محمد سلطانی رنانی؛ محمود حاجی احمدی
چکیده
آیه 37 سوره بقره از جامعترین تعبیرات قرآنی درباره پذیرش توبه انسان گنهکار از سوی پروردگار است. پرسش اصلی در این آیه آن است که «تَلَقی کلمات» به چه معناست و چه جایگاهی در فرایند توبه آدمی و خداوند دارد؟ تحقیق در این مسأله، معنا و مراحل «توبه» را در جایگاه آموزهای دینی با جنبههای اخلاقی، کلامی و عرفانی، تبیین میکند. ...
بیشتر
آیه 37 سوره بقره از جامعترین تعبیرات قرآنی درباره پذیرش توبه انسان گنهکار از سوی پروردگار است. پرسش اصلی در این آیه آن است که «تَلَقی کلمات» به چه معناست و چه جایگاهی در فرایند توبه آدمی و خداوند دارد؟ تحقیق در این مسأله، معنا و مراحل «توبه» را در جایگاه آموزهای دینی با جنبههای اخلاقی، کلامی و عرفانی، تبیین میکند. بر پایه تفحص وتحقیق در لغت وبلاغت عربی، دیگر آیات قرآن و سخن مفسران و متکلّمان، چنین دریافت میشود که «کلمات» در بافت این آیه حقایقی است که در قالب واژهها پدیدار میشود، این حقایق ریشه در ربوبیت الهی دارد. آدمی این حقایق را «تلقی» میکند، تلقی گونهای دیدار وپذیرش دوسویه است و اختلاف قرائت موجود در آیه نیز این دوسویه بودن را تقویت میکند. پیش وپس از توبه آدمی، توبه خداوند بر آدمی است؛ توبه پیشین، توبه اِذن است؛ قرار دادن «کلمات» در صحنه اختیار انسان گنهکار. وتوبه پسین، پذیرش توبه بنده و به معنای اثر قرار دادن در توبه وی است. از این روی خداوند «توّاب» است، هر توبه آدمی با دو توبه خداوند همراه است. اختتام آیه، دو صفت خداوند را دربردارد: تواب و رحیم. تواب بودن خداوند بشارت به همه بندگان است و رحیم بودن خداوند هم بشارت است و همانذار؛ بشارت به توبهکنندگان که مهربانی خداوند را پذیرفتهاند، و انذار گنهکاران توبهناکرده که از سایه رحمت همیشگی خداوند برون رفتهاند.
غلامرضا رئیسیان؛ عبدالعلی پاکزاد
چکیده
آدمی در مسیر تکاملی خود به سوی خداوند، به جهت دارا بودن طبیعت مادّی (شهوانی)، با نَفْس امّاره که امرکننده به زشتیها و پستیها میباشد، همیشه در ستیز است. این نوشتار با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی در پی ارائة مهارتهای قرآنی غلبه بر نَفْس امّاره است که انسانها در پرتو آن(مهارتها) میتوانند بر نَفْس امّاره فائق آیند و از آن در رشد و ...
بیشتر
آدمی در مسیر تکاملی خود به سوی خداوند، به جهت دارا بودن طبیعت مادّی (شهوانی)، با نَفْس امّاره که امرکننده به زشتیها و پستیها میباشد، همیشه در ستیز است. این نوشتار با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی در پی ارائة مهارتهای قرآنی غلبه بر نَفْس امّاره است که انسانها در پرتو آن(مهارتها) میتوانند بر نَفْس امّاره فائق آیند و از آن در رشد و تعالی خویش بهره گیرند. مقالة حاضر با تکیه بر آیات کریمه و روش تفسیر موضوعی و معناشناسی و با هدف استخراج و شناسایی مهارتهای قرآنی غلبه بر نَفْس امّاره، آنها را مورد بحث قرار داده است. قرآن برای غلبه بر نَفْس امّاره، مجموعهای از مهارتهای شناختی (آگاهیبخشی به وجود سرای واپسین، سرانجام نَفْس امّاره هلاکت و جهنم و توجّه دادن بشر به درک حضور خداوند در زندگی) و مهارتهای رفتاری (پندپذیری، پیروی هدفمند و کنترل و محدود کردن نگاه) و مهارتهای معنوی (ایمان، ارتباط با خدا، تقوا و صبر) را ارائه داده است که به تفضیل در این نوشتار بدانها پرداخته میشود. حاصل نوشتار حاضر این است که آدمی برای غلبه کردن بر نَفْس امّاره و مقابله با خواستههای نَفْسانی حیوانی، ناگزیر از بهرهگیری از مهارتهای ارائه شدة قرآنی است تا در پرتو آنها بتواند به سعادت که مطلوب فطری اوست، نایل آید وگرنه از مطلوب فطری خویش دور مانده، بلکه به واسطة تبعیّت از خواستههای نَفْسانی امر شده از سوی نَفْس امّاره، از حیوان هم پستتر میشود.
محسن صمدانیان؛ نازیلا عادل فر
چکیده
زیارت در سیرة انبیاء و ائمّة اطهار(ع)، بهویژه فرهنگ شیعه، جایگاه و اهمیّت خاصّی دارد، امّا این امر از سوی برخی جریانهای روشنفکرنما و فِرَق ساختگی، نظیر وهابیّت، مورد تخطئه قرار گرفته است. از این روی، این نوشتار درصدد بررسی جایگاه زیارت از دیدگاه ادیان و اقوام گذشته تا زمان اسلام و پس از آن، با روش استدلال عقلی و نقلی است تا نسبت ...
بیشتر
زیارت در سیرة انبیاء و ائمّة اطهار(ع)، بهویژه فرهنگ شیعه، جایگاه و اهمیّت خاصّی دارد، امّا این امر از سوی برخی جریانهای روشنفکرنما و فِرَق ساختگی، نظیر وهابیّت، مورد تخطئه قرار گرفته است. از این روی، این نوشتار درصدد بررسی جایگاه زیارت از دیدگاه ادیان و اقوام گذشته تا زمان اسلام و پس از آن، با روش استدلال عقلی و نقلی است تا نسبت آن با کفر و توحید به دست آید. در این مسیر، شناخت اهداف و فواید زیارت، از جمله الگوگیری از بزرگان، تکریم و پاسداری از آرمانهای آنان، کسب آرامش روحی و معنوی، ایجاد رقّت قلب، افزایش یاد خدا و آخرت، شناخت ائمّه(ع) از طریق متونِ برخی از زیارات مأثور و مهمتر از همه، شفاعت، ضروری به نظر میرسد. البتّه واضح است که زیارت نیز مانند هر عمل عبادی دیگر، آفاتی دارد که باید جستجو و برطرف شود. با تفحّص در مفاهیم، آداب و جملات زیارات مأثور استنباط میشود که هیچ یک از آنها دلیل بر شرک نیست و زیارت در راستای توحیدی شدن زائر عمل میکند. در روایات، زیارت با شرط معرفت حقّ امام «عارفاً بحقّه» زیارت خداوند محسوب میشود. بنابراین، زیارت اولیای الهی در مسیر لقاءالله است.
محمد صدقی
چکیده
یکی از مسائل که در اسلام اهمیّت ویژهای دارد، بررسی تاریخ حدیث از این نظر است که نهی از کتابت حدیث به چه دلیل و هدفی انجام گرفت؟ آیا رسول خدا (ص) کتابت حدیث را نهی فرموده بود؟ و اگر آن حضرت منع نموده بود، چرا عدّهی چشمگیری از صحابه حدیث نبوی را مینوشتند؟ برعکس اگرآن حضرت (ص) منع نفرموده بود، چه عواملی موجب جلوگیری از کتابت حدیث شد و ...
بیشتر
یکی از مسائل که در اسلام اهمیّت ویژهای دارد، بررسی تاریخ حدیث از این نظر است که نهی از کتابت حدیث به چه دلیل و هدفی انجام گرفت؟ آیا رسول خدا (ص) کتابت حدیث را نهی فرموده بود؟ و اگر آن حضرت منع نموده بود، چرا عدّهی چشمگیری از صحابه حدیث نبوی را مینوشتند؟ برعکس اگرآن حضرت (ص) منع نفرموده بود، چه عواملی موجب جلوگیری از کتابت حدیث شد و هدف از آن چه بوده است؟ نویسندهی این مقاله بدیننتیجه رسیده است که ادّعای نهی از کتابت حدیث از سوی رسول خدا (ص)، نمیتواند درست باشد، بلکه به نظر میرسد که رأی درست در این مورد آن است که نهی از کتابت حدیث نبـوی، بعد از رحلت آن حضرت (ص) و از سـوی دستگاه حاکم وقت، بهویژه از سوی خلیفهی دوم و هدف از این کار تقویت پایههای حکومت نـوپا بوده است. از اینرو، بهرغم اشارهی صحابه بر نوشتن سنّت نبوی، به مردم اجازه داده نشد حدیـث را جز آن احادیثی که دستگاه تأیید میکرد، بنویسند و با کتابت حدیث، آثار صحیح نبوی، سالم بهدست مسلمین برسد که در نتیجهی این ممنوعیّت، بسیاری از احادیث نبـوی در اینباره متروک شد یا مغفول ماند و مردم از سنّت نبوی بهویژه آن احادیث که مربوط به امر خلافت بود، ناآگاه ماندند و بدینترتیب از خالیشدن پشتوانهی فکری و ایدئولوژیک حکومت جدید جلوگیری شد.
نسرین انصاریان؛ محمد فلاحی قمی؛ حسین شیر افکن
چکیده
بسیاری از معارف دینی و دستورات زندگی در دین اسلام، از قرآن کریم به عنوان ثقل اکبر به دست میآید از این رو شناخت آموزههای قرآن از صدر اسلام تاکنون با عنوان «تفسیر قرآن» کانون توجه مسلمانان بهویژه اندیشمندان علوم قرآنی بوده و هست؛ اولین گام برای رسیدن به این هدف شناخت موضوعله و معانی حقیقی الفاظ ...
بیشتر
بسیاری از معارف دینی و دستورات زندگی در دین اسلام، از قرآن کریم به عنوان ثقل اکبر به دست میآید از این رو شناخت آموزههای قرآن از صدر اسلام تاکنون با عنوان «تفسیر قرآن» کانون توجه مسلمانان بهویژه اندیشمندان علوم قرآنی بوده و هست؛ اولین گام برای رسیدن به این هدف شناخت موضوعله و معانی حقیقی الفاظ و عبارات قرآنی است، با توجه به جایگاه علمی علّامه طباطبائی در جامعه تفسیری پی بردن به دیدگاههای ایشان در این رابطه اهمیت دارد از این رو این مقاله به دنبال دیدگاههای ایشان پیرامون «موضوعله حقیقی الفاظ قرآن» بود؛ روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و دادههای پژوهش علاوه بر کتاب «المیزان فی تفسیر القرآن» در اکثر مواقع کتب تفسیری، لغوی، اصولی و بلاغی بود؛ یافتههای پژوهش این شد که علّامه طباطبائی قائل به دیدگاه «روح معنا» با تقریر «حقیقی بودن معقول و محسوس» هستند و مؤیدات دیدگاه ایشان تغییر و تحول مصادیق در طول زمان، تشکیک در مصادیق و مصادیق ظاهری و باطنی است.
مسلم سیمرغی زنوزی؛ صمد عبداللهی عابد
دوره 3، شماره 6 ، فروردین 1391، ، صفحه 121-144
چکیده
معاد جسمانی و اعتقاد به آن از ملزومات و ضروریّات دین مبین اسلام میباشد، بهطوریکه عدم اعتقاد به آن از موجبات کُفر است. دربارهی کیفیّت معاد، اندیشمندان اسلامی نظریّات گوناگونی را ارائه کردهاند. متکلّمین از منظر کلامی و فلاسفه از منظر فلسفی و محدّثین از منظر روایات بدین موضوع نگریستهاند. در این مقاله سعی شده است که دیدگاههای ...
بیشتر
معاد جسمانی و اعتقاد به آن از ملزومات و ضروریّات دین مبین اسلام میباشد، بهطوریکه عدم اعتقاد به آن از موجبات کُفر است. دربارهی کیفیّت معاد، اندیشمندان اسلامی نظریّات گوناگونی را ارائه کردهاند. متکلّمین از منظر کلامی و فلاسفه از منظر فلسفی و محدّثین از منظر روایات بدین موضوع نگریستهاند. در این مقاله سعی شده است که دیدگاههای دو مفسّر بزرگ عالم تشیّع و تسنّن، یعنی علاّمه طباطبائی و آلوسی در روحالمعانی و المیزان، در آیاتی که دالّ بر معاد جسمانی هستند، بررسی شود. رویکرد آلوسی، رویکردی کلامی است و آن اینکه در قیامت، انسان بعد از تألیف اجزای متفرّق او، عین انسان دنیوی خواهد بود، ولی علاّمهطباطبائی، رویکردی فلسفی دارد و آن اینکه آنچه در قیامت اتّفاق میافتد، تبدّل است نه تألیف و عینیّت انسان اُخروی با توجّه به روح اوست وگرنه بدن اُخروی عین بدن دنیوی نخواهد بود؛ بلکه مثل آن است.
هاشم اندیشه؛ احمد عابدی
چکیده
واژة «تولّی» مصدر باب تفعّل و از ریشة «ولی» مشتق شدهاست. این کلمه حدود هشتاد بار به همراه مشتقات خود و بیش از چهار بار در زیارت عاشورا آمدهاست. تولی به معنای حب ودوستی اولیای الهی است و آن کششی در درون انسان است که وی را به سوی محبوب سوق میدهد. با جستجو در آیات و بررسی روایات میتوان دریافت که «تولی» عامل جدایی ...
بیشتر
واژة «تولّی» مصدر باب تفعّل و از ریشة «ولی» مشتق شدهاست. این کلمه حدود هشتاد بار به همراه مشتقات خود و بیش از چهار بار در زیارت عاشورا آمدهاست. تولی به معنای حب ودوستی اولیای الهی است و آن کششی در درون انسان است که وی را به سوی محبوب سوق میدهد. با جستجو در آیات و بررسی روایات میتوان دریافت که «تولی» عامل جدایی مؤمنان از کفار، موجب رحمت خدا، محکمترین دستگیرة ایمان، پایة اسلام، نشانة خیر و نیکی، برترین و بالاترین اعمال است. تولی در زیارت عاشورا به معنای رسیدن به امام حسین(ع) و رسیدن به خدای حسین(ع) است و با دوستی آن امام و اهل بیت(ع) میتوان به مقربان الهی دست یافت. در این مقاله، بحث «جایگاه و ارزش تولی، در آیات و روایات و زیارت عاشورا» را بررسی میشود و در ابتدای مقاله به تعریف کلمة «تولّی» در لغت و اصطلاح میپردازیم، سپس به تولّی از دید قرآن و روایات و نیز آثار و موانع تولّی در قرآن اشاره میکنیم. در پایان، از تجلی «تولّی» در زیارت عاشورا و کسانی که باید نسبت به آنها تولّی داشته باشیم، سخن به میان میآوریم.
جمشید صدی؛ ندا کعبه
چکیده
هجرت در تاریخاسلام جایگاه و اهمیّت ویژهای دارد و در آیات متعدّدی از قرآنکریم بهعنوان روشی برای توسعه و گسترش اسلام و خارجشدن از سلطهی ظالمان و مستکبران مطرح شده است. پیامبر خدا(ص) نیز آنگاه که آزار و فشار مشرکان در مکّه بهاوج خود رسید، از این روش استفاده کرد و با بهرهگیری از هجرت بهعنوان یک تاکتیک، دامنهی فعالیّت و مبارزهی ...
بیشتر
هجرت در تاریخاسلام جایگاه و اهمیّت ویژهای دارد و در آیات متعدّدی از قرآنکریم بهعنوان روشی برای توسعه و گسترش اسلام و خارجشدن از سلطهی ظالمان و مستکبران مطرح شده است. پیامبر خدا(ص) نیز آنگاه که آزار و فشار مشرکان در مکّه بهاوج خود رسید، از این روش استفاده کرد و با بهرهگیری از هجرت بهعنوان یک تاکتیک، دامنهی فعالیّت و مبارزهی خود را گسترش داد و بهمدینه کشاند، بااینکه دعوت از قریشیان حدود سیزدهسال طول کشید، ولی سرانجام پیامبر(ص) به این نتیجه رسید که برای پشتیبانی از دعوت خود باید کسانی جز قریشیان را به دین خدا دعوت کند. در همینزمان مردم یثرب که پاسخ نیازهای خود را در وجود پیامبر و دعوت او یافتند، او را به یثرب دعوت کرده و شهرشان را بهنام «مدینۀالنّبی» نامیدند. هجرت پیامبر اکرم(ص) از مکّه به مدینه مبدأ تحوّل بزرگی در پیشرفت اسلام و بالندگی و رشد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مسلمانان گردید.
حدیث پژوهی
علی اسدی اصل؛ حسن نقی زاده؛ سید مهدی ظفرحسینی
چکیده
بسیاری از سخنان امام علی (ع) در نهجالبلاغه در غالب وصف آمده است مانند توصیف خداوند، پیامبر و غیره. با توجه به آنکه وصف در ادبیات عربی یکی از فنون مهم شاعری در کنار مدح، هجو و رثاء است تأکید این مقاله بر آن است که توصیفات نهجالبلاغه علاوه بر بعد فلسفی، کلامی و عرفانی از حیث ادبی نیز به دقّت مطالعه شود تا روشن گردد بررسی آن از این منظر ...
بیشتر
بسیاری از سخنان امام علی (ع) در نهجالبلاغه در غالب وصف آمده است مانند توصیف خداوند، پیامبر و غیره. با توجه به آنکه وصف در ادبیات عربی یکی از فنون مهم شاعری در کنار مدح، هجو و رثاء است تأکید این مقاله بر آن است که توصیفات نهجالبلاغه علاوه بر بعد فلسفی، کلامی و عرفانی از حیث ادبی نیز به دقّت مطالعه شود تا روشن گردد بررسی آن از این منظر چه ثمره فقه الحدیثی را به همراه دارد. این مقاله دو راه را در جهت درک بهتر توصیفات نهجالبلاغه در اختیار ما قرار میدهد: یکی پرداختن به ظواهر الفاظ و دیگری پرداختن به آرایههای ادبی است زیرا ظواهر الفاظ دارای معانی هستند که گاه بهصورت آشکار آن را میرساند و گاه بهصورت لوازمی که به همراه آنان است. آرایههای ادبی از قبیل تشبیه، مجاز، استعاره و کنایه نیز هر یک اقتضائاتی را در رساندن معنادارند که با توجّه به آنها به فهم بهتری در معنای توصیفات نهجالبلاغه میتوان رسید.
ابراهیم فلاح؛ اعظم دهقانی نیسیانی
چکیده
سبکشناسی گفتمانی متون ادبی را از منظر گفتمانی مورد تحلیل و بررسی قرار میدهد و با قدم نهادن در عرصههای فراتر از جمله و ورود به عرصه تحلیل گفتمان، موضوعی جدید در مطالعات سبک شناختی، فراهم آوردهاست. مهمترین مؤلفهها در سبکشناسی گفتمانی عبارتند از: تحلیل گفتمان بر اساس بافت موقعیتی جمله-ها، کنشهای گفتاری و سبکهای نحوی. از ...
بیشتر
سبکشناسی گفتمانی متون ادبی را از منظر گفتمانی مورد تحلیل و بررسی قرار میدهد و با قدم نهادن در عرصههای فراتر از جمله و ورود به عرصه تحلیل گفتمان، موضوعی جدید در مطالعات سبک شناختی، فراهم آوردهاست. مهمترین مؤلفهها در سبکشناسی گفتمانی عبارتند از: تحلیل گفتمان بر اساس بافت موقعیتی جمله-ها، کنشهای گفتاری و سبکهای نحوی. از سویی ساختارهای مجهول غالباً با حذف عامل یا کنشگر، تلاش میکنند مفهومی فراتر از مفهوم ظاهری جمله نشان دهند و واکاوی اینگونه ساختارها با روشهای تحلیل گفتمانی، اهمیت فراوانی در زبان دارد. این مقاله در پی آن است با کمک روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر نظریه تحلیل گفتمان، ساختارهای مجهول جزء سیام را از طریق نظریه سبکشناسی گفتمانی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد، نتایج حاصل از تحقیق نشان دادهاست که کنش گفتاری در ساختارهای مجهول جزء سیام قرآن بیشتر، از نوع ترغیبی و سبک نحوی جملات همپایه است و قرآن کریم به هنگام سخن گفتن درباره رخدادهایی که وحشتآور است از جملات مجهول بیشتر استفاده میکند. در بسیاری از موارد، هدف تأکید بر رویدادها در جملات مجهول و واداشتن انسانها به تفکر و تأمل در رویداد و گاهی نیز هوشیار ساختن افراد غافل است.
حدیث پژوهی
محمد حسن الهی زاده؛ راضیه سیروسی
چکیده
پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت ایشان همواره در میان مسلمانان جایگاه ویژه ای داشتهند. در این میان توجه به حضرت فاطمه (س) به گونهای خاص مدنظر علمای خاصه و عامه قرار داشته است. نویسنده مشهور و عالم شافعی مذهب، محمدبن محمدبن عبدالله مصری (975-1035 ق) معروف به «قلقشندی» رسالهای تحت عنوان «المنتقی من اتحاف السائل بما لفاطمه من المناقب و ...
بیشتر
پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت ایشان همواره در میان مسلمانان جایگاه ویژه ای داشتهند. در این میان توجه به حضرت فاطمه (س) به گونهای خاص مدنظر علمای خاصه و عامه قرار داشته است. نویسنده مشهور و عالم شافعی مذهب، محمدبن محمدبن عبدالله مصری (975-1035 ق) معروف به «قلقشندی» رسالهای تحت عنوان «المنتقی من اتحاف السائل بما لفاطمه من المناقب و الفضائل» در بیان مناقب و فضایل حضرت فاطمه(س) تالیف کرده است. قلقشندی در این رساله سعی داشته تا با دقت در نقل روایات متناقض و متضاد و جمع میان آنها خواننده را با نحوههای مختلف روایت یک حدیث از راویان متعدد آشنا سازد. در این مقاله، سعی شده با بررسی منابع مورد استفاده قلقشندی در این رساله و بیان ویژگیهای کار او و تجزیه و تحلیل آن، دیدگاه او به عنوان یکی از علمای عامه مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد که قلقشندی با دقت در نقل روایات متناقض و متضاد و جمع میان آنها، خواننده را با نحوههای مختلف روایت یک حدیث از راویان متعدد آشنا سازد. البته گاهی بدون تحلیل روایات، روایتی را بدون دلیل بر روایت دیگر ترجیح داده است.
محمد فاتحی؛ محمد جواد توکلی خانیکی
چکیده
بهموازات تلاشهای همیشگی دولتهای غربی جهت نفوذ فرهنگی در جوامع اسلامی، از اواخر دهه 1990 موج فمینیسم اسلامی در بسیاری از کشورهای اسلامی به راه افتاده است. ازآنجاکه این نهضت پسوند اسلامی را یدک میکشد سعی بر آن دارد که خود را مجزا از فمینیسم سکولار معرفی نموده و بدین ترتیب جایگاه مناسبی در بین جوامع اسلامی برای خود ایجاد کند. با توجه ...
بیشتر
بهموازات تلاشهای همیشگی دولتهای غربی جهت نفوذ فرهنگی در جوامع اسلامی، از اواخر دهه 1990 موج فمینیسم اسلامی در بسیاری از کشورهای اسلامی به راه افتاده است. ازآنجاکه این نهضت پسوند اسلامی را یدک میکشد سعی بر آن دارد که خود را مجزا از فمینیسم سکولار معرفی نموده و بدین ترتیب جایگاه مناسبی در بین جوامع اسلامی برای خود ایجاد کند. با توجه به اینکه فمینیسم اسلامی میتواند ابزاری برای تهاجم فرهنگی علیه جامعه ایرانی باشد، پژوهش حاضر باهدف ارائه الگوی آسیبهای اجتماعی فمینیسم اسلامی با استناد به قرآن و احادیث معصومین (ع) انجام شده است. رویکرد اصلی مورداستفاده در این تحقیق، تحلیل کیفی نتایج حاصل از مصاحبه با اساتید علوم قرآنی و در ادامه هرمنوتیک متن محور است که در آن با بررسی اسناد مرتبط با فمینیسم اسلامی و همچنین مراجعه به آیات قرآن کریم و احادیث معصومین علیهمالسلام نسبت به واکاوی آسیبهای فمینیسم اسلامی پرداخته شده است. نتایج بهدستآمده در این پژوهش نشان میدهد که اولاً فمینیسم اسلامی در اساس هیچ تفاوت ماهوی با فمینیسم سکولار غربی ندارد؛ ثانیاً فمینیسم اسلامی با الگوی مجموعه آسیبهای فرهنگی-اجتماعی چون تزلزل بنیان خانواده، نفی حجاب و عفاف، سوق دادن اجتماع به سمت جامعه دوجنسی و مهمتر از آن، تضییع جایگاه زن در جامعه همراه است.
سید محمود طیب حسینی؛ خدیجه بنایی
دوره 7، شماره 22 ، فروردین 1395، ، صفحه 133-166
چکیده
واژة «کریم» از نظر مفهوم و معنا یکی از واژههای مهم و در عین حال، پیچیدة قرآنی است که تاکنون با رویکرد معناشناسانه به آن پرداخته نشده است. پژوهش حاضر کوشیده است تا به روش توصیفی ـ تحلیلی، این واژه را در قرآن مجید، مورد واکاوی قرار دهد. در این پژوهش، با استفاده از قاعدة سیاق و ارتباط مفهومی واژة «کریم» با واژههای همنشین و ...
بیشتر
واژة «کریم» از نظر مفهوم و معنا یکی از واژههای مهم و در عین حال، پیچیدة قرآنی است که تاکنون با رویکرد معناشناسانه به آن پرداخته نشده است. پژوهش حاضر کوشیده است تا به روش توصیفی ـ تحلیلی، این واژه را در قرآن مجید، مورد واکاوی قرار دهد. در این پژوهش، با استفاده از قاعدة سیاق و ارتباط مفهومی واژة «کریم» با واژههای همنشین و جانشین، چگونگی کاربرد این واژه در سراسر آیات قرآن مجید تبیین گردیده است. واژة «کریم» در قرآن از دایرة تنوّع معنایی گستردهای برخوردار است و در یازده معنا از قبیل: بخشش بلاعوض، عطای بدون نقصان و خواری، عطای بدون طلب، مختوم به مُهر، پُرفایده و ... به کار رفته است. همچنین، این واژه با واژههای «مجید» و «جواد» بر محور جانشینی در یک حوزة معنایی قرار دارد. کشف مؤلّفههای معنایی «کریم» سبب آشکار شدن بخش اندکی از معارف نهفته در باطن آیات میشود و نشاندهندة نظاممند بودن اندیشة قرآن است.
حدیث پژوهی
حسن نجفی؛ مرتضی اکبرپور؛ محمدحسن محمدی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مدلولهای تربیتی دعای بیستو پنجم صحیفة سجادیه و چگونگی کاربرد آنها در برنامۀ درسی معارف اسلامی انجام شدهاست. روش پژوهش توصیفیـ تحلیلی میباشد. برای گردآوری دادههای لازم در نیل به اهداف پژوهش، متن و ترجمة دعای مذکور و نیز دیگر منابع تشریحی با استفاده از فرمهای فیشبرداری از منابع جمعآوری، و با ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مدلولهای تربیتی دعای بیستو پنجم صحیفة سجادیه و چگونگی کاربرد آنها در برنامۀ درسی معارف اسلامی انجام شدهاست. روش پژوهش توصیفیـ تحلیلی میباشد. برای گردآوری دادههای لازم در نیل به اهداف پژوهش، متن و ترجمة دعای مذکور و نیز دیگر منابع تشریحی با استفاده از فرمهای فیشبرداری از منابع جمعآوری، و با شیوههای کیفی تجزیه و تحلیل شدهاست. بر اساس یافتههای این تحقیق، در دعای بیستو پنج صحیفة سجادیه به گونهای ظریف و دقیق برخی از مدلولهای تربیتی را میتوان استنتاج و استخراج نمود که عبارتند از: استعانت از خداوند، بهرهگیری از تقوا، محور قرار دادن محبت راستین، اطاعتپذیری، شناخت دشمن (شیطان)، بصیرت، واگذاری مسئولیت به متربیان، توجه به رشد اخلاقی، طلب رزق طیب و توجه به تربیت جسمانی. برنامهریزان درسی میتوانند از مدلولهای تربیتی مذکور با اتخاذ استراتژیهای مطرحشده از سوی محققان در طراحی بخشهای اهداف، محتوا، روشهای یاددهیـ یادگیری و ارزشیایی برنامۀ درسی معارف اسلامی استفاده نمایند.
محمدهادی قهاری کرمانی
چکیده
یکی از آموزههای اهلبیت(ع) در بیان معارف قرآن کریم، گشودن دریچهای نو و هماهنگ با زمان به نام تأویل است. آیات قرآن افزون بر آنچه از ظاهر آنها استفاده میشود، دارای تأویلاند و بهترین راه دستیافتن به تأویل قرآن از طریق اهلبیت(ع) میباشد؛ زیرا طبق حدیث ثقلین، اهلبیت(ع) بهعنوان عِدل قرآن بهشمار میروند. در بسیاری از روایات ...
بیشتر
یکی از آموزههای اهلبیت(ع) در بیان معارف قرآن کریم، گشودن دریچهای نو و هماهنگ با زمان به نام تأویل است. آیات قرآن افزون بر آنچه از ظاهر آنها استفاده میشود، دارای تأویلاند و بهترین راه دستیافتن به تأویل قرآن از طریق اهلبیت(ع) میباشد؛ زیرا طبق حدیث ثقلین، اهلبیت(ع) بهعنوان عِدل قرآن بهشمار میروند. در بسیاری از روایات تفسیری اهلبیت(ع) به تأویل آیات قرآن پرداختهشده است. این پژوهش در پی یافتن پاسخ به این سؤال است که در روایات تفسیری سوره یونس چه نوع تأویلاتی نسبت به امامعلی(ع) صورت پذیرفته است؟ در این راستا، روایات تأویلی مرتبط با امامعلی(ع) از بین روایات تفسیری سوره یونس استخراج گردید و با روش توصیفی- تحلیلی مشخص شد که چهار نوع تأویل در این روایات درباره آن حضرت(ع) وجود دارد که عبارتاند از: معنای باطنی آیه، مصداق باطنی آیه، مصداق آیه در گذر زمان (جری و تطبیق) و مصداق اتمّ اطلاق آیه. همچنین دونوع دیگر تأویل قرآن یعنی تحقق مفاد آیه و معنای آیه متشابه در روایات یادشده، مشاهده نشد.
حامد دژآباد؛ اعظم خداپرست
چکیده
یکی از آیاتی که اهل سنت دربارة فضایل ابوبکر مطرح نمودهاند، آیة Pوَالَّذِی جَاء بِالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بِهِO (الزمر/33) میباشد. ایشان با استناد به روایات وتحلیلهایی که از این آیه نمودهاند، فراز «صَدَّقَ بِهِ» را به «ابوبکر» نسبت دادهاند. مهمترین دلیل روایی آنان، روایتی منسوب به امام علی(ع) است که بر اساس آن، مصداق ...
بیشتر
یکی از آیاتی که اهل سنت دربارة فضایل ابوبکر مطرح نمودهاند، آیة Pوَالَّذِی جَاء بِالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بِهِO (الزمر/33) میباشد. ایشان با استناد به روایات وتحلیلهایی که از این آیه نمودهاند، فراز «صَدَّقَ بِهِ» را به «ابوبکر» نسبت دادهاند. مهمترین دلیل روایی آنان، روایتی منسوب به امام علی(ع) است که بر اساس آن، مصداق این فراز از آیه، ابوبکر میباشد. از سوی دیگر، با مطرح نمودن سبقت ابوبکر بر دیگران در تصدیق پیامبر اکرم(ص)، شهرت ابوبکر به این آیه و تعمیم لفظ آیه برای اثبات همین ادعا تلاش نمودهاند. در این نوشتار، مستندات و دلایل مفسران فریقین در یک بررسی تطبیقی ارزیابی خواهد شد و با توجه به دلایل متعدد درونمتنی و برونمتنی، به این نتیجه خواهد رسید که روشنترین مصداق این آیه، «حضرت علی(ع)» است و روایت منسوب به آن حضرت(ع) و دیگر دلایل اهل سنت بر مبنای منابع مورد اعتماد خودشان پذیرفتنی نیست.
کریم علی محمدی؛ فاطمه بابایی
چکیده
قرآن کریم در آیهی 105 سورهی هود انسانها را به دو گروه سعید و شقی تقسیم میکند. « شقاوت عبارت است از محرومیت و نداشتن خیر». اُسوه نیز به معنی الگو، مقتدا و سرمشق و ... میباشد، امّا تأسّی به معنی پیروی کردن از اعمال و رفتار دیگران میباشد. یادآوری میشود که یکی از شیوههای تربیتی قرآن، شیوهی الگودهی است و با توجّه به سهولتِ ...
بیشتر
قرآن کریم در آیهی 105 سورهی هود انسانها را به دو گروه سعید و شقی تقسیم میکند. « شقاوت عبارت است از محرومیت و نداشتن خیر». اُسوه نیز به معنی الگو، مقتدا و سرمشق و ... میباشد، امّا تأسّی به معنی پیروی کردن از اعمال و رفتار دیگران میباشد. یادآوری میشود که یکی از شیوههای تربیتی قرآن، شیوهی الگودهی است و با توجّه به سهولتِ در دسترس بودن الگوها در برابر دیدگان مردم، بهتر است به معرّفی چهره-های شقاوت اهمیّت ویژهای داده شود. یکی از هدفهای قرآن از بیان داستانهای زندگی افراد، بیان شیوههای زشت رفتاری آنها و روش الگویی آنها است تا افراد پند گیرند. در این پژوهش ضمن پرداختن به عوامل شقاوت از قبیل: تکذیب آیات خدا، هواپرستی، حرص، طمع و .... به اقسام شقاوتمندان و مصادیق شقاوتمندان مانند ابلیس، قابیل، پسر نوح، اصحاب فیل، قوم عاد و ... پرداخته شده است.
قرآن پژوهی
سعید فرهنگ جلودار؛ کامران اویسی
چکیده
مسأله اولین سوره نازله توسط قرآن پژوهان مورد تحقیق قرار گرفته است و نهایتاً با عنایت به ادلّه و قرائن مربوطه، یکی از سورههای مدثر، علق، حمد به عنوان نخستین سوره نازله برگزیده شده است. قائلان به تقدم نزولی سوره حمد به شواهد و ادله متعددی تمسک کردهاند؛ مانند برپایی نماز توسط پیامبر(ص) و یاران وی و حدیث "لا صَلاةَ الّا بِفاتِحَةِ الکِتابِ" ...
بیشتر
مسأله اولین سوره نازله توسط قرآن پژوهان مورد تحقیق قرار گرفته است و نهایتاً با عنایت به ادلّه و قرائن مربوطه، یکی از سورههای مدثر، علق، حمد به عنوان نخستین سوره نازله برگزیده شده است. قائلان به تقدم نزولی سوره حمد به شواهد و ادله متعددی تمسک کردهاند؛ مانند برپایی نماز توسط پیامبر(ص) و یاران وی و حدیث "لا صَلاةَ الّا بِفاتِحَةِ الکِتابِ" . هدف از این پژوهش، تبیین رابطه تشریع نماز و حدیث " لا صَلاةَ الّا بِفاتِحَةِ الکِتابِ" با نخستین آیات و سُوَر نازله، در راستای اعتبار بخشی به ظنّ حاصل از تاریخگذاری نخستین آیات یا سُوَر نازله است. با بررسی رابطه این دو دلیل به روش توصیفی- تحلیلی در تعیین اولین سوره نازله و تأمّل در توجیههای ذکر شده ی مقابل آن دو، دانسته میشود که نیازی نیست نخستین بودن نزول سوره حمد را بر اساس آن دو دلیل اثبات کرد. با التفات به روش رایج در جمع بین روایات دال بر نخستین آیات و سُوَر نازله میتوان گفت که پنج آیه ابتدایی سوره علق در ابتدای بعثت و سپس آیاتی از اول سوره مدّثر نازل شده است. سوره حمد اولین سوره نازله کامل محسوب میشود.
فیرده حسین ثابت
چکیده
انسان اگر صبور نباشد، نمیتواند در برابر حوادث و ناملایمات کوبندة زندگی دوام آورد و سلامت روانی خود را حفظ کند و چه بسا در معرض اختلالات روانی قرار میگیرد. «صبر» مقاومت در برابر ناملایمات و دشواریهای روزگار و موانع درونی است. میزان «صبر» افراد در طیِّ زندگی و در اثر حوادث مختلف میتواند کم یا زیاد شود. از این رو، آموزش ...
بیشتر
انسان اگر صبور نباشد، نمیتواند در برابر حوادث و ناملایمات کوبندة زندگی دوام آورد و سلامت روانی خود را حفظ کند و چه بسا در معرض اختلالات روانی قرار میگیرد. «صبر» مقاومت در برابر ناملایمات و دشواریهای روزگار و موانع درونی است. میزان «صبر» افراد در طیِّ زندگی و در اثر حوادث مختلف میتواند کم یا زیاد شود. از این رو، آموزش «صبر» اهمیّت پیدا میکند. در قرآن کریم نیز برای آموزش صبر از روشهایی چون دستور صریح، بیان فواید «صبر»، سفارش یکدیگر به «صبر» و ارائة الگو استفاده شده است. از دیدگاه روانشناسی میتوان از روشهایی چون تقویت تفکیکی، تنشزدایی، خود آموزشدهی و سرمشقگیری و همانندسازی استفاده کرد. از جمله پیامدهای صبر دستیابی به حقیقت، افزایش قدرت مقابله با حوادث، ایجاد تعادل روانی، آسان شدن سختیها و مِهرورزی میباشد. سخترویی از مفاهیم مشابه با «صبر» در روانشناسی است، امّا در واقع، با آن متفاوت است. «صبر» از طریق توجّه به تمام رویدادهای مثبت و منفی که در طیِّ ناملایمات رُخ میدهد، کاهش ادراک ناکارآمدی و غلبه بر موانع و به تَبَع آن، شکوفایی باعث کاهش اضطراب میشود. همچنین «صبر» از طریق افزایش تلاش برای رفع موانع، مواجهه با تقویتکنندههای مثبت را زیاد میکند و از طریق کاهش و تغییر ارزیابی منفی نسبت به جهان، کاهش درماندگی و افزایش مِهرورزی باعث کاهش افسردگی میشود. «صبر» میتواند مِهروزی بین انسانها را تقویت کند و آنان را از خودخواهی به سمت دگرخواهی سوق دهد. «صبر» از طریق افزایش مِهرورزی و یادآوری نعمتهای پروردگار در زمان سختی منجر به افزایش شادکامی میشود.
ممد اسماعیل شیخانی؛ محمد جواد ملکوتی
چکیده
مقولة تعلیم و تربیت از مهمترین مباحث مشترک در میان متفکّران اسلامی و غربی میباشد. در غرب از دیرباز وخصوصاً با شکوفایی مکتب یونان در آرای افلاطون و ارسطو بدین امر توجّه شده است. در اسلام نیز توجّه به مقولة تعلیم و تربیت سابقهای دیرینه دارد و این امر ناشی از جایگاه والا و دغدغة وافری است که مکتب اسلام برای تعلیم و تربیت قائل است. اندیشمندان ...
بیشتر
مقولة تعلیم و تربیت از مهمترین مباحث مشترک در میان متفکّران اسلامی و غربی میباشد. در غرب از دیرباز وخصوصاً با شکوفایی مکتب یونان در آرای افلاطون و ارسطو بدین امر توجّه شده است. در اسلام نیز توجّه به مقولة تعلیم و تربیت سابقهای دیرینه دارد و این امر ناشی از جایگاه والا و دغدغة وافری است که مکتب اسلام برای تعلیم و تربیت قائل است. اندیشمندان مسلمان در پرتو تعالیم انسانساز اسلام به موضوع انسان و کمال و سعادت او و راههای وصول به کمال، بسیار پرداختهاند و نظامهایی فکری را برای پاسخگویی به سؤالات مربوط به انسان و تربیت او بنا گذاردهاند. در دورة معاصر کسانی مانند علاّمه طباطبائی،امام خمینی(ره)، شهید مطهّری و سیّد قطب با روشهای ترکیبی و مزجی و با نگاهی تطبیقی و ناظر به تحوّلات جدید اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تربیتی، در این عرصه گام نهادهاند. در این مقاله به استناد و بهرهگیری از اندیشة شهید مطهّری، ابعاد گوناگون مسألة تربیت از قبیل مفهوم و ماهیّت تربیت، چیستی آن، اسلام و تربیت و عوامل تأثیرگذار در تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار میگیرد.
محمد شعبان پور
چکیده
بنیادی ترین مطلب در مباحث اعتقادی که وجه امتیاز ماتریالیست ها و لائیک های دنیا از معتقدین به وجود خداوند است مساله اعتقاد به وجود حقیقت مطلق به نام خدای متعال است. از این روی، نخستین مساله ای که برای جوینده حقیقت مطرح است و پیش از هر چیز باید پاسخ صحیح آن را به دست بیاورد این است که آیا خدایی وجود دارد یا نه؟ برای به دست آوردن پاسخ این ...
بیشتر
بنیادی ترین مطلب در مباحث اعتقادی که وجه امتیاز ماتریالیست ها و لائیک های دنیا از معتقدین به وجود خداوند است مساله اعتقاد به وجود حقیقت مطلق به نام خدای متعال است. از این روی، نخستین مساله ای که برای جوینده حقیقت مطرح است و پیش از هر چیز باید پاسخ صحیح آن را به دست بیاورد این است که آیا خدایی وجود دارد یا نه؟ برای به دست آوردن پاسخ این پرسش، راه های فراوان و گوناگونی وجود دارد که در کتاب های مختلف فلسفی و کلامی و نیز در بیانات پیشوایان دینی و کتاب های آسمانی به آنها اشاره شده است لکن روش هایی مهم که در مقام استدلال وجود دارد مجموعا به پنج روش تقسیم می شود: 1. روش عرفا 2. روش فلاسفه الهی 3. روش متکلمان 4. روش دانشمندان طبیعی 5. روش قرآن و سنت. هر کدام از این روش ها خود به شیوه های گوناگون منشعب می شوند و عمده نظر در این نوشتار به روش فلاسفه و متکلمین است که در قرآن و احادیث معصومین ع به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است.
مهدی سبحانی نژاد؛ نجمه احمد آبادی آرانی؛ زهره عسگری
چکیده
پژوهش حاضر با استفاده از روشتحلیلاسنادی، ابتدا به ترسیم مضرّات رسانههای دیجیتالی اقدام نموده، سپس با بهرهگیری از آیات قرآن کریم به ارائة راهکارهایی در جهت مصونسازی جامعه از مضرّات مذکور پرداخته است. یافتهها نشان داد که مضرّات رسانههای نوین را میتوان در ابعاد فردی (روحی ـ روانی)، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مورد بررسی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با استفاده از روشتحلیلاسنادی، ابتدا به ترسیم مضرّات رسانههای دیجیتالی اقدام نموده، سپس با بهرهگیری از آیات قرآن کریم به ارائة راهکارهایی در جهت مصونسازی جامعه از مضرّات مذکور پرداخته است. یافتهها نشان داد که مضرّات رسانههای نوین را میتوان در ابعاد فردی (روحی ـ روانی)، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مورد بررسی قرار داد. عمدهترین راهکارهای مأخوذ از قرآن کریم در خصوص دفع مضرّات مذکور نیز به ترتیب در مضرّات فردی (روحی ـ روانی) شامل راهکارهایی چون تقوای حضور و ارتباطات متقابل اجتماعی و رویکرد معنویّتگرایی، در مضرّات اجتماعی شامل راهکارهایی چون ازدواج، پرهیز از شایعهپراکنیهای رسانهای با تأکید بر واقعیّتمحوری،امر به معروف و نهی از منکر در مقابل انحرافات اجتماعی، در مضرّات فرهنگی شاملراهکارهایی چون آمادگی کامل برای تهاجمات فرهنگی، مدیریّت ارزشی در رسانهها، منع از شیطانپرستی در مضرّات سیاسی شامل راهکارهایی چون تأکید بر هویّت حقیقی خود، استکبارستیزی، عبرتآموزی از سرنوشت گذشتگان و در مضرّات اقتصادی شامل راهکار اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از تجمّلپرستی میباشند.
صالح حسن زاده؛ حدیثه سلیمانی
چکیده
آن روز که بار دیگر درِ رحمت الهی بر روی بندگان گشوده شد و کوه حرا میزبان اوّلین آیات حیاتبخش الهی و خاتمالنّبیین (ص) و جبرئیل امین (ع) بود، قلب محمد (ص) مدخل و منزل نزول وحی الهی شد و او به امر اله خواند: «إقرَأ باسمِ ربِّک الّذی خَلَق ...». او که تا دیروز چیزی از این آیات نمیدانست، حال آیات الهی را میخواند و مأمور است که اینها ...
بیشتر
آن روز که بار دیگر درِ رحمت الهی بر روی بندگان گشوده شد و کوه حرا میزبان اوّلین آیات حیاتبخش الهی و خاتمالنّبیین (ص) و جبرئیل امین (ع) بود، قلب محمد (ص) مدخل و منزل نزول وحی الهی شد و او به امر اله خواند: «إقرَأ باسمِ ربِّک الّذی خَلَق ...». او که تا دیروز چیزی از این آیات نمیدانست، حال آیات الهی را میخواند و مأمور است که اینها را به مردم برساند. امّا این مردمی که سالیان دراز با فرهنگ و آداب آباء و اجدادیشان خو گرفتهاند، چطور میتوانند دست از حداقل بخشی از آنها بکشند و آنها را رها کنند و سخنان مُرسل الهی را گوش فراداده و بپذیرند؟! شخص نبی (ص) چگونه و به چه ترتیب باید رسالت الهی خویش را برایشان مطرح و بازگو نماید؟! آیا این رسالت همانگونه که عدّهای از جمله مستشرقان ادّعای آن را دارند، مختصِّ جامعهای خاصّ، قبیلهای منفرد، نژادی ویژه و ... میباشد یا نه، شامل تمام مردم در تمام اعصار و تمام مکانها میشود؟ آیا راهی برای پاسخدادن به اشکال آنانی نیست که امر رسالت نبی گرامی را منحصر به شرایط و افراد و زمان و مکان مینمایند؟ و ... اینها مطالبی است که سعیشده در این پژوهش بررسی شود و گفته خواهد شد که دین اسلام و رسالت الهی پیامبر (ص) تخصیصبردار و محدودیّتبردار نیست، بلکه فراگیر و همگانی است.
سید محمود طیب حسینی؛ خدیجه بنائی
چکیده
مفهوم «کریم» یکی از مهمترین مفاهیم مورد توجه در فرهنگ عربی، بهویژه در دو دورة پیش و پس از ظهور اسلام بودهاست. تکرار این واژه در قرآن نیز نشاندهندة اهمیت آن است. مفهوم واژة «کریم» در عصر جاهلی و پس از نزول قرآن مجید دچار تحول عظیمی شدهاست. در نوشتار حاضر، تحول معنای «کریم» در قرآن، نسبت به دورة پیش از نزول بررسی ...
بیشتر
مفهوم «کریم» یکی از مهمترین مفاهیم مورد توجه در فرهنگ عربی، بهویژه در دو دورة پیش و پس از ظهور اسلام بودهاست. تکرار این واژه در قرآن نیز نشاندهندة اهمیت آن است. مفهوم واژة «کریم» در عصر جاهلی و پس از نزول قرآن مجید دچار تحول عظیمی شدهاست. در نوشتار حاضر، تحول معنای «کریم» در قرآن، نسبت به دورة پیش از نزول بررسی گردیدهاست. با تحلیل فرهنگ جاهلیت و کاربردهای واژة «کریم» در دورة جاهلی، مشخص شد که این واژه در دورة پیش از نزول، به معنای شرافت خانوادگی، بزرگی حسب و نسب، بخشندگی و گشادهدستی مفرط و... بوده است. تبیین این مفهوم اخلاقی در آیات نیز نشان میدهد که خداوند با همسو کردن کرامت انسانی با تقوا در قرآن، معنای این واژه را والایش کرده، از سطحی به سطح بالاتر ارتقا دادهاست.
سهراب مروتی؛ زهرا منصور زاده
چکیده
چکیدهآیات تطهیر، مباهله، مودّت، تبلیغ و... به نوعی جلوهگر تقدیر خداوند از اهل بیت (ع) است. زندگی علمی حضرت زینب (س) زاویهای است که نیاز به واکاوی و تحلیل دقیقتری دارد؛ زیرا دربارة این خاندان گفته شده: «إِنَّ هَؤلاَء وَرَثُوا العِلمَ وَ الفَصَاحَةَ زُقُّوا العِلمَ زُقّاً». حضرت زینب(س) علاوه بر علم لدّنی، تمام شرایط یک راوی ...
بیشتر
چکیدهآیات تطهیر، مباهله، مودّت، تبلیغ و... به نوعی جلوهگر تقدیر خداوند از اهل بیت (ع) است. زندگی علمی حضرت زینب (س) زاویهای است که نیاز به واکاوی و تحلیل دقیقتری دارد؛ زیرا دربارة این خاندان گفته شده: «إِنَّ هَؤلاَء وَرَثُوا العِلمَ وَ الفَصَاحَةَ زُقُّوا العِلمَ زُقّاً». حضرت زینب(س) علاوه بر علم لدّنی، تمام شرایط یک راوی موثّق را در حدّ کمال داراست. بدین لحاظ، به او (س) عالمه گفتهاند. همچنین علم پیشگویی حوادث را نیز دارا میباشد، چنانکه کیفیّت شهادت خود را پیشگویی کرد. صفت دیگر ایشان (ع) عقیله است که ابنعبّاس به او داده است. همچنین مفسّری بیبدلیل است؛ زیرا خطبههای آن حضرت(س) آکنده از آیات قرآنی است.