اسماعیل تاج‌بخش؛ الهام نظری
چکیده
در بررسی بازتاب مضامین مربوط به «دجال» در شعر فارسی، تقابل دجال با حضرت مهدی(عج) و حضرت عیسی(ع)، نکته‌ای شایستة توجه است. گروهی از شاعران، مهدی(عج)، برخی، عیسی(ع) و برخی نیز هر دوی آن‌ها را در تقابل با دجال می‌نشانند. زمانی که این تقابل مطرح می‌شود، در واقع، تنها بیان یک واقعه نیست، بلکه زمینه‌ای است تا شاعر رویارویی چیزهایی دیگر، ...
بیشتر
در بررسی بازتاب مضامین مربوط به «دجال» در شعر فارسی، تقابل دجال با حضرت مهدی(عج) و حضرت عیسی(ع)، نکته‌ای شایستة توجه است. گروهی از شاعران، مهدی(عج)، برخی، عیسی(ع) و برخی نیز هر دوی آن‌ها را در تقابل با دجال می‌نشانند. زمانی که این تقابل مطرح می‌شود، در واقع، تنها بیان یک واقعه نیست، بلکه زمینه‌ای است تا شاعر رویارویی چیزهایی دیگر، مانند رویارویی جان و تن، زمستان و بهار، عقل و عشق، جسم و روح، پادشاه و مخالفان، اهل حق و اهل باطل، خوبان و بدان و... را به تصویر بکشد. این مقاله، ابتدا تقابل دجال با حضرت مهدی و حضرت مسیح در روایات اسلامی را بررسی میکند و آنگاه به بیان این تقابل در شعر فارسی، همراه با شواهد شعری میپردازد. سرانجام، به تحلیل این نکته میپردازد که به چه دلیل، یک شاعر عیسی و شاعری دیگر، مهدی و شاعری نیز هر دوی آن‌ها را کشندۀ دجال میداند.
علی رفیعی جیردهی
چکیده
امثال و حِکَم در هر زبانی چه از نظر معنی‌شناسی چه از نظر واژه‌شناسی از اهمیّت خاصّی برخوردار بوده و هست. امثال قرآنی نیز که سراسر آمیخته با حکمت است، از دیرباز مورد توجّه پژوهشگران علوم قرآنی قرار گرفته است. این توجّه از قرون اوّلیّه‌ی اسلامی تا زمان حاضر روز به روز رو به فزونی بوده است. توجّه به امثال قرآنی چنان مورد نظر بوده است که ...
بیشتر
امثال و حِکَم در هر زبانی چه از نظر معنی‌شناسی چه از نظر واژه‌شناسی از اهمیّت خاصّی برخوردار بوده و هست. امثال قرآنی نیز که سراسر آمیخته با حکمت است، از دیرباز مورد توجّه پژوهشگران علوم قرآنی قرار گرفته است. این توجّه از قرون اوّلیّه‌ی اسلامی تا زمان حاضر روز به روز رو به فزونی بوده است. توجّه به امثال قرآنی چنان مورد نظر بوده است که علاوه بر کوششهای پراکنده در کُتُب مختلف دینی و ادبی، بیش از شانزده اثر مستقل در این موضوع به رشتهی تحریر درآمده است. در ادب فارسی نیز اشعار بسیاری میتوان یافت که به عنوان مَثَل زبانزد است و با تعمّق در این امثال میتوان به تأثیرپذیری سرایندگان آن از امثال قرآنی پی برد. این تأثیرپذیری ممکن است با برداشت مستقیم از الفاظ مبارک قرآن صورت گرفته باشد یا با الهام از آیات شریفهی قرآن. در این مقاله کوشش شده تا آیاتی را که به عنوان مَثَل معروف شدهاند، شناسایی و تأثیر آن‌ها بر شعر فارسی بررسی گردد.
