویسندگان [English]

• Ali Rad ¹
• Parsia Ataei ²

¹ Quran and Hadith Sciences, College of Farabi, Tehran University, Qom, Iran

² Ph.D Student of Quran and Hadith at University of Tehran (Farabi Branch), Qom, Iran

چکیده [English]

According to the Holy Quran, human life is interwoven with trials, and this life with its trials in turn has a bilateral relationship with human exaltation and perfection. Prophets are considered as being the exact role models of divine trials, whose accounts of tests are intelligently selected in the Quran. Based on the assumption of this research, the prophets’ trials appear in accordance with the bilateral relationship of their individual and social conditions. Therefore, the trials are formed proportional to the discourse of the societies of their eras, being aware of which is necessary for us to interprete these trials. Thus, analysing the cultural, economic, and political conditions of the prophets’ societies is efficient at recognizing the social grounds for their trials; and as a result, it may provide us with a more thorough depiction of the reason, quiddity, and justification of the varieties of trials. The central problem of this research is to analyse the social grounds effective in the appearence of the Quranic trials of Abraham (pbuh) as a tangible triumph in divine tests. Hence, after explaining the quiddity of trial and its components, by examining the atmosphere of Abraham’s society, we identified the grounds of appearence of his trials under the relevant social institutions. This research displayed the connection beween the type of trial and Abraham’s social circumstances, and took the proportionality of the features of the prophets’ eras with their trials as a method to analyse the social trials of the prophets in the Quran.

کلیدواژه‌ها [English]

• the Tradition of Trial
• Social Institution
• Abraham (pbuh)
• Abraham’s People
• Social Ground
• Thematic Exegesis