تجلّی قرآن کریم در دعای مکارم اخلاق امام سجّاد(ع) با رویکرد بینامتنی

فتحیه فتاحی زاده؛ عارفه داودی

دوره 7، شماره 23 ، تیر 1395، ، صفحه 7-30

https://doi.org/10.22054/ajsm.2017.7450

چکیده
  دعای مکارم اخلاق، بیستمین دعای کتاب صحیفة سجّادیّه، یادگار امام سجّاد(ع)، کهن‌ترین و معتبرترین متن دعایی شیعیان است. کاستی‌هایی که در سلسلة اسناد این دعا وجود دارد، پرسش‌هایی را در صحّت انتساب دعای مکارم اخلاق به حضرت سیّدالسّاجدین(ع) پدید آورده است که در پاسخ به شبهات، راه‌های گوناگونی وجود دارد. در این جستار، با تکیه بر روش توصیفی‌ ...  بیشتر

منظومة مفهومی زیبایی‌شناسی در پرتو آیات قرآن کریم

علی شریفی؛ مهدی رضا زاده جودی

دوره 6، شماره 21 ، دی 1394، ، صفحه 77-104

https://doi.org/10.22054/ajsm.2016.5039

چکیده
  از نگاه قرآن کریم، زیبایی از جایگاه و ارزش والایی برخوردار است. به همین سبب، در آیات بسیاری به جلوه‌های گوناگونی از زیبایی، عوامل و نشانه‌های آن و نیز حوزه‌های زیبایی اشاره شده است. قرآن کریم مفهوم زیبایی را فراتر از زیبایی‌های محسوس می‌داند و آن را به زیبایی‌های متافیزیکی، اخلاقی و معنوی گسترش داده است. در این پژوهش توصیفی، ابتدا ...  بیشتر

نقش سیاق در تفسیر آیة تبلیغ

عباس اسماعیلی زاده؛ محبوبه غلامی

دوره 6، شماره 21 ، دی 1394، ، صفحه 137-161

https://doi.org/10.22054/ajsm.2016.5041

چکیده
  فریقین نقاط مشترک متعدّدی در تفسیر آیة تبلیغ دارند که راه را برای درک درست معنای آیه همواره می‌کند، لیکن در تعیین آنچه بر پیامبر خدا(ص) نازل شده در این آیه مأمور به تبلیغ آن بوده، دچار اختلاف نظر هستند. از یک سو، تهدید خداوند و از سوی دیگر، وعده برای حفظ پیامبر(ص)، به اهمیّت بررسی مورد نزول آیه می‌افزاید. این آیه یکی از ادلّة شیعه، به ...  بیشتر

ستایش و نکوهش انسان در قرآن کریم و تفاسیر

علی کربلایی پازوکی؛ سید صدر الدین طاهری

دوره 6، شماره 20 ، مهر 1394، ، صفحه 29-56

https://doi.org/10.22054/ajsm.2015.4543

چکیده
  از دیدگاه قرآن کریم، انسان برترین آفریدة الهی است و به همین دلیل، دربارة او فراوان در این کتاب سخن گفته شده است و قضاوت‌هایی دربارة او و کارهایش صورت گرفته است. با توجّه به اهمیّت انسان‌شناسی ارزشی و تأثیر آن در رفتار آدمی، در این مقاله قضاوت‌های قرآن دربارة انسان را در دو گروه، ویژگی‌های ستایش‌آمیز و ویژگی‌های نکوهش‌آمیز، جمع‌آوری ...  بیشتر

بلاغت ارتباط کلامی در قرآن

محمد آهی؛ زهره سوری

دوره 6، شماره 19 ، تیر 1394، ، صفحه 25-48

https://doi.org/10.22054/ajsm.2015.2842

چکیده
  چکیده ارتباطات از مباحث مهمّی است که موضوع بحث اغلب رشته‌های علوم انسانی است و از این میان، بلاغت در ارتباط کلامی با تکیه بر قرآن از بحث‌های پرارزش بلاغی، ادبی و قرآنی است که در این مقاله مورد پژوهش قرار گرفته است. ارتباطات در زندگی انسان از اهمیّت بسیار بالایی برخوردار بوده، به طوری که از ابتدا پیامبران الهی در آموزه‌های دینی خود ...  بیشتر

مصادیق گونه‌گون آیه در قرآن

منصور پهلوان؛ مهدیه دهقانی

دوره 6، شماره 18 ، فروردین 1394، ، صفحه 7-40

https://doi.org/10.22054/ajsm.2015.1608

چکیده
  چکیده واژة «آیه» در قرآن کریم دربارة موضوعات مختلف، مانند آیات قرآن، معجزات انبیاء و پدیده‌های طبیعی و ... به کار رفته است. در پاسخ به این پرسش که از منظر قرآن، چه پدیده‌هایی و با در نظر گرفتن چه ویژگی‌هایی، «آیه» است، شانزده پدیدة طبیعی را می‌یابیم که در قرآن کریم به عنوان«آیه» معرّفی شده‌اند. برخی از این پدیده‌ها، ...  بیشتر

بررسی واژه‌های مشترک معنوی مربوط به «گناه» در قرآن کریم و روایات

حمید جلیلیان؛ سید ابوالفضل حسینی بناب

دوره 5، شماره 17 ، دی 1393، ، صفحه 159-187

https://doi.org/10.22054/ajsm.2015.1482

چکیده
  چکیده از نظر لغت‌شناسان و مفسّران، بررسی معنای واژه‌های قرآن یکی از ضرورت‌های ترجمه و تفسیر قرآن است. این ضرورت در باب واژگانی که مشترک معنوی هستند و به زبان دیگر، معادل دقیق و مشخّصی برای آنها وجود ندارد، چندین برابر می‌شود. در این مقاله، سعی بر آن است که واژه‌های قرآنی که از نظر معنایی با هم مشترک هستند و همة آنها در زبان فارسی ...  بیشتر

منابع فرهنگ متعالی از منظر قرآن کریم

محسن میری

دوره 4، شماره 12 ، مهر 1392، ، صفحه 35-68

https://doi.org/10.22054/ajsm.2014.14

چکیده
  اصلاح فرهنگ موجود و تلاش برای ایجاد فرهنگ مطلوب لازمة هر گونه برنامه تحوّل‌آفرین برای رشد بشر است و یکی از مهم‌ترین گام‌ها در این زمینه بکارگیری منابع مناسب برای تأثیر در فرهنگ می‌باشد. این پژوهش با روش تحلیلی ـ استنباطی جهت استنباط از قرآن کریم و با مطالعة کتابخانه‌ای جهت بهره‌گیری از دیدگاه‌های برخی از صاحب‌نظران در زمینة فرهنگ ...  بیشتر

روش‌شناسی تفسیری امام رضا (ع)

علیرضا فخاری

دوره 4، شماره 11 ، تیر 1392، ، صفحه 37-64

https://doi.org/10.22054/ajsm.2013.5519

چکیده
  روش‌شناسی تفسیری یکی از مهم‌ترین علوم در حوزة قرآن‌پژوهی است که می‌تواند به شیوه‌های مختلف فهم و تفسیر قرآن را از آن استخراج نمود. میزان آشنایی مفسّر با متن و مؤلّف نیز ارتباط مستقیم با این فهم دارد. این ویژگی در حضرات معصومین (علیهم‌السّلام) به سبب قرابت‌ ایشان با متن قرآن و عالم وحی، مطالعة روایات تفسیری را از دو بُعد دارای اهمیّت ...  بیشتر

تعلیم و تربیت مبتنی بر آیات و روایات از دیدگاه شهید مطهّری

ممد اسماعیل شیخانی؛ محمد جواد ملکوتی

دوره 4، شماره 11 ، تیر 1392، ، صفحه 95-110

https://doi.org/10.22054/ajsm.2013.5524

چکیده
  مقولة تعلیم و تربیت از مهم‌ترین مباحث مشترک در میان متفکّران اسلامی و غربی می‌باشد. در غرب از دیرباز وخصوصاً با شکوفایی مکتب یونان در آرای افلاطون و ارسطو بدین امر توجّه شده است. در اسلام نیز توجّه به مقولة تعلیم و تربیت سابقه‌ای دیرینه دارد و این امر ناشی از جایگاه والا و دغدغة وافری است که مکتب اسلام برای تعلیم و تربیت قائل است. اندیشمندان ...  بیشتر

جایگاه حقوق و اخلاق در خانواده از منظر قرآن و روایات

جمال فرزندوحی؛ فاطمه احمدی

دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، ، صفحه 67-84

چکیده
  خانواده کوچک‌ترین اجتماع انسانی است که روابط اعضای آن در درجة نخست از پیوند عاطفی و خونی نشأت می‌گیرد و هر یک از اعضای خانواده نقشی دارند و این نقش‌ها پدیدآورندة روابطی هستند که تکالیف و حقوق خاصّی را ایجاد می‌کنند. نقش همسری، پدری، مادری و فرزندی نقش‌هایی هستند که در خانواده وجود دارند. این نقش‌ها رابطه‌ای حقوقی را میان اعضای ...  بیشتر

انسجام و هدف‌مندی سوره‌های قرآن

حمیدرضا بصیری؛ مینا شریعتی

دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1392، ، صفحه 85-102

https://doi.org/10.22054/ajsm.2013.5515

چکیده
  در تقسیمات قرآنی، «سوره» بیشترین اهمیّت را دارد؛ زیرا خداوند تمام انسان‌ها را برای آوردن یک سوره به مبارزه دعوت کرده، ولی دربارۀ حدّی کمتر از سوره، ادّعای عجز نشده است. تقسیم قرآن به سوره خاستگاه بشری ندارد، بلکه پیامبر (ص) مطابق اقراء خداوند و دستور فرشتۀ وحی، نزول هر بسمله‌ای را آغاز فصلی جدید در وحی تلقّی می‌کرد و معاصران ...  بیشتر

خوش بینی از منظر قرآن و حضرت علی ع در نهج البلاغه

حسن مجیدی؛ مدینه قشقایی

دوره 3، شماره 9 ، دی 1391، ، صفحه 78-98

https://doi.org/10.22054/ajsm.2012.5509

چکیده
  یکی از ویژگی های مثبت انسان که هم در رشد و تکامل خود او نقش مهمی دارد و همپایه و اساس روابط اجتماعی می باشد خوش بینی است. خوش بینی نیک انگاری درباره خداوند، فعل و انفعالات جهان و نیز پندار و گفتار و کردار انسان ها و خود است. از آنجا که امید، نشاط، آرامش در زندگی و جامعه و سلامتی دین در سایه خوش بینی حاصل می شود به این موضوع از منظر قرآن به ...  بیشتر

تحلیل ساختاری داستان مریم مقدّس به روایت قرآن کریم

حسن مجیدی؛ الهه ویسی؛ لیلا اکبر زاده

دوره 3، شماره 8 ، مهر 1391، ، صفحه 29-45

https://doi.org/10.22054/ajsm.2012.5498

چکیده
  «روایت‌شناسی» علم مطالعة نظام‌مند روایت است که از حدود سال 1960میلادی موارد دورة روایت‌شناسی یا ساختارگرایی می‌شود. نظریّه‌پردازان آن دوره در پیِ تحلیل ساختاری روایت برآمدند؛ از آن جمله تقسیم روایت به پاره‌ها، بخش‌پاره‌ها و کُنش‌های تشکیل‌دهندة آن است. از مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین روش‌های تربیتی که در اکثر جوامع کاربرد ...  بیشتر

مبانی دینی و تحلیل روان‌شناختی«صبر» با تکیه بر آیات قرآن کریم

فیرده حسین ثابت

دوره 3، شماره 8 ، مهر 1391، ، صفحه 95-113

https://doi.org/10.22054/ajsm.2014.5502

چکیده
  انسان اگر صبور نباشد، نمی‌تواند در برابر حوادث و ناملایمات کوبندة زندگی دوام آورد و سلامت روانی خود را حفظ کند و چه بسا در معرض اختلالات روانی قرار می‌گیرد. «صبر» مقاومت در برابر ناملایمات و دشواری‌های روزگار و موانع درونی است. میزان «صبر» افراد در طیِّ زندگی و در اثر حوادث مختلف می‌تواند کم یا زیاد شود. از این رو، آموزش ...  بیشتر

مواجهه با پیروان ادیان در نگاهعهدین و قرآن

حدیثه سلیمانی؛ عباس اشرفی

دوره 3، شماره 7 ، تیر 1391، ، صفحه 75-94

https://doi.org/10.22054/ajsm.2012.5492

چکیده
  یکی از تعالیم انبیاء،چگونگی برخورد و رفتار با مردم و بویژه پیروان ادیان است.در این مقالهبا سؤال چگونگی مواجهه با پیروان ادیان دیگر بهبررسی این موضوع با روش تطبیقی (مقارنةالادیان) در قرآن و عهدین پرداخته شده است. قرآن، همانگونه که به سایر جوانب مرتبط با زندگی بشر به طور جامع و کامل توجّه داشته و پرداخته، به این امر نیز توجّه وافر و شایانی ...  بیشتر

نقد بلاغی قصر دربرخی از ترجمه‌های قدیم و جدیدقرآن کریم

سیمین ولوی؛ طاهره تیز غم

دوره 3، شماره 7 ، تیر 1391، ، صفحه 145-172

https://doi.org/10.22054/ajsm.2012.5495

چکیده
  با توجّه به اینکه در قرآن کریم آیات بسیاری در قالب قصر بیان شده است، بنابراین انتقال مفهوم قصر در ترجمه‌های قرآن، دارای اهمیّتبسیاری است. این پژوهش با بررسی دو ترجمه‌یکهن (سورآبادی ومیبدی) و شش ترجمه‌ی معاصر (آیتی، الهی قمشه‌ای، انصاری، صفّارزاده، فولادوند و مکارم شیرازی) به ارزیابیعملکرد مترجمان مذکور در انتقال مفهوم قصر پرداخته ...  بیشتر

رویکردی به ویژگی‌های گفتاری شخصیت‌ها در داستان‌های قرآن

بهناز پیامنی

دوره 3، شماره 6 ، فروردین 1391، ، صفحه 145-146

https://doi.org/10.22054/ajsm.2012.5488

چکیده
  سخن گفتن فرایندی ارتباطی است که طیّ آن پیامی از گوینده به مخاطب منتقل می‌شود و با توجّه به چگونگی مخاطب و نحوه‌ی بیان پیام، گفتگو (= Dialogue) یا تک‌گویی (= Monologue) نام می‌گیرد. دیالوگ از لغت یونانی دیالوگوس (= Dialogos) گرفته شده که مرکّب از «logos» به معنی کلمه و «dia» به مفهوم «میان و درون» است که ممکن است در برخی مواقع فاقد مخاطب ...  بیشتر

قاعده‌ی «الواحد» از منظر قرآن کریم (نقد و بررسی برخی دیدگاه‌ها)

سید محسن میری

دوره 2، شماره 4 ، مهر 1390، ، صفحه 23-48

https://doi.org/10.22054/ajsm.2011.5470

چکیده
  قاعده‌ی فلسفیِ «الواحد»، تطبیق آن بر خداوند به عنوان یکی از مصادیق قاعده، نیز بحث از اوّلین مخلوقِ صادر از خداوند، از مباحثی است که جایگاه خاصّی در فلسفه‌ی اسلامی دارد و فیلسوفان فراوانی به صورت گسترده و عمیق بدان پرداخته‌اند. یک پرسش مهم در اینجا آن است که آیا این قاعده و مباحث پیرامون آن و به طور خاص، نحوه‌ی صدور جهان از خداوند، ...  بیشتر