محمد حسین بیات
چکیده
در این مقاله نخست سخنان قرآن مجید با برخی از احادیث معتبر درباره‌ی معرّفی قرآن کریم و پیامبر اکرم(ص) نقل شده است. در این بخش با استناد به آیات و احادیث، عصمت قرآن کریم و پیامبر اکرم(ص) از هر نوع خطا به اثبات رسیده است. سپس همه‌ی شبهه‌های شبهه‌سازان در هشت عنوان کلّی نقل و بررسی شده و سرانجام به یک‌یک آنها در حدِّ یک مقاله به‌گونه‌ای ...
بیشتر
در این مقاله نخست سخنان قرآن مجید با برخی از احادیث معتبر درباره‌ی معرّفی قرآن کریم و پیامبر اکرم(ص) نقل شده است. در این بخش با استناد به آیات و احادیث، عصمت قرآن کریم و پیامبر اکرم(ص) از هر نوع خطا به اثبات رسیده است. سپس همه‌ی شبهه‌های شبهه‌سازان در هشت عنوان کلّی نقل و بررسی شده و سرانجام به یک‌یک آنها در حدِّ یک مقاله به‌گونه‌ای مستدل پاسخ داده شده است.
علیرضا فخاری
چکیده
روش‌شناسی تفسیری یکی از مهم‌ترین علوم در حوزة قرآن‌پژوهی است که می‌تواند به شیوه‌های مختلف فهم و تفسیر قرآن را از آن استخراج نمود. میزان آشنایی مفسّر با متن و مؤلّف نیز ارتباط مستقیم با این فهم دارد. این ویژگی در حضرات معصومین (علیهم‌السّلام) به سبب قرابت ایشان با متن قرآن و عالم وحی، مطالعة روایات تفسیری را از دو بُعد دارای اهمیّت ...
بیشتر
روش‌شناسی تفسیری یکی از مهم‌ترین علوم در حوزة قرآن‌پژوهی است که می‌تواند به شیوه‌های مختلف فهم و تفسیر قرآن را از آن استخراج نمود. میزان آشنایی مفسّر با متن و مؤلّف نیز ارتباط مستقیم با این فهم دارد. این ویژگی در حضرات معصومین (علیهم‌السّلام) به سبب قرابت ایشان با متن قرآن و عالم وحی، مطالعة روایات تفسیری را از دو بُعد دارای اهمیّت مضاعف می‌کند. اوّل از حیث القای محتوا و دوم به جهت الگوگیری از شیوة تفسیری آنها. کلام و پاسخ‌های امام رضا (ع)، با قرآن و برگرفته از قرآن می‌باشد. لذا نیاز به بیان معصوم (ع) در تفسیر قرآن ضروری است و کمتوجّهی یا بیتوجّهی، موجب خروج و انحراف از مراد واقعی در آیات قرآن شود. شیوة تفسیری امام رضا (ع) در گونههای مختلفی از جمله ارشادی، تطبیق مصداقی و تطبیق فعلی و رفتاری ـ اعمّ از عملکرد و رفتار خود یا دیگران ـ ظهور دارد. در مواردی استناد به بخشی از آیه بوده است نه کُلّ آیه یا چند آیه. می‌توان گفت شیوة تفسیری معصومان (علیهم‌السّلام)، اگرچه در مواضعی برای دیگران قابل الگوبرداری است، ولی در همة موارد، شمولیّت ندارد و قابل تسرّی به افراد عادی نیست.
مهدی گنجور؛ اکرم احمدیان احمدآبادی
چکیده
با نگاة گذرا به تاریخ زندگی پیامبران الهی، این واقعیت را به‌روشنی می‌توان دریافت که آنان رهبری جوامع بشری را در حوزه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی و نیز دنیوی و اخروی به‌دست داشته‌اند و در پی رسالت الهی خود، ضمن مبارزه با انواع انحرافات اعتقادی و اخلاقی با ناهنجاری‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز شدیداً برخورد می‌کردند و برای ...
بیشتر
با نگاة گذرا به تاریخ زندگی پیامبران الهی، این واقعیت را به‌روشنی می‌توان دریافت که آنان رهبری جوامع بشری را در حوزه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی و نیز دنیوی و اخروی به‌دست داشته‌اند و در پی رسالت الهی خود، ضمن مبارزه با انواع انحرافات اعتقادی و اخلاقی با ناهنجاری‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز شدیداً برخورد می‌کردند و برای اصلاح آنها به تلاشهای گستردة طاقتفرسایی دست میزدند. حال آنکه سکولاریسم نظریهای است که بر محدودیت نقش دین در زندگی تأکید دارد و یکی از خواستههای اصلی آن، جدایی دولت از نهاد دین است. سکولارها دین را امری فردی می‌دانند که شایستگی دخالت در امور مهم زندگی، از جمله حکومت را ندارد؛ به عبارت دیگر، آنان در پی حکومت و دولتی مستقل از دین هستند. از این رو، هدف مقاله‌ی حاضر آن است که به سبک مسئلهمحور، با روش توصیفیـ تحلیلی و به صورت کتابخانهای، اولاً به رهیافت علوی(ع) در مقولة دین و سیاست دست یابد. ثانیاً به نقد وارده بر نظریة سکولاریسم، مبنی بر جدایی دین از سیاست با توجه به دیدگاه امام علی(ع) بپردازد.
سعیده مطیعیان نجار؛ فتحیه فتاحی زاده
چکیده
بهره‌برداری از آموزه‌های اهل بیت، مسیر رشد و سعادت آحاد جامعه را هموار می‌سازد. دعای بیست‌وششم صحیفة سجادیه با محوریت دعا در حق همسایگان و شیعیان، یکی از آموزه‌هایی است که می‌تواند در شناخت وظایف متقابل امام و امت مؤثر باشد. در این پژوهش، روش تحلیل محتوا به منظور کشف زوایای پنهان کلام امام سجاد(ع) و کاربردی کردن آن به‌کار گرفته ...
بیشتر
بهره‌برداری از آموزه‌های اهل بیت، مسیر رشد و سعادت آحاد جامعه را هموار می‌سازد. دعای بیست‌وششم صحیفة سجادیه با محوریت دعا در حق همسایگان و شیعیان، یکی از آموزه‌هایی است که می‌تواند در شناخت وظایف متقابل امام و امت مؤثر باشد. در این پژوهش، روش تحلیل محتوا به منظور کشف زوایای پنهان کلام امام سجاد(ع) و کاربردی کردن آن به‌کار گرفته شده‌است. ضمن تحلیل کمّی وکیفی دعای مذکور، وظایف امام و امت در سه بخش وظایف اختصاصی امام، وظایف اختصاصی امت ودر پایان، وظایف متقابل آن دو شناسایی شد. در راستای تحقق وظایف یادشده، به دو جنبة اعتقادی و اخلاقی توجه شده‌است، البته بُعد اخلاقی آن بسامد بالاتری دارد. تأکید بر شناخت امام در بخش اعتقادی وتوجه به تحکیم روابط عاطفی آحاد امت، یاری رساندن به یکدیگر و نیز تنظیم رفتار و نوع تعامل هریک با دیگران از مؤلفههای اخلاقی است که در دعای حضرت بدان پرداخته شده‌است. دستاورد کاربردی کردن آموزه‌های اسلامی، گام برداشتن در مسیر سلامت زیست اجتماعی و بهرهمندی از جامعه‌ای ایدهآل خواهد بود.
زهره اخوان مقدم؛ افشان بستاکچی
چکیده
از ویژگی‌های مطالعات دوران معاصر در حوزه علوم اسلامی، تأیید ریشه‌دار بودن هویت فکری و اعتقادی شیعه و بازشناسی خلأها و کاستی‌ها برای جبران و تدارک آنها است. از جملة این آثار در گستره علوم قرآنی و حدیثی، تفاسیر متعلق به قرن سوم و سال‌های آغازین قرن چهارم، با عنوان تفسیر فرات کوفی و تفسیر عیاشی است. این دو تفسیر از جمله تفاسیر روایی ...
بیشتر
از ویژگی‌های مطالعات دوران معاصر در حوزه علوم اسلامی، تأیید ریشه‌دار بودن هویت فکری و اعتقادی شیعه و بازشناسی خلأها و کاستی‌ها برای جبران و تدارک آنها است. از جملة این آثار در گستره علوم قرآنی و حدیثی، تفاسیر متعلق به قرن سوم و سال‌های آغازین قرن چهارم، با عنوان تفسیر فرات کوفی و تفسیر عیاشی است. این دو تفسیر از جمله تفاسیر روایی است، که از تفاسیر مأثور اولیه شیعه محسوب شده و مشتمل بر روایات مختلف خصوصاً روایات منقول از ائمه(ع) هستند. از جمله مسائل موجود در تفاسیر مذکور، موضوع اجتهاد و تأثیر آن در گزینش، چینش و تعداد روایات مربوط به هر سوره است. مذهب فکری، شرایط بومی و عصر زندگی آن دو مفسر مانند: گرایش غالب زیدیه بر کوفه در دوره زیست فرات، دوری وی از مدینه و عدم دسترسی به امام، فشارها و تنگناهای سیاسی، عصرغیبت، اختصاص عصمت به اصحاب کسا و وجود قرائن سندی از زیدبن علی در سند روایات تفسیر فرات‌کوفی از جمله استنادات غالب بودن روش و نگرش زیدیه بر تفسیر فرات‌کوفی است. از طرفی نزدیکی عیاشی به مرکز نقل حدیث امامیه، انتخاب عناوین روایات در تفسیر عیاشی و ... از جمله مسائلی بوده که در انتخاب و نگارش تفسیر عیاشی مؤثر بوده‌است. اختلاف فاحش تعداد روایات ذیل هر سوره نوعی دخالت اجتهاد در نگارش تفاسیر نامبرده را بیان می‌کند.دراین پژوهش با روش تحلیلی– تطبیقی مندرجات این دو اثر مقایسه شده، وجوه مختلف تفاسیر نامبرده مورد واکاوی قرار گرفته و نتایج قابل توجه آن در معرض دید مخاطبان است.
حامد مصطفوی فرد؛ جواد شکور
چکیده
با نزول آیات آغازین سوره توبه، پیامبر (ص) آیات را به ابوبکر دادند تا در موسم حج به مشرکین ابلاغ نماید، اما پس از آنکه ابوبکر به راه افتاد، جبرئیل نازل شد و عرض کرد خداوند می‌فرماید: ﴿لا یؤَدّی عَنْکَ اِلّا اَنْتَ اَوْ رَجُلٌ مِنْکَ﴾ و لذا رسول خدا (ص) این ماموریت را به علی (ع) واگذار کردند. این واقعه از آنجا که در آن شواهدی دالّ بر فضیلت ...
بیشتر
با نزول آیات آغازین سوره توبه، پیامبر (ص) آیات را به ابوبکر دادند تا در موسم حج به مشرکین ابلاغ نماید، اما پس از آنکه ابوبکر به راه افتاد، جبرئیل نازل شد و عرض کرد خداوند می‌فرماید: ﴿لا یؤَدّی عَنْکَ اِلّا اَنْتَ اَوْ رَجُلٌ مِنْکَ﴾ و لذا رسول خدا (ص) این ماموریت را به علی (ع) واگذار کردند. این واقعه از آنجا که در آن شواهدی دالّ بر فضیلت علی (ع) برای جانشینی پیامبر (ص) بر دیگران است، گاه تخطئه و انکار شده و یا محتوای آن به گونه‌ای تفسیر شده که فضیلتی بر فضائل علی (ع) نیفزاید و یا دالّ بر فضیلتی برای خلیفه اول باشد! بنابراین نویسندگان در این پژوهش به تجزیه و تحلیل گزارش‌های در این زمینه پرداخته و نشان داده‌اند که گزارش‌های درباره این رویداد در منابع اهل سنت از شهرت و صحت برخوردارند و بر اساس آنها، علی (ع) شایستهترین فرد بعد از رسول خدا(ص) برای جانشینی ایشان است.
علیرضا حاجیان نژاد
دوره 7، شماره 22 ، فروردین 1395، ، صفحه 39-68
چکیده
در تمام فرهنگ‌ها و زبان‌ها، کتاب‌های آسمانی اصلی‌ترین آبشخور فکری پیروان آن ادیان بوده است و چون معجزة جاوید پیغمبر اسلام قرآن مجید (سخن) بوده، تأثیرگذاری آن بر افکار مسلمانان در خلق آثار ادبی از کتب آسمانی ادیان دیگر آشکارتر است. پس از قرآن مجید، سخنان رسول اکرم(ص) و امامان و پیشوایان دین، بیشترین تأثیر را بر آراء و افکار و خلق آثار ...
بیشتر
در تمام فرهنگ‌ها و زبان‌ها، کتاب‌های آسمانی اصلی‌ترین آبشخور فکری پیروان آن ادیان بوده است و چون معجزة جاوید پیغمبر اسلام قرآن مجید (سخن) بوده، تأثیرگذاری آن بر افکار مسلمانان در خلق آثار ادبی از کتب آسمانی ادیان دیگر آشکارتر است. پس از قرآن مجید، سخنان رسول اکرم(ص) و امامان و پیشوایان دین، بیشترین تأثیر را بر آراء و افکار و خلق آثار ادبی شاعران و نویسندگان مسلمان داشته است. با آنکه محقّقان مکرّر به این تأثیرپذیری اشاره کرده‌اند و موارد متعدّدی را باز نمودهاند. ولی تأثیر کتاب شریف نهج‌البلاغه بر آثار ادبی، چنانکه شایستة جایگاه رفیع آن بوده، مورد توجّه قرار نگرفته است. سعدی شهسوار بیبدیل عرصة نظم و نثر فارسی، متأثّر از بلاغت و مفاهیم متعالی کلام امام علی(ع) بوده است و در گلستان، بیش از 200 مورد از مفاهیم نهج‌البلاغه را اقتباس کرده است. در این مقاله به 62 مورد اشاره شده است.
حسین خندق آبادی
چکیده
چکیده آمنه ودود نومسلمانی است که می‌کوشد رهیافتی بر مبنای بازتفسیر قرآن بر اساس روشی هرمنوتیکی برگرفته از آرای فضل‌الرّحمن داشته باشد که خود آن را «هرمنوتیک توحیدی» می‌خواند. از ویژگی‌های مهمّ این روش، توجّه به ذهنیّت خوانندة متن، قابلیّت‌های زبانی زبان وحی و التفات به زمینه‌های تاریخی ظهور متن است. ودود این روش را به خصوص ...
بیشتر
چکیده آمنه ودود نومسلمانی است که می‌کوشد رهیافتی بر مبنای بازتفسیر قرآن بر اساس روشی هرمنوتیکی برگرفته از آرای فضل‌الرّحمن داشته باشد که خود آن را «هرمنوتیک توحیدی» می‌خواند. از ویژگی‌های مهمّ این روش، توجّه به ذهنیّت خوانندة متن، قابلیّت‌های زبانی زبان وحی و التفات به زمینه‌های تاریخی ظهور متن است. ودود این روش را به خصوص دربارة آیات مربوط به زن به کار میبرد. از مهم‌ترین آیات مورد نزاع در این باره، آیة 34 سورة نساء است. ودود می‌کوشد شیوة هرمنوتیکی فضل‌الرّحمن را به صورت مصداقی دربارة این آیه اجرا کند و به تفسیری همدلانهتر با زنان در مقایسه با تفسیرهای سنّتی دست یابد. البتّه او نیز در آخرین بازنگریهای فکری خود گامی فراتر مینهد و بر مبنای بررسیهای مربوط به زمینة آیه در تفسیر خود از این آیه تجدید نظر می‌کند.
محمد حسین بیات؛ حسام امامی دانالو
چکیده
در این پژوهش، شرایط لازم از نظر ایمان، تقوا، علم و اجتهاد قاضی برای نشستن بر مسند قضاوت در حکومت اسلامی، با استفاده از آیات قرآن کریم و روایت معصومان(ع) که در کتاب کافی بازتاب یافته، تبیین شده‌است. بر اساس آیات قرآن کریم، تحقق چهار ویژگی مهم «ایمان»، «علم»، «عدالت» و «تقوا» برای یک قاضی ضروری است. از میان این ویژگی‌ها، ...
بیشتر
در این پژوهش، شرایط لازم از نظر ایمان، تقوا، علم و اجتهاد قاضی برای نشستن بر مسند قضاوت در حکومت اسلامی، با استفاده از آیات قرآن کریم و روایت معصومان(ع) که در کتاب کافی بازتاب یافته، تبیین شده‌است. بر اساس آیات قرآن کریم، تحقق چهار ویژگی مهم «ایمان»، «علم»، «عدالت» و «تقوا» برای یک قاضی ضروری است. از میان این ویژگی‌ها، علم قاضی مورد توجه فقها بوده‌است و دو دیدگاه لزوم اجتهاد و عدم لزوم آن طرح شده‌است. طرفداران دیدگاه نخست، به روایت «عمربنحنظله» و گروه دیگر به روایت «ابوخدیجه» استناد می‌کنند. با توجه به توصیة اَکید دین اسلام نسبت به جان، مال و ناموس مردم، احتیاط حکم می‌کند که شرط اجتهاد را در قاضی لازم بدانیم. از سوی دیگر، می‌توان تفصیل ویژگی‌های قاضی در قرآن کریم را در روایات معصومان(ع) جست که لزوم رعایت مساوات، حتّی در نوع نگاه قاضی به دو سوی نزاع از این جمله است. این پژوهش در روش گردآوری مطالب، کتابخانهای است و در نحوة استناد دادهها، از شیوة اسنادی پیروی می‌کند و روش آن در تجزیه و تحلیل مطالب و محتوا، از نوع توصیفیـ تحلیلی است.
کربلایی پازوکی
چکیده
بلایا و امتحانات الهی یکی از سنّت‌های قطعی و عامّ الهی است که در طول تاریخ به‌عنوان یک دل‌مشغولی جدّی برای انسان مطرح بوده و سبب پیدایش نگرش‌های مختلف فکری در مورد فلسفه‌ی وجودی و ماهیّت آن شده است. در کلام اسلامی این مسأله در بحث حکمت الهی، علم الهی، عدل الهی، توحید در خالقیّت و توحید ذاتی مطرح گردیده است و اندیشمندان مسلمان پاسخ‌های ...
بیشتر
بلایا و امتحانات الهی یکی از سنّت‌های قطعی و عامّ الهی است که در طول تاریخ به‌عنوان یک دل‌مشغولی جدّی برای انسان مطرح بوده و سبب پیدایش نگرش‌های مختلف فکری در مورد فلسفه‌ی وجودی و ماهیّت آن شده است. در کلام اسلامی این مسأله در بحث حکمت الهی، علم الهی، عدل الهی، توحید در خالقیّت و توحید ذاتی مطرح گردیده است و اندیشمندان مسلمان پاسخ‌های مناسب به آن داده‌اند. امّا به‌دلیل اینکه زندگی روزمرّه‌ی مردم و جوانان با امتحان الهی همراه است. این سؤال همیشه در بین آن مطرح است که اگر خداوند، عالم هستی را بر بهترین وجه و در نهایت، اتقان و استحکام و مطابق مصالح بندگان آفریده، آیا وجود امتحانات الهی که معمولاً با نوعی سختی و ناملایمات همراه است، نقض غرض الهی نیست؟ اگر خدا به تمام پدیده‌های عالم وافعال و حالات انسان‌ها علم فعلی دارد، اختبار و امتحان برای چه؟ با توجّه به آثار مثبت تربیتی بلایا در صورت بیان درست فواید آن این تحقیق درصدد است تا با روش تحلیلی و تفسیری و استفاده از عقل و نقل (آیات و روایات) از منظری جدید به واکاوی رابطه‌ی علم و حکمت الهی با ابتلاهای الهی بپردازد و با بیان آثار مثبت تربیتی بلایا، مانند فراهم‌شدن زمینه‌های رشد استعدادها، ظهور صلاحیّت باطن انسان‌ها، تنبّه، کفّاره‌ی گناهان و ... نشان دهد بین علم پیشین الهی و امتحان‌های الهی منافاتی وجود ندارد.
بیژن منصوری
چکیده
در آیات 172 و 173 سورة مبارکة اعراف، حکایتی نقل میشود که در تحلیل معنای آن میان مفسران فریقین اختلاف وجود دارد. بعضی از مفسران این حکایت را تمثیل می‌دانند و آن را بر اساس نظریة تمثیل تفسیر می‌کنند و باور دارند که منظور آیات مذکور، جریان متعارف زندگی دنیایی و گرایش درونی انسان به خداست. اما برخی از آنها این حکایت و خطاب نهفته در آن ...
بیشتر
در آیات 172 و 173 سورة مبارکة اعراف، حکایتی نقل میشود که در تحلیل معنای آن میان مفسران فریقین اختلاف وجود دارد. بعضی از مفسران این حکایت را تمثیل می‌دانند و آن را بر اساس نظریة تمثیل تفسیر می‌کنند و باور دارند که منظور آیات مذکور، جریان متعارف زندگی دنیایی و گرایش درونی انسان به خداست. اما برخی از آنها این حکایت و خطاب نهفته در آن را واقعی می‌دانند. از نظر گروه دوم، عالمی وجود داشته که در آن، خداوند از همة بنیآدم بر وحدانیت و ربوبیّت خود پیمان گرفتهاست. البته میان گروه دوم در تفسیر این عالم تفاوت وجود دارد، بعضی آن را به عالم عقل، برخی به عالم ملکوت و عدهای هم به عالم ذرّ تفسیر مینمایند. غیر از دو نظریة تمثیل و عالم ذرّ، همة دیدگاههای دیگر تضعیف می‌شوند.
سید صدرالدین طاهری
چکیده
در این مقاله پرسش اصلی این است که روش صحیح تفسییر قرآن کریم از دیدگاه علامه طباطبایی چیست؟ و پاسخ اصلی این است که روش صحیح تفسیر قرآن از دیدگاه ایشان، روشی است که متضمّن «خلوص» باشد و هرچه خلوص تفسیر بیشتر باشد، آن‌روش صحیح‌تر و مستحکم‌تر است. ذیل این پرسش و پاسخ و بعد از مستندسازی و توضیح پاسخ، پرسش‌های ذیل مطرح و پاسخ داده ...
بیشتر
در این مقاله پرسش اصلی این است که روش صحیح تفسییر قرآن کریم از دیدگاه علامه طباطبایی چیست؟ و پاسخ اصلی این است که روش صحیح تفسیر قرآن از دیدگاه ایشان، روشی است که متضمّن «خلوص» باشد و هرچه خلوص تفسیر بیشتر باشد، آن‌روش صحیح‌تر و مستحکم‌تر است. ذیل این پرسش و پاسخ و بعد از مستندسازی و توضیح پاسخ، پرسش‌های ذیل مطرح و پاسخ داده میشود. الف) خلوص به چه معناست؟ خلوص بدینمعناست که در تفسیر آیات فقط بر آیات دیگر و بر گفتار پیامبر (ص) و ائمّه معصومین (علیهم‌السّلام) تکیه شود. ب) آیا شیوهی فوق بعد از پیامبر (ص) بهگونهی کامل مورد استفاده قرار گرفته است؟ پاسخ علامه به این پرسش منفی است. ج) چه عواملی موجب انحراف تفسیر قرآن از شیوهی صحیح گردیده است؟ که پاسخ این سؤال در متن مقاله آمده است. د) چارهی کار از دیدگاه علامه چیست؟ که پاسخ به اینگونه سؤالات در متن مقاله آمده است. ه) درباره‌ی اصلی که علامه طباطبایی در مورد تفسیر صحیح قرآن نهادهاند چه می‌توان گفت؟ حداقل این است که در اینمورد جای چندپرسش هست که مطرح خواهد شد.
قرآن پژوهی
بی بی حکیمه حسینی دولت آبادی؛ سکینه صارمی گروی؛ فاطمه رفسنجانی مقدم
چکیده
تغییرات ساخت‌واژی در برخی از آیات قرآن‌کریم به وضوح مشاهده میشود. به‌گونه‌ای که در این آیات، واژگانی با ریشه‌ای یکسان، اما ظاهر و هیئتی متفاوت قرار دارند. یافته‌‌ها و نتایج پژوهش حاضر بیانگر این است که توجّه به سیاق آیات و بررسی موضوع و همچنین توجّه به واژگان آیات، نقش به‌سزایی در کشف علّت و کاربرد آن واژه دارد و این نکته را ...
بیشتر
تغییرات ساخت‌واژی در برخی از آیات قرآن‌کریم به وضوح مشاهده میشود. به‌گونه‌ای که در این آیات، واژگانی با ریشه‌ای یکسان، اما ظاهر و هیئتی متفاوت قرار دارند. یافته‌‌ها و نتایج پژوهش حاضر بیانگر این است که توجّه به سیاق آیات و بررسی موضوع و همچنین توجّه به واژگان آیات، نقش به‌سزایی در کشف علّت و کاربرد آن واژه دارد و این نکته را میرساند که انتخاب واژگان در قرآن کریم، از جانب حکیم و علیمی است که دارای بیانی فصیح و حکیمانه است و بررسی این نکات، بر اعجاز قرآن تاکید می‌کند و بسیاری از شبهات دشمنان و مخالفان را از بین خواهد برد. پژوهش حاضر به دنبال کشف علّت تغییرات ساخت واژی در دو مولّفة مشتقّات و عدد می‌باشد. و قصد دارد علّت به کار رفتن هر یک از این واژگان و تفاوت معنایی و مفهومی آنها را در آیات مورد بحث، به روش تحلیلی- توصیفی و بر اساس سیاق آیات و با توجّه به علم واژه شناسی و نکات تفسیری، بررسی کند. برای رسیدن به این هدف و کشف سوال مدّنظر، جمعا پنج نمونه از تغییرات ساخت واژی در آیات قرآن کریم انتخاب شده و با بررسی سیاق و لغت شناسی آن واژگان، به کشف علّت تفاوت این واژگان با یکدیگر پرداخته میشود.
علی سروری مجد
چکیده
یکی از اهداف بلند قرآن کریم ایجاد زندگی نیکو یا جامعة آرمانی بوده است. البتّه اصطلاح مدینة فاضله یا جامعة آرمانی در قرآن یا متون روایی وجود ندارد، بلکه ریشه در تعالیم انبیا دارد و مجموعة آیات و روایاتی که دربارة اهداف و کیفیّت زندگی مطلوب بشری سخن می‌گوید، ما را به این سمت و سو هدایت می‌کند. از نظر قرآن کریم و روایات معصومین(ع) نه تنها ...
بیشتر
یکی از اهداف بلند قرآن کریم ایجاد زندگی نیکو یا جامعة آرمانی بوده است. البتّه اصطلاح مدینة فاضله یا جامعة آرمانی در قرآن یا متون روایی وجود ندارد، بلکه ریشه در تعالیم انبیا دارد و مجموعة آیات و روایاتی که دربارة اهداف و کیفیّت زندگی مطلوب بشری سخن می‌گوید، ما را به این سمت و سو هدایت می‌کند. از نظر قرآن کریم و روایات معصومین(ع) نه تنها دست یافتن به جامعة آرمانی امکان‌پذیر است، بلکه هدف بعثت انبیا همین بوده است. پرسش اصلی ما در این پژوهش این است که از منظر قرآن کریم جامعة آرمانی چه ویژگی‌هایی دارد؟ قرآن و عترت دو یادگار بی‌نظیر پیامبر اکرم (ص) است. بدیهی است بدون آموزه‌های پیامبر اکرم(ع) و عترت پاک آن حضرت امکان تبیین و تفسیر قرآن وجود ندارد. امامان معصوم(ع) وارثان انبیای بزرگ الهی هم در حکمت نظری و هم در حکمت عملی. این آرزوی دیرینة بشر یعنی جامعة مطلوب قرآنی را ترسیم کرده‌اند. در حدّ مجال این مقاله، به ویژگی‌های مستخرج از آموزه‌های قرآن دربارة جامعة آرمانی پرداخته خواهد شد. متفکّران اسلامی در کُتُب اخلاقی به بحث‌های کلّی و تا حدّی دسته‌بندی موضوعات یا بحث‌هایی پیرامون آزادی، حقوق بشر، منزلت عقل، ارزش علم و ... پرداخته‌اند، امّا تمرکز این مقاله بر تحلیل ابعاد یک موضوع خاصّ و مورد نیاز ضروری بشر معاصر و آینده، یعنی «جامعة آرمانی از منظر قرآن» استوار است. مهم‌ترین ویژگی‌های به‌دست آمده از آموزه‌های قرآن و عترت در این باره عبارتند از: عقل‌گرایی، برپایی عدل، حاکمیّت امام، احسان، گسترش دانش، شکوفایی اقتصادی.
اسماعیل تاجبش
چکیده
«مشاکله» آرایه‌ای مشهور در علم بدیع است. در این مقاله ده مورد از آیات قرآن کریم که در آنها این آرایه مجال ظهور یافته، بررسی و تحلیل و نظر مفسّران و قرآن‌پژوهان دربارة آنها نقل و تبیین شده است. جان کلام این است که اسناد مقوله‌هایی از قبیل «ذهن» و «ضمیر» و «نَفْس» و «روح» و «استهـزاء» و «نسیان» و ...
بیشتر
«مشاکله» آرایه‌ای مشهور در علم بدیع است. در این مقاله ده مورد از آیات قرآن کریم که در آنها این آرایه مجال ظهور یافته، بررسی و تحلیل و نظر مفسّران و قرآن‌پژوهان دربارة آنها نقل و تبیین شده است. جان کلام این است که اسناد مقوله‌هایی از قبیل «ذهن» و «ضمیر» و «نَفْس» و «روح» و «استهـزاء» و «نسیان» و «مکر» و «رنگآمیزی» و ... به ذات اقدس خداوند روا نیسـت و اگر در آیات قرآن آمده، از باب همشکلسازی و نظیرهگویی و تقارن نحوی و بلاغی است که یکی از سبکهای ادبی این کتاب مقدّس به شمار می‌آید.
مجید معارف؛ حامد دژ آباد
چکیده
برخی از مفسّران و متکلّمان اهل سنّت کوشیده‌اند برای آنچه پس از رحلت پیامبر اکرم(ص)رخ داد، مستندات قرآنی بیابند. یکی از این مستندات، آیة 69 از سورة نساء به انضمام آیة ششم و هفتم سورة حمد است که در نظر برخی از مفسّران اهل سنّت از جایگاه خاصّی در مبحث خلافت برخوردار است و یکی از مستندات و دلایل آنان برای اثبات خلافت ابوبکر می‌باشد. به نظر ...
بیشتر
برخی از مفسّران و متکلّمان اهل سنّت کوشیده‌اند برای آنچه پس از رحلت پیامبر اکرم(ص)رخ داد، مستندات قرآنی بیابند. یکی از این مستندات، آیة 69 از سورة نساء به انضمام آیة ششم و هفتم سورة حمد است که در نظر برخی از مفسّران اهل سنّت از جایگاه خاصّی در مبحث خلافت برخوردار است و یکی از مستندات و دلایل آنان برای اثبات خلافت ابوبکر می‌باشد. به نظر می‌رسد که اختلاف در تعیین مصداق «صدّیق» که به دلیل روایات متعارض بهوجود آمده، زیربنای بسیاری از اختلافات مفسّران فریقین را پیرامون این آیه شکل داده است، بهطوریکه روشن شدن مصداق این تعبیر، بسیاری از این اختلاف اقوال را از بین میبرد. این نوشتار دلایل روایی فریقین را مورد بررسی سندی و دلالی قرار داده و معلوم میگرداند که روایات مورد ادّعای اهل سنّت مبنی بر صدّیق بودن ابوبکر ـ حتّی بر مبنای منابع رجالی خودشان ـ ضعیف و غیر قابل استناد است و در نتیجه، سخنان ایشان به هیچ روی ارزش علمی ندارد.
سیّد ابوالقاسم نقیبی
چکیده
خلقت احسن، اختیار، علم، عقل، فطرت، غایت بودن انسان برای آفریده‌ها، خلافت از جملة مفاهیم فراحقوقی هستند که ما را به شناسایی انسان به عنوان تجلّی‌بخش همة صفات و اسماء الهی رهنمون می‌شوند و از عناصر و مؤلّفه‌های کرامت آدمی به شمار می‌آیند. ریشة اصلی طرح مسألة کرامت انسان در تعالیم اخلاقی و حقوقی اسلام را در خود قرآن کریم باید جستجو ...
بیشتر
خلقت احسن، اختیار، علم، عقل، فطرت، غایت بودن انسان برای آفریده‌ها، خلافت از جملة مفاهیم فراحقوقی هستند که ما را به شناسایی انسان به عنوان تجلّی‌بخش همة صفات و اسماء الهی رهنمون می‌شوند و از عناصر و مؤلّفه‌های کرامت آدمی به شمار می‌آیند. ریشة اصلی طرح مسألة کرامت انسان در تعالیم اخلاقی و حقوقی اسلام را در خود قرآن کریم باید جستجو کرد؛ زیرا قرآن کریم بذر اصل کرامت انسان را در گزارة «وَ لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ...» کاشت. تعلیمات اخلاقی اسلام سرشار از آموزه‌هایی است که با امعان نظر در آنها می‌توان به اصل کرامت به عنوان زیربنای قواعد اخلاقی اسلام دست یافت. آموزه‌هایی که بر خودشناسی، خودسازی، پاکیزگی و طهارت روح و رفتار تأکید دارد و متضمّن بایدها و نبایدهایی است که التزام به آنها به پاسداشت کرامت انسانی در هر فرد می‌انجامد. برخی دیدگاهها و سیرة عملی معصومین، علیهم‌السّلام، بر شناسایی کرامت انسان، بِمَا هُوَ انسان دلالت دارد. اطلاق روایات متضمّن حُسْن خُلْق نسبت به همة آدمیان، مدارا با مردم، محبّت و دوستی با آنها حاکی از کرامت ذاتی انسان است. علاوه بر آموزه‌های اخلاقی، بسیاری از آموزه‌های حقوقی اسلام نیز بر رعایت حقوق دیگران در مناسبات اجتماعی برای اکرام و تکریم آنها دلالت دارند. لذا کرامت انسان را می‌توان از مقاصد شریعت به شمار آورد.
اژدر شمخانی؛ آریان نادر بیگدیلو؛ عسگر درویش
چکیده
چکیده سال 1392 از سوی مقام معظّم رهبری به عنوان سال «حماسة سیاسی و حماسة اقتصادی» نامگذاری شده است. بنابراین، اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف به منظور یکی از ابعاد تحقّق حماسة اقتصادی برای جامعه از اهمیّت بسیار زیادی برخوردار است، به طوری که فرهنگ مصرفی مناسب، امکان سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کند و از این طریق می‌تواند موجب رشد ...
بیشتر
چکیده سال 1392 از سوی مقام معظّم رهبری به عنوان سال «حماسة سیاسی و حماسة اقتصادی» نامگذاری شده است. بنابراین، اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف به منظور یکی از ابعاد تحقّق حماسة اقتصادی برای جامعه از اهمیّت بسیار زیادی برخوردار است، به طوری که فرهنگ مصرفی مناسب، امکان سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کند و از این طریق می‌تواند موجب رشد و توسعة اقتصادی جامعه شود.آنچه پدیدة اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف را اولویّت بخشیده، همانا اهمیّت فاصله گرفتن از روند شکل‌گیری نوعی جامعة مصرفی است که الگوی مصرف در آن جامعه از شکل مصرف بهینه و منطقی منحرف شده است و فرهنگ مصرفی سیری‌ناپذیر مبتنی بر تجمّل‌گرایی، اسراف و لذّت‌طلبی بر آن حاکم گردیده است، به گونه‌ای که در چنین جامعه‌ای، انسان‌ها با مصرف، تنها به امید مصرف کردن زندگی می‌کنند. لذا پدیدة مصرف‌زدگی که ویژگی آشکار چنین جوامعی است، ارمغان پیامدهای مصرف‌گرایانة نظام سرمایه‌داری، همسو با روند جهانی شدن در ابعاد اقتصادی و فرهنگی است که به واسطة رسانه‌های پرشتاب، دیجیتال و تکنولوژی‌های پیشرفتة ارتباطاتی در گسترش اقتصاد جهانی و توسعة بازارهای مصرف ملّی و بین‌المللی به ترویج فرهنگ مصرف‌گرایانه و تغییر رفتارهای مصرفی مردم پرداخته است. با توجّه به اهمیّت موضوع، هدف این پژوهش بررسی ابعاد گوناگون اصلاح الگوی مصرف (مدیریّت مصرف) به عنوان یکی از عرصه‌های تحقّق حماسة اقتصادی است. لذا نخست اهمیّت و ضرورت اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف مورد بحث قرار می‌گیرد و پس از آن، ضرورت اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف از دیدگاه قرآن و روایات آورده شده است و در ادامه، نحوة شکل‌گیری و ترویج مصرف‌گرایی بررسی شده است و در پایان نیز پس از بحث دربارة مصادیق اسراف و تبذیر و آثار آن، نتیجه‌گیری و پیشنهادها ارائه گردیده است.
عبدالرضا مظاهری
چکیده
هر اسمی از اسماء الهی از نظر مصداق عین ذات و سایر اسما است، ولی از نظر مفهوم مغایر با ذات و سایر اسماست، پس هر اسم دارای دو دلالت است؛ یکی دلالت بر ذات و دیگر دلالت بر صفتی خاص که موجب تمییز آن اسم از اسماء دیگر میشود و خداوند که حقیقت واحد است، کثرت اسماء او بر اثر اعتبارات گوناگون بوجود می‌آید؛ مثلاً از این جهت که موجودات را آفریده، ...
بیشتر
هر اسمی از اسماء الهی از نظر مصداق عین ذات و سایر اسما است، ولی از نظر مفهوم مغایر با ذات و سایر اسماست، پس هر اسم دارای دو دلالت است؛ یکی دلالت بر ذات و دیگر دلالت بر صفتی خاص که موجب تمییز آن اسم از اسماء دیگر میشود و خداوند که حقیقت واحد است، کثرت اسماء او بر اثر اعتبارات گوناگون بوجود می‌آید؛ مثلاً از این جهت که موجودات را آفریده، «خالق» و از آن جهت که به همه چیز آگاه می‌باشد، «عالِم» است و از جهت تدبیر عالَم، «مدِّبر» و از جهت محبّت و رحمت، «رحمن و رحیم» است، امّا از میان این نود و نُه یا هزار و یک اسمی که به او نسبت داده‌اند، کدامیک «اسم اعظم» است و معیار اعظم بودن چیست؟! برخی اسم «الله» را اسم اعظم دانستهاند و دلایلی برای آن ارائه نمودهاند و خواصّ و کارکردهایی نیز به آن نسبت داده‌اند و برخی نیز «بسم الله الرّحمن الرّحیم» را اسم اعظم دانستهاند و بعضی «یا حیّ یا قیّوم» و بعضی «ذوالجلال و الإکرام» را اعظم آوردهاند و در قرآن کریم نشانههایی برای آیاتی که دارای اسم اعظم میباشند، آوردهاند و تعدادی از اسماء را ذکر کرده‌اند و در دعاها نیز کارکردهایی به اسم اعظم الهی نسبت داده شده است.
قرآن پژوهی
صدیقه موسوی کیانی؛ سید محمود طیب حسینی
چکیده
قرآن کریم معجزه جاودان ادب و بلاغت است. در مباحث بلاغی، ایجاز از اهمیت خاصی برخوردار است. تضمین نوعی از ایجاز است که کلمه، ضمن حفظ معنای خود، به شیوه استعمالِ کلمه دیگر ازنظر تعدّی و لزوم به‌کاررفته و معنای آن کلمه را نیز به معنای خود اضافه می‌کند و به این ترتیب به شکلی موجز بر هر دو معنا دلالت می‌کند. تضمین از نوع حقیقت است نه مجاز، ...
بیشتر
قرآن کریم معجزه جاودان ادب و بلاغت است. در مباحث بلاغی، ایجاز از اهمیت خاصی برخوردار است. تضمین نوعی از ایجاز است که کلمه، ضمن حفظ معنای خود، به شیوه استعمالِ کلمه دیگر ازنظر تعدّی و لزوم به‌کاررفته و معنای آن کلمه را نیز به معنای خود اضافه می‌کند و به این ترتیب به شکلی موجز بر هر دو معنا دلالت می‌کند. تضمین از نوع حقیقت است نه مجاز، چراکه در این اسلوب، واژهای حذف شده و معنای محذوف و مذکور هردو مدّ نظر گوینده می‌باشد. قیاسی بودن تضمین با رعایت شرایط آن می‌تواند قابلقبول باشد. در موارد متعددی از آیات قرآن اسلوب تضمین به‌کاررفته که در صورت عدم توجه به آن هنگام ترجمه، می‌توان گفت ترجمه دقیقی از آیه ارائه نشده است. این نوشتار با روش توصیف و تحلیل در پی پاسخ به این سؤال است که ترجمه‌های فارسی قرآن در چنین آیاتی از چه میزان دقتی برخوردارند. بررسیهای انجام شده نشان داد، بیشتر این ترجمهها جز در موارد اندک، به معنای تضمین شده در کلمه به‌کاررفته در آیات موردبحث، بیتوجه بودهاند.
سید محمود طبیب حسینی
چکیده
در قرآن کریم برای روز رستاخیز نام‌های زیادی به‌کار رفته که مشهورترین آنها «قیامت» است. گاه در منابع لغت همه‌ی این نام‌ها به روز قیامت معنا شده است و مترادف‌بودن آنها را القا می‌کند. گاه نیز با توجّه به ارتکازات ذهنی، معنای دقیق این نام‌ها از سوی مخاطبان دریافت نمی‌شود. در مقاله‌ی حاضر با تکیه به فرهنگ و لغت عربی و سیاق آیات ...
بیشتر
در قرآن کریم برای روز رستاخیز نام‌های زیادی به‌کار رفته که مشهورترین آنها «قیامت» است. گاه در منابع لغت همه‌ی این نام‌ها به روز قیامت معنا شده است و مترادف‌بودن آنها را القا می‌کند. گاه نیز با توجّه به ارتکازات ذهنی، معنای دقیق این نام‌ها از سوی مخاطبان دریافت نمی‌شود. در مقاله‌ی حاضر با تکیه به فرهنگ و لغت عربی و سیاق آیات شریفه و بررسی موضوعی واژه‌ها، علاوه بر «یوم القیامه» به معناشناسی دوازده نام دیگر پرداخته شده است. حاصل این بررسی آن است که هریک از این نام‌ها بهگونهی شگفتانگیزی اشاره به یکی از اوصاف قیامت دارد و بهکارگیری هر نام در واقع با غرض انذاردادن، بازدارندگی مخاطبان از شرک، کفر، گناه، اثبات و ایجاد یقین در کسانی که نسبت به وقوع روز رستاخیز و بازپسین تردید داشته و دارند، بوده است.
محمد سلطانیه
چکیده
اعجاز بیانی قرآن توسط تمام دانشمندان مسلمان به‌عنوان وجهی مهم از اعجاز قرآن پذیرفته شده است. در دوران اخیر نیز شرق‌شناسان مطالعات گسترده‌ای در این عرصه داشته‌اند؛ برخی با رعایت انصاف زبان به ستایش آن گشوده و برخی دیگر با طرح سؤالاتی، قصد خدشه‌دار نمودن آن را داشته تا وحیانی بودن این کتاب را زیر سؤال ببرند. در این پژوهش که به‌صورت ...
بیشتر
اعجاز بیانی قرآن توسط تمام دانشمندان مسلمان به‌عنوان وجهی مهم از اعجاز قرآن پذیرفته شده است. در دوران اخیر نیز شرق‌شناسان مطالعات گسترده‌ای در این عرصه داشته‌اند؛ برخی با رعایت انصاف زبان به ستایش آن گشوده و برخی دیگر با طرح سؤالاتی، قصد خدشه‌دار نمودن آن را داشته تا وحیانی بودن این کتاب را زیر سؤال ببرند. در این پژوهش که به‌صورت توصیفی - تحلیلی انجامشده و جمعآوری اطلاعات با استفاده از روش فیشبرداری کتابخانهای بوده است، با محور قرار دادن اشکالات جرج سیل در خصوص اشکالات ساختاری قرآن کریم، به بررسی و نقد این شبهات پرداخته شده است. هدف، استخراج جواب شبهات مطرحشده از کتب ادبی و تفاسیر و به دنبال آن دفاع از اعجاز ادبی قرآن بوده است. بدین منظور ابتدا شبهات گردآوری و نظرات جرج سیل پیرامون آن ذکر شده است و در یک جمعبندی به بیان جواب آن پرداخته شده است. به نظر می‌رسد آشنا نبودن اشکال کنندگان با ساختار قرآن که یک ساختار گفتاری (خطابی) است و نه نوشتاری (کتابی)، منشأ طرح بسیاری از این شبهات گردیده است. حال آنکه بسیاری از این اشکالات، به علّت ساختار گفتاری قرآن و نزول تدریجی آن طی بیستوسه سال و به اقتضای رعایت حال مخاطب بوده و نمایانگر اوج بلاغت و فصاحت قرآن می‌باشد.
حجت اله فسنقری؛ راضیه کارآمد
چکیده
سبک‌شناسی علمی است که به تحلیل و بررسی عناصر سخن می‌پردازد و مختصاتی از متن که متکرر باشد، مدّنظر قرار می‌دهد و از لایه‌ها و جنبه‌های گوناگونی برخوردار است که شناخت نظام واژه‌گزینی و نوع واژه‌های متن یکی از لایه‌های آن است. دعای ابوحمزة ثمالی یکی از دعاهایی است که هم به لحاظ مضمون و محتوا و هم به لحاظ ساختار و ارزش‌های هنری در ...
بیشتر
سبک‌شناسی علمی است که به تحلیل و بررسی عناصر سخن می‌پردازد و مختصاتی از متن که متکرر باشد، مدّنظر قرار می‌دهد و از لایه‌ها و جنبه‌های گوناگونی برخوردار است که شناخت نظام واژه‌گزینی و نوع واژه‌های متن یکی از لایه‌های آن است. دعای ابوحمزة ثمالی یکی از دعاهایی است که هم به لحاظ مضمون و محتوا و هم به لحاظ ساختار و ارزش‌های هنری در جایگاه والایی قرار دارد. این نوشتار بر آن است تا به روش توصیفی ـ تحلیلی دعای ابوحمزة ثمالی را در لایة واژگانی بررسی کند و دلیل گزینش برخی واژگان از جانب امام سجاد(ع) را توضیح می‌دهد. استفاده از تکرار و مترادف‌ها لازمة نجوای عاشقانه با محبوب است و دعا نجوای عاشقانه با محبوب است که در این دعا، جملات و کلمات مترادف، به‌ویژه در باب رحمت و رأفت خداوند زیاد مشاهده میشود و بیشتر واژگان این دعا پیرامون مفاهیم عقلی و انتزاعی است. بررسی معنای واژگان و ذکر تفاوت آنها با واژه‌های مشابه می‌تواند علّت و دلیل گزینش آنها را از سوی امام(ع) برای ما روشن سازد و به این باور برساند که شکل و موقعیّت واژگان در مناسب‌ترین وضعیّت خود است. در این مقاله، واژه‌هایی بررسی می‌شودکه ممکن است کاربرد آن از سوی امام، در ابتدا برای خواننده و شنونده سؤال‌برانگیز و مبهم باشد و با بررسی این واژه‌ها و واژه‌های مشابه به این نتیجه می‌رسد که انتخاب واژة مورد نظر، بهترین صورت کاربرد واژه است.
اشکان نعیمی؛ حمیدرضا قاسمی
چکیده
امروزه چگونگی استفاده از محیط زیست به یکی از مهم‌ترین از مسائل مورد توجه بشر تبدیل شده است، تخریب و استفاده بی‌رویه از آن نگرانی جدی‌ای نسبت به آینده بشر برای صاحب‌نظران به وجود آورده است، از این رو ضرورت دارد تا این موضوع را از منظر آیات و روایات و دلیل عقل مورد بررسی قرار دهیم تا مبانی فقهی این مسئله تبیین گردد. با مراجعه به آیات ...
بیشتر
امروزه چگونگی استفاده از محیط زیست به یکی از مهم‌ترین از مسائل مورد توجه بشر تبدیل شده است، تخریب و استفاده بی‌رویه از آن نگرانی جدی‌ای نسبت به آینده بشر برای صاحب‌نظران به وجود آورده است، از این رو ضرورت دارد تا این موضوع را از منظر آیات و روایات و دلیل عقل مورد بررسی قرار دهیم تا مبانی فقهی این مسئله تبیین گردد. با مراجعه به آیات و روایات و ادله عقلی می‌توان حق بهرهمندی همة بشر از محیط زیست سالم را استنباط کرد و در نتیجه آحاد بشر را مکلّف به رعایت حق سایرین در استفاده از محیط زیست دانست و از این رو تصرفات تخریبگر نسبت به آن را از نظر شرعی ممنوع دانست، از این بحث تحت عنوان عدالت بین‌نسلی در استفاده از محیط زیست یاد میشود، زیرا تجاوز به حق آحاد بشر نسبت به محیط زیست نوعی تضییع حق و ظلم نسبت به ایشان به حساب می‌آید.
عباس یوسفی تازه کندی؛ مرتضی سازجینی؛ سید محمد موسوی
چکیده
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های اعجاز قرآن کریم، اعجاز ادبی آن است که این امر موجب شده که قرآن کریم از دیرباز مورد توجه ادیبان و زبانشناسان قرار گیرد. با رشد و گسترش مباحث زبانشناسی در حوزه‌های تئوری و کاربردی، دانشمندان اسلامی به ارزش‌های این دانش پی برده و قوانین و شیوه‌های آن را با دقت مورد بررسی قرار داده و در پی ...
بیشتر
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های اعجاز قرآن کریم، اعجاز ادبی آن است که این امر موجب شده که قرآن کریم از دیرباز مورد توجه ادیبان و زبانشناسان قرار گیرد. با رشد و گسترش مباحث زبانشناسی در حوزه‌های تئوری و کاربردی، دانشمندان اسلامی به ارزش‌های این دانش پی برده و قوانین و شیوه‌های آن را با دقت مورد بررسی قرار داده و در پی اجرای آن در قرآن کریم به‌عنوان بلیغترین کلام هستند. در راستای این هدف، در این نوشتار به تحلیل سبک شناسانه سوره حجرات پرداخته شده است. در تحلیل سبک شناسانه این سوره به سه سطح زبانی، ادبی و فکری توجه شده است. در سطح زبانی این سوره به نکات آوایی، صرفی و نحوی توجه شده است. در سطح ادبی به مجاز، استعاره، کنایه و طباق پرداخته شده است و در سطح فکری نیز به تصویر پردازیهای قرآن در مورد غیبت و همچنین علم خداوند، اشاره شده است.
