نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

چکیده

ترجمة متون دینی، به‌ویژه قرآن، یعنی کتابی که در فصاحت و بلاغت سرآمد تمام متون است، بسیار دشوار می‌باشد، حال اگر مترجم در برگردان این کتاب مقدس به تغییرناپذیرها برخورد کند، این کار پیچیده‌تر خواهد شد. مترجم باید پیش از ترجمه به شناخت و نحوة مواجهه با آن‌ها بپردازد؛ چراکه در صورت اتخاذ رویة نامناسب در ترجمه، از آنجاکه خوانندة روس با متن قرآن آشنایی ندارد، برداشت و تصور نادرستی از آیات قرآن در ذهن او ایجاد خواهد شد. در این مقاله برآنیم ابتدا با تغییرناپذیرهای زبانی و راه‌های برگرداندن آن‌ها آشنا شویم. سپس به بررسی برگردان بیست مورد از تغییرناپذیرها در ترجمة روسی کولی‌یف خواهیم پرداخت. خواهیم دید مترجم نتوانسته چنان‌که شایسته است، حق مطلب را ادا کند و فهم آیات را برای روس‌زبانان غیرممکن ساخته‌است. شناخت راه‌های مواجهه با تغییرناپذیرها و اتخاذ رویة یکسان در برگردان آن‌ها می‌تواند به جلوگیری از این مسئله کمک شایانی کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analyze Realias of the Immutable Nature and Names in Kuliev's Translation of the Quran based on the Weinogradov Classification

نویسنده [English]

  • Mahnoosh Eskandari

Assistant Professor of Russian Language, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran;

چکیده [English]

Translation of religious texts, including the Quran, the book that excels in oration, is very difficult. If the translator, in translating this book, faces the problem of realia, the translation will become more complex and hard. Before translating, the translator needs to know realia and how to deal with them, for making improper decisions in the translation will result in misunderstading and misconception since the Russian readers are not familiar with the Quran. In this article, first we intend to learn the linguistic aspects of  realia and how to translate them. We will, then, analyze the Russian translation of twenty realia in Kuliev's translation of the Quran. We come to the conclusion that the translator has not been able to properly translate realia, and this has made an accurate understaidng of the Quran for Russian speakers elusive. Learning translation strategies of the realia and making proper decisions in translating realia can prevent misunderstanding and misconception about the Ayat of the Quran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Quran
  • Realia
  • Translation of realia
  • Russian language
قرآن کریم.
اسکندری، مهنوش و علی سعیدی. (1394). «ترجمه‌ناپذیرهای فرهنگی: طبقه‌بندی و روش‌های ترجمه». مجموعه‌مقالات همایش بین‌المللی جستارهای ادبی، زبان و ارتباطات فرهنگی. بوشهر: دانشگاه خلیج فارس. صص 65ـ75.
جوهری، اسماعیل‌بن حماد. (1376). صحاح اللّغه. ج ۴. بیروت ـ لبنان: دارالعلم.
حدادی، محمود. (1384). مبانی ترجمه. تهران: رهنما.
حقانی، نادر. (1386). نظرها و نظریه‌های ترجمه. تهران: امیرکبیر.
صفوی، کورش. (1390). هفت گفتار دربارة ترجمه. تهران: مرکز.
صفی‌پوری شیرازی، عبدالکریم. (1393). منتهی الارب فی لغة العرب. ج 2. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
صلح‌جو، علی. (1386). «ترجمه‌ناپذیری فرهنگی». مترجم. ش 46. صص 39ـ44.
قرائتی، محسن. (1383). تفسیر نور. ج 10. چ 11. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
قمی، علی‌بن ابراهیم. (1363). تفسیر قمی. ج 2. قم: دار الکتاب.
طباطبائی، محمدحسین. (1360). المیزان. ج 6 و 20. بیروت ـ لبنان: بی‌نا.
مختاری اردکانی، محمدعلی. (1376). هفده گفتار در اصول، روش و نقد ترجمه. تهران: رهنما.
مکارم شیرازی، ناصر. (1380). تفسیر نمونه. ج 1 و 27. تهران: ایران‌سال.
Коран. (2014). Перевод смыслов и комментарии / Пер. с араб. и коммментарии Э. Кулиев. — М.: Умма.
 Виноградов, В. С. (2006), Перевод: общие и лексические вопросы. 3-е изд.  Москва: КДУ.
Влахов С. & Флорин С. (1980). Непереводимое в переводе. С. Влахов. Москва: Международные отношения.
Грязневич, П. А. & Прозоров С. М. (1984). Ислам. Религия, общество, государство. Москва: Наука.
Резван, Е.А. (2001). Коран и его мир. СПб.: Петербургское востоковедение.
Саблуков, Гордий. (1884). Сведения о Коране, законоположительной книге мохаммеданского вероучения. Казань: Ун. Типография.
Чернов, Г.В. (1958). “К вопросу о передаче безэквивалентной лексики при переводе советской публицистики на английский язык”. Ученые записки. 1-го МГПИИЯ. т. XVI, М.
Шатков, Г.В. (1952). Перевод русской безэквивалентной лексики на норвежский язык. Канд. дисс., ВИИЯ, М.